‘ชลน่าน’ รำลึก ‘หมอสงวน’ ยกเป็นผู้เขยื้อนภูเขาแห่งความทุกข์ยาก บุกเบิก30บาทรักษาทุกโรค
วันนี้ (18 มกราคม 2567) นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เปิดเผยภายหลังเป็นประธานในพิธีเปิดกิจกรรมโครงการของขวัญปีใหม่จากใจ สปสช.-ธพส. ชวนชาวศูนย์ราชการฯ รับสิทธิ์ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วย HPV DNA Self-sampling ฟรี ณ ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติฯ ว่า นอกจากวันนี้ จะเป็นวันมอบของขวัญปีใหม่เชิญชวนให้ผู้หญิงไทยเปิดใจรับกับการตรวจมะเร็งมากมดลูกเพื่อเป็นการคัดกรอง ป้องกัน ก่อนป่วยแล้ว วันนี้ยังเป็นอีกวันที่สำคัญ และควรจดจำรำลึกถึงบุคคลผู้มีคุณูปการอย่างมากต่อการสร้างหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าในประเทศไทย นั่นคือ นพ.สงวน นิตยารัมภ์พงศ์ เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) คนแรก และเป็นผู้บุกเบิกวางรากฐานงานหลักประกันสุขภาพในประเทศไทย ที่เริ่มต้นจาก 30 บาทรักษาทุกโรค จนถึงวันนี้ ที่รัฐบาลพัฒนายกระดับโครงการ 30 บาทรักษาทุกโรคเป็น 30 บาท รักษาทุกที่ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
“นพ.สงวนไม่เพียงเป็นบุคคลที่ริเริ่มโครงการระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า แต่เป็นบุคคลที่สร้างการปรากฏการณ์การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของประเทศ ด้วยการเปลี่ยนแนวคิดและวิธีการบริหารจัดการค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของประเทศไทย ปลดแอกความล้มละลายจากการรักษาพยาบาล และสร้างความมั่นคงทางด้านสุขภาพให้กับคนไทยทั้งประเทศ ขณะเดียวกัน นพ.สงวน ก็ไม่เคยลืมเสาหลัก 3 เสา ที่ทำให้ภูเขาลูกใหญ่ของงานหลักประกันสุขภาพเดินหน้ามาถึงทุกวันนี้ ซึ่งท่านได้เขียนไว้ในคำนำของหนังสือ “บนเส้นทางสู่หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า” โดยอ้างถึงทฤษฎีสามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขา ของ ศ.นพ.ประเวศ วะสี ว่า การผลักดันงานยากๆ ในประเทศให้บรรลุผลสำเร็จได้ จะต้องคิดถึงเหลี่ยมสามด้านด้วยกั” นพ.ชลน่าน กล่าว
รัฐมนตรีว่าการ สธ.กล่าวว่า หากมีเหลี่ยมทั้งสามนี้ครบ ก็จะมีพลังถึงขั้นเขยื้อนภูเขาได้ ซึ่งงานหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าของประเทศไทย ประสบความสำเร็จได้ก็ด้วยเสาหลักของภูเขา 3 ด้าน
“ประกอบด้วย พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ผู้นำรัฐบาลในขณะนั้น ซึ่งถือเป็นเสาหลักในเชิงนโยบายที่นำความคิดแปลงสู่การปฏิบัติให้เกิดผลได้จริง เพราะการตัดสินใจทางการเมืองที่เด็ดขาดจะสร้างสภาพแวดล้อมให้กฎหมายได้รับการปฏิบัติจริง มีการสนับสนุนงบประมาณ และทรัพยากรอื่นๆให้เป็นงานที่เป็นรูปธรรมและยั่งยืนได้ ศ.นพ.ประเวศ วะสี ผู้แทนเสาหลักทางปัญญาในสังคมไทย และ นายจอน อึ้งภากรณ์ สมาชิกวุฒิสภา ผู้แทนเสาหลักทางด้านการมีส่วนร่วมของประชาคมต่างๆ ผมอยากให้พวกเราใช้โอกาสการจากไป ของพี่หมอสงวนในวันนี้ เป็นแรงผลักดันและแรงบันดาลใจที่พวกเราจะเดินหน้าสร้างงานหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าให้มีความยั่งยืน โดยเฉพาะนโยบาย 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียวที่จะสามารถใช้ได้ทั้งประเทศภายในปีนี้” นพ.ชลน่าน กล่าวและว่า สำหรับตนแล้ว นพ.สงวน คือ ปูชนียบุคคล ผู้เขยื้อนภูเขาแห่งความทุกข์ยากของเพื่อนมนุษย์อย่างแท้จริง
ทั้งนี้ นพ.สงวน นิตยารัมภ์พงศ์ อดีตเลขาธิการ สปสช. คนแรก และเป็นผู้บุกเบิกงานหลักประกันสุขภาพของประเทศไทย เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งปอด ที่โรงพยาบาล (รพ.) รามาธิบดี เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2551
