ทอล์กอัดแน่น! เวทีอัพทริคดูแลสัตว์ ยกเคสหมา-แมว ‘ชัก’ ต้องตั้งสติ ‘อย่าเอาอะไรยัดปาก’ แนะถ่ายคลิปช่วยแพทย์วินิจฉัย
เมื่อวันที่ 28 มีนาคม บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) ผนึกกำลังพันธมิตร จัดงาน ‘Pet Healthcare 2024 มหกรรมสุขภาพสัตว์เลี้ยงครั้งแรกของไทย’ ให้บริการตรวจสุขภาพสัตว์เลี้ยงฟรี โดยคณะสัตวแพทย์ชั้นนำของไทย เวทีเสวนา เวิร์กชอป สินค้าเพื่อสัตว์เลี้ยง พบปะสัตว์เลี้ยงของคนดัง พร้อมแคมเปญสอยดาวเพื่อช่วยเหลือสัตว์เจ็บป่วย ตั้งแต่วันที่ 28 – 31 มีนาคม เวลา 10.00 – 20.00 น. ที่ MCC Hall ชั้น 3 เดอะมอลล์ไลฟ์สโตร์ บางกะปิ กรุงเทพฯ
ผู้สื่อข่าวรายบรรยากาศเวลา 12.00 น. พบว่าประชาชนทยอยเดินทางมาชมงาน โดยพาน้องสัตว์เลี้ยงสุดน่ารัก มาเข้าใช้บริการตรวจสุขภาพสัตว์ฟรี พร้อมแวะชมแวะเลือกซื้อสินค้าเพื่อสัตว์เลี้ยงอย่างหลากหลาย
ต่อมาเวลา 14.00 น. เริ่มเวทีเสวนา Pet Health Talk หัวข้อ ‘ดูแลน้องยังไงเมื่อป่วยโรคระบบประสาท’ โดย ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ สุวรรณา จากคณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ในตอนหนึ่งของช่วงทอล์ก ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า วันนี้บูธของคณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ก็มาจัดคลินิกพิเศษเกี่ยวกับระบบประสาทด้วย จะมีคุณหมอมาตรวจน้องหมา และน้องแมวที่มาเยี่ยมชมภายในงาน
เมื่อถามอาการป่วยของสัตว์เลี้ยงที่เกี่ยวกับทางระบบประสาท
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า สุนัขกับแมวก็เหมือนกับคน ที่สามารถป่วยเกี่ยวประสาทได้เหมือนกัน ซึ่งอาการก็จะแตกต่างกันไปตามสาเหตุว่าจะเกิดจากอะไร
“สิ่งที่อาจจะสักเกตได้ชัด ที่เราน่าจะสามารถสังเกตได้ คือ อาการชัก หรือ พวกกลุ่มลมชัก ซึ่งเกี่ยวกับความผิดปกติของสมอง สารสื่อประสาทในสมอง หรือ อาจจะเกี่ยวกับโรคทางสมองก็ได้ ที่จะเหนี่ยวนำทำให้เกิดอาการชักตามมา
ตามที่เราเข้าใจเวลาที่เห็นสุนัขหรือแมว ลงไปนอนชัก ตะกุยอยู่กับพื้น ตัวเหยียด ฉี่ราด อึราด แต่มันก็จะมีแพตเทิร์นการชักบางอย่าง ที่คุณพ่อคุณแม่อาจจะสักเกตว่าอันนี้คือ อาการชักหรือเปล่า เช่น อาการกระตุกของใบหน้า พฤติกรรมเปลี่ยนแบบเฉียบพลัน วิ่งวนๆโดยไม่มีสาเหตุ เดินล้มเซ
บางครั้งพ่อแม่ อาจจะไม่ใจว่าใช่อาการทางระบบประสาทหรือเปล่า หรือ บางทีแมวก็อาจจะมีอาการอัมพฤกษ์ อัมพาต เดินไม่ได้เลย หรือเดินลากขาหลัง อันนี้ก็สามารถเป็นอาการทางระบบประสาทได้” ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ ชี้
เมื่อถามถึงปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการชักของสัตว์เลี้ยง
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า หนึ่งในอาการที่ทำให้เกิดอาการชัก คือ โรคในสมอง ทั้งน้องหมาและน้องแมวที่เราเจอกันบ่อย เช่น เนื้องอกในสมอง สมองที่พัฒนาการผิดปกติตั้งแต่กำเนิด หรือ โรคสมองอักเสบ รวมถึงโรคพิษสุนัขบ้า เป็นโรคหนึ่งที่ติดเชื้อแล้วมันจะเข้าไปสู้ระบบประสาทส่วนกลาง ก็เป็นตัวที่เหนี่ยวนำให้เกิดความผิดปกติ และทำให้เกิดอาการชักได้
เมื่อถามว่าถ้าเกิดอาการชักขึ้นจะปฐมพยาบาลอย่างไร
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์กล่าวว่า สิ่งแรกเราต้องตั้งสติก่อน เพราะโดยปกติทั่วไปแล้ว สุนัขหรือแมวที่ชัก จะมีอาการชักนานไม่เกิน 5 นาที สิ่งที่เราสามารถทำได้ ถ้าชักครั้งแรกไม่มียา ยังไม่ต้องทำอะไร ห้ามเอาอะไรไปยัดปากสัตว์เลี้ยง
“เวลาที่สัตว์ชัก สิ่งหนึ่งเลยคือ เราจะไม่มีสติ ไม่รู้ตัว ว่าจะเอาอะไรไปยัดเขา มันมีโอกาสที่จะวัสดุหลุดเข้าไปในหลอดลม ห้ามเอาอะไรไปยัดปากเด็ดขาดต่อให้ชักเต็มที่ สุนัขกับแมวอาจจะมีการกัดลิ้นบ้าง แต่มีโอกาสกัดลิ้นค่อนข้างน้อย ค่อยทำแผล และห้ามไปกอด ห้ามไปล็อกตัวเด็ดขาด มันจะเกิดการล็อกข้อต่อและกระดูก จนได้รับการบัดเจ็บ หรือ กระดูกหัก
ถ้าเคยไปพบคุณหมอแล้ว น้องชักครั้งที่ 2-3 ให้เอายาที่หมอให้มาใช้ อันนี้เป็นวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ปล่อยให้เขาชักเต็มที่แล้วแล้วเขาจะหยุดไปเอง ถ้าชักนานเกิน 5 นาทีถือว่าเป็นภาวะฉุกเฉิน ให้พาไปโรงพยาบาลใกล้ที่สุดเท่าที่จะหาได้” ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ชี้
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า คุณพ่อคุณแม่ต้องตั้งสติก่อน ถ้ามีโอกาสถ่ายคลิปน้องขณะชักก่อนไปพบสัตวแพทย์จะดีมาก คลิปจะมีประโยชน์มาก ไม่ว่าจะเห็นอะไรแปลก แสดงอาการแปลกที่เราไม่เคยเห็น ถ่ายคลิปมาก่อนเพื่อประกอบการวินิจฉัยของหมอ
“หมอเขาอาจจะเห็นว่า ดูแล้วยังไม่น่าใช่การชักนะ อาจจะเป็นพฤติกรรมตื่นเต้น เพราะสุนัขบางตัวเวลาตื่นเต้นมากๆ เขาจะวิ่งวนเต็มที่เลยกว่าจะอึ จะฉี่ได้ ถ้าเรามีคลิปหรือประวัติพวกนี้ก็จะช่วยคุณหมอได้ค่อนข้างดี และรักษาได้เร็วมากขึ้น วินิจฉัยได้ถูกทาง และถูกต้อง” ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์กล่าว
เมื่อถามถึงวิธีการป้องกันและดูแล ไม่ให้สัตว์เลี้ยงเกิดภาวะโรคประสาท
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า พิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดเชื้อสำคัญในบ้านเรา ต้องพาน้องหมาน้องแมวไปฉีดวัคซีน ที่บริการได้หลายที่มาก ทั้งในงานนี้ เพราะโรคพิษสุนัขบ้า ถ้าเป็นแล้วเสียชีวิตไวมากและค่อนข้างทรมาน มันขึ้นระบบประสาท รวมถึง สุนัขสามารถเกิดอัลไซเมอร์ได้เหมือนกัน เกิดกับสัตว์เลี้ยงอายุมาก 8 ปีเป็นต้นไป บางตัวเกิดเร็ว 10 ขวบก็แสดงอาการแล้ว หรืออายุ 12 ก็แล้วแต่ตัวสัตว์เลี้ยง
“โรคเสื่อมทางสมองรักษาไม่ได้ แต่สามารถป้องกันได้ เช่น ทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ อาจจะใช้วิธีการป้องกัน เมื่อเขา 7-8 ขวบ อาจจะให้เขาทานอาหารเสริม ที่จะช่วยชะลอความเสียหายของระบบประสาทได้” ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ชี้
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ อีกกล่าวว่า โรคลมบ้าหมูที่เจอบ่อย อาจจะเจอได้ บีเกิ้ล โรคเหล่านี้ไม่ได้หมายความว่าทุกตัวต้องเป็น ก็เหมือนคนที่บางคนเป็น บางคนก็ไม่เป็น หรือ โรคหมอนรองกระดูก บีเกิ้ล หรือ เฟรนช์บูลด็อก เวลาที่เราเลี้ยงสายพันธุ์พวกนี้เราต้องใช้วิธีการป้องกัน เช่น ถ้าเขากระโดดโลดเต้นมาก เราอาจจะเลี้ยงบนพื้นราบ เลี่ยงการกระโดดขึ้นบันได หรือ การยืน 2 ขา เขามีความเสี่ยงสูงเกี่ยวกับกระดูก เราต้องคอยห้ามปรามเขา
“เฟรนช์บูลด็อก มีอีกโรคที่กระดูกสันหลังผิดรูปตั้งแต่กำเนิด เราก็ต้องคอยดูแบบประคบประหงมเป็นพิเศษ หรือ ชิวาวา ข้อควรระวัง คือ โรคพวกน้ำในสมอง อาจจะเจอตอนโต 2-3 ขวบ, หลอดลมตีบ, โรคหัวใจ ต้องระวัง รวมถึง กลุ่มโรคเกี่ยวกับหมอนรองกระดูก ส่วนใหญ่จะพบตรงคอ
“สังเกตหากอุ้มหรือจับตรงไหนก็เจ็บ เพราะเวลาปวดคอจะปวดแปล๊บไปทั้งตัว ควรพาไปพบสัตวแพทย์ ต้องป้องกันการลุกลาม ไม่ให้เกิดเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต
บางแก้ว กับ ไทยหลังอาน จะชอบกระดูกสันหลังเสื่อมตอนแก่แล้ว พวกกระดูกคอเสื่อม ลาบาดอร์ปวดกระดูกและสะโพก เมื่อไปพบคุณหมอเป็นประจำ ทุกครั้งที่ไปฉีดวัคซีน แวะตรวจสุขภาพสักหน่อย เพราะยิ่งถ้าเจอเร็วก็จะมาสามารถรักษาได้ไวขึ้น”ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์เผย
เมื่อให้ฝากถึงการดูแลสัตว์เลี้ยงในปัจจุบัน
ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์ กล่าวว่า น้องหมาแมวก็เหมือนคน เหมือนลูกเรา เขามีชีวิต จิตใจความรู้สึก ปวดขาก็บอกเราไม่ได้ สิ่งที่สำคัญของเจ้าของต้องสังเกตเขาเป็นพิเศษ และหาอาหารที่เหมาะกับช่วงวัย พาไปฉีดวัคซีน ตรวจพยาธิเป็นประจำ ไม่มีอะไรทำก็พาสุนัข แมวไปหาคุณหมอได้
“ปีนี้เป็นครั้งแรกที่จัดขึ้นสำหรับสัตว์เลี้ยง ผมคิดว่าแปลกใหม่ และเป็นสิ่งที่ดีให้คนเลี้ยงสัตว์ได้เข้าถึง มีนวัตกรรมใหม่ๆ และพาน้องมาตรวจสุขภาพกับคณะสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยผู้เชี่ยวชาญที่เราพามากันได้” ผศ.น.สพ.ดร.นิรุตติ์กล่าวทิ้งท้าย
