กรมอนามัย จับมือ สสส.-ฮู เปิดตัว “ห้องปลอดฝุ่น” เร่งใช้กับเด็กเล็กกลุ่มแรก
วันนี้ (20 กุมภาพันธ์ 2566) นพ.อรรถพล แก้วสัมฤทธิ์ รองอธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เปิดเผยในการประชุมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง นวัตกรรมห้องปลอดฝุ่นและขับเคลื่อนชุมชนเพื่อลดและป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดเล็กอย่างยั่งยืน ณ โรงแรมดิเอ็มเพรส อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ว่า ปัจจุบันสถานการณ์ฝุ่นละอองมีค่าเกินมาตรฐานจนอยู่ในระดับที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน จากฐานข้อมูลสุขภาพ สธ. พบว่า ตั้งแต่เดือนมกราคม 2566 การเจ็บป่วยด้วยโรคที่เกี่ยวข้องกับมลพิษทางอากาศมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะโรคระบบทางเดินหายใจในประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย อย่างไรก็ดี การเจ็บป่วยเหล่านี้สามารถหลีกเลี่ยงได้และมีความสำคัญที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกัน เพื่อคุ้มครองสุขภาพประชาชน
นพ.อรรถพล กล่าวว่า สธ.ได้ยกระดับปฏิบัติการโดยหนึ่งในมาตรการที่สำคัญ คือ การผลักดันให้มีการจัดทำ “ห้องปลอดฝุ่น” ในพื้นที่เสี่ยง เพื่อให้ประชาชนได้อยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศสะอาด ปลอดภัยต่อสุขภาพในช่วงที่มี PM2.5 สูง ทั้งนี้ ห้องปลอดฝุ่น มีหลักการคือ “กันฝุ่นเข้า กรองฝุ่นภายในห้อง และดันฝุ่นออก” ซึ่งสามารถทำได้ทั้งที่บ้านและสถานที่สาธารณะทั่วไป โดยเฉพาะศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เนื่องจากเด็กมีอัตราการหายใจถี่กว่าผู้ใหญ่ รวมถึงปอดยังพัฒนาไม่เต็มที่ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อสมรรถนะของปอดและคุณภาพชีวิตในระยะยาว โดยในปัจจุบันพบว่ามีเด็กอายุ 0 – 6 ปี กว่า 2.6 ล้านคน อยู่ในพื้นที่เสี่ยงจาก PM2.5 กรมอนามัย จึงได้จับมือกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดทำโครงการขับเคลื่อนห้องปลอดฝุ่นฯ โดยการพัฒนาแนวทางและต้นแบบห้องปลอดฝุ่นในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กกว่า 30 แห่ง เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ และ ขยายผลสู่สถานที่ต่างๆ ที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยงจากมลพิษทางอากาศ รวมถึงได้มีการจัดทำแพลตฟอร์มที่เชื่อมโยงข้อมูลห้องปลอดฝุ่นเพื่อให้ประชาชนทุกคนสามารถค้นหาห้องปลอดฝุ่นในพื้นที่ใกล้เคียง และสืบค้นองค์ความรู้ต่างๆ ได้
“อีกทั้ง ยังดำเนินการร่วมกับกับภาคีเครือข่าย ทั้งหน่วยงานภาครัฐ สถาบันการศึกษา แกนนำชุมชน สมาคม และภาคเอกชน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้นวัตกรรมการจัดทำห้องปลอดฝุ่น แนวทางการขับเคลื่อนชุมชนอย่างมีส่วนร่วม เพื่อป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพและร่วมจัดการปัญหาอย่างยั่งยืน” นพ.อรรถพล กล่าว
นายชาติวุฒิ วังวล ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ สสส. กล่าวว่า มลพิษทางอากาศมีแนวโน้มรุนแรงมากขึ้นในหลายพื้นที่ทั่วโลก สำหรับสถานการณ์ในประเทศไทย พบว่า อยู่ในระดับสีแดง ดังนั้น เพื่อลดและป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนจาก PM2.5 สสส. จึงสานพลังกับ กรมอนามัย เปิดตัว “ห้องปลอดฝุ่น” ซึ่งเป็นนวัตกรรมหนึ่งที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อลดโอกาสการสัมผัสมลพิษทางอากาศภายในอาคารในภาวะที่เกิดฝุ่นละอองสูงในบรรยากาศ ช่วยลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ โดยจะเริ่มสร้างต้นแบบที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในพื้นที่เสี่ยง และจะขยายความร่วมมือในสถานที่ที่มีกลุ่มเสี่ยงจากมลพิษทางอากาศต่อไป
ดร.จอส ฟอนเดลาร์ ผู้แทนองค์การอนามัยโลก ประจำประเทศไทย (WHO Thailand) กล่าวว่า ประเทศไทยถือเป็นประเทศหนึ่งที่มีการดำเนินงานอย่างเข้มแข็งในการรับมือกับมลพิษทางอากาศเพื่อลดการเจ็บป่วยและเสียชีวิตจากสาเหตุดังกล่าวตามเป้าหมายวาระการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDG) ซึ่งในปีนี้ องค์การอนามัยโลกร่วมกับ กรมอนามัย ดำเนินการรวบรวมและเผยแพร่ Best Practice ทั้งนวัตกรรมห้องปลอดฝุ่น และแนวทางการขับเคลื่อนชุมชนที่มีการจัดการและป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพที่ดี เพื่อเป็นแนวทางให้แก่พื้นที่และประเทศอื่นๆ ต่อไป
