เมื่อวันที่ 22 เมษายน นพ.เทวัญ ธานีรัตน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า เมื่อวันที่ 20 เม.ย. ที่ผ่านมา ทางกรมการแพทย์แผนไทยฯ พร้อมพนักงานเจ้าหน้าที่ เจ้าหน้าที่ตำรวจ สถานีตำรวจนครบาลชนะสงคราม นำโดย พล.ต.ต.อัฏธพร วงศ์ศิริปรีดา ผู้บังคับการตำรวจนครบาล พ.ต.อ.สนอง แสงมณี ผู้กำกับการสถานีตำรวจนครบาลชนะสงคราม กองกำกับการสวัสดิภาพเด็กและสตรี สำนักงานเขตพระนคร สำนักอนามัย และหน่วยงานอื่นๆที่เกี่ยวข้อง ลงพื้นที่ปฏิบัติการ บริเวณถนนข้าวสาร และซอยรามบุตรี พูดคุยกับผู้ประกอบการและประชาชนเพื่อสร้างความเข้าใจในการบังคับใช้กฎหมาย (กัญชา) โดยยืนยันไม่สนับสนุนให้ใช้กัญชาแบบสันทนาการ โดยตรวจร้านค้ากัญชา จำนวน 14 ร้าน พบว่า มีใบอนุญาตและทำตามเงื่อนไขใบอนุญาตถูกต้อง จำนวน 9 ร้าน , พักใช้ใบอนุญาตจำนวน 2 ร้าน โดยร้านที่ 1 มีการเปิดให้สูบในสถานประกอบการ และร้านที่ 2 ไม่จัดทำรายงานข้อมูลไว้ ณ สถานประกอบการ และ ดำเนินคดีเนื่องจากจำหน่ายโดยไม่ได้รับอนุญาต 3 ร้าน ร้านที่ 1 เป็นร้านจำหน่ายขนาดใหญ่ แต่ยังไม่ได้รับการอนุญาต อีก 2 ร้าน เป็นหาบเร่ แผงลอย อย่างไรก็ตาม กรมฯ ได้เน้นย้ำให้ผู้ประกอบการ ดำเนินการตามข้อกำหนดในกฎหมาย เช่น ส่งแบบรายงานข้อมูลแหล่งที่มากัญชา การนำไปใช้ และจำนวนที่เก็บไว้จำหน่าย ณ สถานประกอบการ ตามกำหนดทุกสิ้นเดือน รวมถึงสื่อสารสร้างความรู้ ความเข้าใจให้กับประชาชน
“ประเด็นเรื่องกัญชาทางการแพทย์ในวิชาชีพที่แตกต่างกัน อาจมีมุมมองทางวิชาการที่ต่างกัน ขึ้นอยู่กับความรู้ ประสบการณ์ ทัศนคติ และแนวคิดของแต่ละบุคคล สำหรับกรมฯ มีจุดยืนให้ใช้ประโยชน์จากกัญชาทางการแพทย์ ให้ประชาชนมีทางเลือก และมีสิทธิในการเข้าถึงกัญชาทางการแพทย์ได้ โดยไม่ผูกขาดจากวิชาชีพใดวิชาชีพหนึ่ง” นพ.เทวัญ กล่าว
นพ.เทวัญ กล่าวต่อว่า ส่วนข้อกังวลในการใช้กัญชา สธ. มีกฎหมายที่เกี่ยวข้องมารองรับ หวังให้เกิดการใช้กัญชาด้วยความระมัดระวัง เช่น ห้ามจำหน่ายให้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี สตรีมีครรภ์ หรือ สตรีให้นมบุตร ห้ามจำหน่ายให้กับนักเรียน นิสิต หรือ นักศึกษา ห้ามให้บริการสูบกัญชาในสถานประกอบการทั่วไป ห้ามจำหน่ายเพื่อการค้าผ่านเครื่องจำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ (Vending Machine) ผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ห้ามโฆษณากัญชาในทุกช่องทางเพื่อการค้า และห้ามสูบกัญชาในสถานที่ต้องห้าม เช่น วัดหรือสถานที่สำหรับปฏิบัติพิธีกรรมทางศาสนา หอพักตามกฎหมายว่าด้วยหอพัก สวนสาธารณะ สวนสัตว์ และ สวนสนุก เป็นต้น การกระทำดังกล่าว เป็นการกระทำความผิดตามมาตรา 46 กรณีจำหน่ายหรือแปรรูปสมุนไพรควบคุม โดยมิได้รับอนุญาต มีบทกำหนดโทษเป็นไปตามมาตรา 78 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์ แผนไทย พ.ศ.2542 ระบุโทษจำคุก 1 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ
ทั้งนี้ รองอธิบดีกรมฯ กล่าวว่า กรมการแพทย์แผนไทยฯ ได้ถอดองค์ความรู้การใช้กัญชาของชาวบ้านทั้ง 4 ภูมิภาค พบว่า มีการใช้ในวิถีชีวิต เป็นทั้งอาหาร ยา เครื่องนุ่งห่ม เครื่องสำอาง เช่น ภาคเหนือ ใช้น้ำมันจากเมล็ด ทาผิว เส้นใย ทำเครื่องนุ่งห่ม ใช้ส่วนต่างๆ ของกัญชาในตำรับยาในการดูแลสุขภาพ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการผสมส่วนที่เป็นใบ ลำต้นกัญชาในเครื่องปรุงที่เรียกผงนัว ลดการใช้ผงชูรส ภาคกลาง ใช้ยอดกัญชาในอาหารประเภทแกง ต้ม และ ภาคใต้ มีการใช้ในตำรับอาหาร ซึ่งจะเห็นได้ว่าในแต่ละพื้นที่มีการใช้กัญชาตามภูมิปัญญาท้องถิ่น ทั้งใช้กัญชาตามตำรับแพทย์แผนไทย หมอพื้นบ้าน ปราชญ์ชาวบ้าน บำรุงสุขภาพ กินได้ นอนหลับ และ ปรุงอาหาร มีการต่อยอดภูมิปัญญาและความรู้ของปราชญ์ชาวบ้าน เพื่อสร้างนวัตกรรม รวมถึงศึกษาวิจัยการใช้กัญชาทางการแพทย์ นำไปสู่การขับเคลื่อนการใช้ประโยชน์จากกัญชาทางการแพทย์ จนกระทั่งขับเคลื่อนผลักดันยากัญชาแผนไทย สู่ชุดสิทธิประโยชน์และบัญชียาหลักแห่งชาติ และที่ดำเนินการอย่างต่อเนื่องคือการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพผ่านเครือข่ายสุขภาพในระดับชุมชน ส่งเสริม ป้องกัน และฟื้นฟูสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือก ในหน่วยบริการสาธารณสุขทุกระดับและเป็นการเสริมสร้างเศรษฐกิจ
“กัญชาทางการแพทย์มีการใช้ทั้งแพทย์แผนปัจจุบัน แพทย์แผนไทย แพทย์แผนไทยประยุกต์ หมอพื้นบ้าน และ แพทย์แผนจีน หรือแม้กระทั่งการพึ่งตนเองด้านสุขภาพของประชาชน ทำให้สิทธิเข้าถึงของกัญชาทางการแพทย์ของประชาชนเพิ่มขึ้น สำหรับมุมมองความคิด ความเห็น ประเด็นเรื่องของกัญชาที่หลากหลายนั้น กรมจึงมุ่งเน้นการสร้างความรอบรู้ที่ถูกต้องเหมาะสมให้แก่ประชาชน ให้เกิดความเข้าใจ เชื่อมั่น และใช้กัญชาทางการแพทย์ได้อย่างถูกต้องเพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนได้เข้าถึงการรักษากัญชาทางการแพทย์ได้มากขึ้น อีกทั้งยังช่วยลดค่าใช้จ่ายและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยให้ดีขึ้นอีกด้วย” นพ.เทวัญ กล่าว
