สถาบันวัคซีนฯเผยสธ. อนุมัติแล้วฉีด ‘วัคซีนไอกรน’ ในหญิงตั้งครรภ์ฟรี! หวังสร้างภูมิฯ ให้ทารก
เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน นพ.นคร เปรมศรี ผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ กล่าวถึงสถานการณ์การฉีดวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก เนื่องจากกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรคได้รายงานว่ามีผู้ป่วยอายุ 18 วัน เสียชีวิตจากการติดเชื้อโรคไอกรน ว่า ประเทศไทยมีการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรน มามากกว่า 20 ปีแล้ว เป็นการฉีดวัคซีนชนิดเชื้อตายรวมทั้งหมด 5 เข็ม ซึ่งจะเริ่มฉีดในเด็กแรกเกิดอายุ 2 เดือน 4 เดือน และ 6 เดือน จากนั้นจะมีการกระตุ้นอีก 2 เข็มตอนอายุ 1 ขวบครึ่ง และเข็มสุดท้ายตอน 4-5 ขวบ โดยการรับวัคซีนครบ 5 เข็มจะสามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้นานมาก และจะไม่ค่อยติดเชื้อป่วยเป็นโรคไอกรน ซึ่งหากได้รับวัคซีนครบแล้วมีการติดเชื้อในภายหลังก็จะเป็นเหมือนกันกระตุ้นภูมิคุ้มกันซึ่งจะคล้ายๆ กับการฉีดวัคซีนทั่วไป
เมื่อถามถึงอัตราการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรน นพ.นครกล่าวว่า อัตราการฉีดวัคซีนพื้นฐานในประเทศไทยภาพรวมลดลงในช่วงโควิด-19 ที่มีมาตรการต่างๆ เช่น ล็อกดาวน์ การเว้นระยะห่าง จำกัดพื้นที่ โดยเฉพาะในภาคใต้ของประเทศก็ยิ่งมีอัตราการควบคุมของการฉีดวัคซีนลดลงไปด้วย
“กรณีที่มีรายงานเด็ก 18 วันที่เสียชีวิตจากโรคไอกรน ถ้าดูจากอายุแล้วยังไม่ถึงเกณฑ์ที่จะต้องได้รับวัคซีนเข็มแรกคือตอนอายุ 2 เดือน ซึ่งส่วนใหญ่หากมารดาได้รับวัคซีนไอกรนครบ 5 เข็มในครั้งที่ตัวเองเป็นเด็ก คุ้มกันในร่างกายที่มีก็จะมากพอที่จะสามารถถ่ายทอดมาสู่เด็กในครรภ์ได้ ซึ่งจะเป็นการปิดช่องว่างระหว่าง 2 เดือนแรกที่เด็กเกิดมา ให้มีภูมิคุ้มกันหลังจากนั้นก็จะต้องไปรับวัคซีนเข็มแรก” นพ.นครกล่าว
นพ.นคร กล่าวว่า ส่วนอีกกรณีหนึ่งคือบางคนจำไม่ได้ว่าตัวเองเคยรับวัคซีนป้องกันไอกรนแล้วหรือยัง หรือได้รับครบ 5 เข็มหรือไม่ เพราะส่วนใหญ่จะมีการเข้มงวดในช่วง 3 เข็มแรกที่ยังไม่ครบขวบ และขาดการกระตุ้น 2 เข็มสุดท้ายในช่วง 1-5 ขวบ ทำให้ภูมิคุ้มกันอาจจะไม่มากพอที่จะถ่ายทอดสู่เด็กในครรภ์ ทั้งนี้ หน่วยงานสาธารณสุขของประเทศไทยเล็งเห็นความสำคัญของการป้องกันโรคไอกรน ด้วยการฉีดวัคซีนป้องกัน เพื่อให้พบผู้ป่วยได้น้อยมากๆ ฉะนั้นปัจจัยสำคัญคือการฉีดวัคซีนป้องกัน
“แต่ตอนนี้แผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค กระทรวงสาธารณสุข ที่เป็นหน่วยงานดูแลในระดับประเทศ ได้อนุมัติการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรนชนิดไร้เซลล์ในหญิงตั้งครรภ์ในช่วงอายุครรภ์ไตรมาสที่ 2-3 เพิ่มเติมจากเดิมที่ฉีดเพียงป้องกันโรคคอตีบ และบาดทะยัก ในหญิงตั้งครรภ์ที่มาเข้ารับบริการในโรงพยาบาลของรัฐโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ซึ่งวัคซีนป้องกันโรคไอกรนชนิดไร้เซลล์ สามารถผลิตได้ในประเทศไทย ซึ่งแผนงานนี้เพิ่งเริ่มอนุมัติฉีดเมื่อไม่กี่เดือนมานี้ ฉะนั้นตอนนี้ต้องเร่งประชาสัมพันธ์สร้างความตระหนักให้หญิงตั้งครรภ์เห็นความสำคัญของวัคซีนป้องกันโรคไอกรน” นพ.นครกล่าว
เมื่อถามว่าหากวัยผู้ใหญ่ที่ไม่มั่นใจว่าตนเองเคยได้รับวัคซีนป้องกันไอกรนหรือไม่นั้น สามารถเข้ารับวัคซีนได้หรือไม่ นพ.นครกล่าวว่า สามารถรับได้เช่นเดียวกับหญิงตั้งครรภ์คือการฉีดชนิดไร้เซลล์แต่จะไม่ครอบคลุมอยู่ในชุดสิทธิประโยชน์การส่งเสริมป้องกันโรคจะต้องเป็นการชำระเงินเอง
“เราต้องช่วยกันให้ความรู้เพื่อให้เกิดความตระหนัก และให้หญิงตั้งครรภ์เข้ามารับการฉีดวัคซีน โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ที่ไม่แน่ใจว่าตัวเองเคยฉีดวัคซีนมาก่อนหรือไม่ ยิ่งควรมารับวัคซีนในช่วงที่ตั้งครรภ์เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันไปสู่ทารกในครรภ์” ผอ.สถาบันวัคซีนกล่าว
