| ผู้เขียน | เฉลิมพล พลมุข |
|---|
สังคมโลกของเราทุกวันนี้และอดีตที่ผ่านมา ผู้นำของประเทศ หน่วยงานธุรกิจระบบการศึกษา ประเพณี วัฒนธรรม คำสอนของศาสนา ปรัชญาหนึ่งของทั้งโลก ต่างก็ได้ปลูกฝัง ส่งผ่านถึงพฤติกรรมหนึ่งที่คาดหวังถึงผู้คนของสังคมนั้นๆ ได้ยึดถือปฏิบัติเพื่อให้มีความเป็นอยู่ที่ปกติสุข อาจจักมีชื่อเรียกเป็นอย่างอื่น อาทิ จริยธรรม คุณธรรม ศีลธรรม หรือพฤติกรรมที่พึงประสงค์ของสังคมก็คือความซื่อสัตย์สุจริต
ในโอกาสของเทศกาลสงกรานต์ รัฐบาลที่นำโดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ได้นำคณะรัฐมนตรีเข้ารดน้ำขอพรจาก พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ ที่บ้านพักรับรองสี่เสาเทเวศร์ เมื่อวันที่ 10 เมษายน พ.ศ.2562 คำอวยพรของประธานองคมนตรีตอนหนึ่งที่ว่า
“ขอขอบคุณนายกรัฐมนตรีเพื่อนรักของตน พวกเรามีความยินดีที่ได้เห็นนายกฯ กองทัพกับข้าราชการหน่วยต่างๆ ช่วยดูแลชาติบ้านเมืองจนกระทั่งมาจนถึงทุกวันนี้ พูดได้เต็มปากว่า รัฐบาลของนายกฯ ไม่โกง เพราะเป็นคนที่เห็นแก่ส่วนรวมจริงๆ คนที่จะซื่อสัตย์สุจริตต้องเป็นคนที่มีความคิดกว้างไกลทำเพื่อคนอื่น ไม่ใช่ทำเพื่อตนเองหรือปกป้องพี่น้องที่อยู่ใกล้ชิด เพราะฉะนั้นที่ผมพูดเสมอว่า รัฐบาลนี้เก่งไม่เก่งก็ดูเอาเองก็แล้วกัน บอกได้เลยว่ารัฐบาลนี้ไม่โกง ยืดอกพูดได้เลยว่ารัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ไม่โกง แต่ถ้าพูดผิดนายกฯ ก็ต้องไปจัดการ…” (มติชนรายวัน 12 เมษายน 2562 หน้า 3)
โกง ในความหมายของพจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถานก็คือ การใช้อุบายหรือเล่ห์เหลี่ยมหลอกลวง เช่น โกงเงิน แสดงอาการดื้อไม่ยอมทำตาม อาทิ เด็กโกง ม้าโกง โค้ง ไม่ตรง ความหมายของโกงยังถูกเป็นการใช้คำอยู่ในบริบทต่างๆ ของทั้งสังคมไทยเราและสังคมโลกมาเป็นเวลานาน อาจจะกล่าวได้ว่าพฤติกรรมดังกล่าวมีอยู่ในชีวิตของคนหรือสัตว์บางประเภทที่ติดตัวมาเป็นเวลานาน อาจจะมีบางคำถามที่ว่าอะไร สิ่งใด องค์กรใดที่จะช่วยให้พฤติกรรมดังกล่าวทุเลาหรือขาดหายไปจากสังคม
ผู้เขียนมิอาจจักเปรียบเทียบสิ่งใดกับสิ่งใด ข้อเท็จจริงหนึ่งที่เราท่านได้เห็นในชีวิตประจำวันหนึ่งก็คือ หากบ้านใครที่ได้เลี้ยงดูสุนัขหรือหมา ไว้ในบ้านหลายๆ ตัว พฤติกรรมหนึ่งของสุนัขก็คือเมื่อเจ้าของให้อาหารที่โปรดก็คือกระดูกหมู สุนัขหรือหมาบางตัวนอกจากการกินอย่างมีความสุขแล้วเขาก็นำกระดูกชิ้นนั้นไปคุ้ยดินด้วยเท้าและจมูกในการฝังกลบกระดูกชิ้นนั้น เพื่อมิให้เพื่อนหมาตัวอื่นนำไปกิน หลายครั้งคราการฝังกลบกระดูกชิ้นนั้นก็ถูกหมาตัวนั้นลืม ขณะเดียวกันบางช่วงขณะก็มีหมาบางตัวแอบมองอยู่ เมื่อหมาที่ทำการฝังกลบไปแล้วหมาตัวที่แอบดูอยู่ก็ย่องไปนำกระดูกชิ้นนั้นไปกิน พฤติกรรมดังกล่าวของสุนัขหรือหมาจัดอยู่ในกลโกงหรือการใช้เล่ห์เหลี่ยมด้วยหรือไม่…
สถาบันการศึกษาทุกระดับ บุคลากรทางการศึกษาของทุกประเทศนอกจากการเรียนการสอนในศาสตร์ สาขาวิชาชีพที่เป็นการเฉพาะแล้ว วิชาการศึกษาทั่วไปในระดับอุดมศึกษาต่างมีการเรียนการสอนถึงหลักการของศาสนา ปรัชญา ความเชื่อในประเพณี วัฒนธรรม ศีลธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพ และในระหว่างการศึกษาในรายวิชาก็นำนักศึกษาไปสู่การปฏิบัติจริง อาทิ การเข้าปฏิบัติธรรม ฟังธรรม ฝึกสติสมาธิ การนำไปดูถึงองค์กร หน่วยงานที่ทำงานด้วยระบบธรรมาภิบาล แม้กระทั่งในวันที่บัณฑิตเข้ารับพระราชทานปริญญาบัตร ก็จักได้รับคำสอนคำเตือนสติในการดำรงชีวิตในวันเวลาดังกล่าว
แต่เมื่อวันเวลาผ่านไป เราท่านต่างได้รับข้อมูล ข้อเท็จจริงถึงพฤติกรรม ลัก วิ่ง ชิง ปล้น โกงในพฤติกรรมที่สลับซับซ้อนในสังคมของวัตถุนิยม บริโภคนิยม เงินนิยมและอำนาจนิยม อะไร สิ่งใดเป็นเหตุดังกล่าว…
ในอดีตที่ผ่านมาข่าวหรือข้อมูลหนึ่งที่ถูกนำเสนอไปทั่วโลกของประเทศฟิลิปปินส์ก็คือ อดีตประธานาธิบดีคนที่ 10 เฟอร์ดินานด์ มากอส ที่อยู่ในอำนาจถึง 20 ปี (1965-1986) ในสมัยที่เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีได้สร้างความเจริญมั่นคงทั้งทางการเมืองและเศรษฐกิจ โดยเน้นถึงโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจและพัฒนาภาคอุตสาหกรรมควบคู่ไปกับภาคการเกษตร และยังมีบทบาทที่โดดเด่นบนเวทีระหว่างประเทศ พฤติกรรมที่ผูกขาดอำนาจด้วยเสียงข้างมากในสภา ทำให้เขามีข้ออ้างเรื่องประชาธิปไตยบนอำนาจและทรัพย์สินสมบัติที่ทุจริตคอร์รัปชั่นเงินภาษีของประเทศไปมากถึง 5,000-10,000 ล้านดอลลาร์ ภรรยาของเขาหลงใหลและเป็นผู้นำด้านแฟชั่น สะสมเครื่องแต่งตัวหรูหราในราคาแพง ขณะเดียวกันประชาชนส่วนใหญ่มีวิถีชีวิตที่ยากจน ในที่สุดชีวิตเขาและครอบครัวก็มีคดีความต้องหลบหนีออกนอกประเทศ (thaipublica.org)
นอกจากผู้นำของประเทศดังกล่าวแล้วประวัติศาสตร์ของชาติยังได้จารึกถึงผู้นำอีกหลายประเทศที่มีพฤติกรรมดังกล่าว อาทิ พลเอกซานี อะบาซา ของรัฐบาลไนจีเรีย ที่รัฐบาลของประเทศซาอุดีอาระเบียสั่งอายัดกระเป๋าเดินทางลึกลับกว่า 38 ใบซึ่งอัดแน่นไปด้วยเงินสด และรัฐบาลของประเทศสวิตเซอร์แลนด์ได้สั่งอายัดเงินในบัญชีกว่า 700 ล้านดอลลาร์ ประธานาธิบดีอีกคนหนึ่งที่ถูกกล่าวถึงในระดับนานาชาติก็คือ โมฮัมหมัด ซูฮาร์โต อดีตประธานาธิบดีของอินโดนีเซีย ที่มีประวัติการยักยอกเงินของประเทศไปถึง 1.5-3.5 หมื่นล้านดอลลาร์ หรือคิดเป็น 0.6-1.3% ของจีดีพีในช่วงที่เขาปกครองประเทศ และยังปรากฏผู้นำอีกหลายประเทศในอดีตที่ผ่านมา คำถามหนึ่งก็คือพฤติกรรมดังกล่าวมีปรากฏอยู่ในผู้นำของบางประเทศทั้งปัจจุบันและอนาคตรวมอยู่ด้วยหรือไม่…
ในสังคมไทยเราคดีความที่เกี่ยวข้องกับการคดโกง ยักยอก ลักขโมย ปิดบังซ่อนเร้นทรัพย์สินเงินทองที่ได้มาด้วยการทุจริต คอร์รัปชั่น มีคดีความอยู่ในการพิจารณาชั้นศาลที่มากมาย กระบวนการพิจารณาทั้งการหาหลักฐานและระยะเวลาทางกฎหมายหลายคดีความต้องใช้วันเวลาที่ยาวนาน บางคดีความศาลท่านพิจารณาตัดสิน ผู้ต้องหา ต้องโทษหรือจำเลยได้หลบหนีไปใช้ชีวิตในต่างประเทศบนทรัพย์สินสมบัติที่ตนเอง ครอบครัวเพื่อนฝูงได้ร่วมคดโกงไปจากแผ่นดินเกิดอาศัยของตน เราท่านจักได้บอกต่อถึงพฤติกรรมดังกล่าวให้ลูกหลานได้รับฟังและเชื่อถือปฏิบัติตามได้อย่างไร
วันเวลาที่ใกล้ไม่นานที่ผ่านมานี้ คนไทยส่วนใหญ่ได้รับรู้ถึงรัฐบาลของนายทักษิณ ชินวัตร และรัฐบาลของนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ข้อเท็จจริงในคดีความต่างๆ ของทั้งสองคนคงยังอยู่ในการพิจารณาในชั้นศาล การหลบหนีคดีอยู่ในต่างประเทศเป็นภาพข่าวที่คนไทยทั้งชาติได้รับรู้มาอย่างต่อเนื่อง คำพูดบางประการหรือความเคลื่อนไหวของนายทักษิณ ชินวัตร ได้สร้างความหวั่นไหวให้แก่ผู้นำของรัฐบาลไทยมาอย่างต่อเนื่อง สิ่งหนึ่งที่อาจมิได้เป็นคำตอบที่ชัดเจนในข้อเท็จจริงที่ว่าสังคมไทยเราในขณะนี้มีการแบ่งขั้ว สี ฝ่าย การใช้วาทกรรมที่จัดเป็นคู่ตรงกันข้ามเราท่านจักได้ยินได้ฟังมาอย่างต่อเนื่อง
หลายคำพูดทั้งของผู้นำยังส่งผลถึงพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับคุณธรรม จริยธรรมและพฤติกรรมของคนในสังคม อะไร สิ่งใดคือมาตรฐานสากลที่เราท่านสามารถเข้าถึงได้…
ผู้เขียนใคร่ขอนำงานวิจัยหนึ่งที่เชื่อมโยงระหว่างคนในชาติกับความ เป็นผู้นำของชาตินั้นๆ ที่มีภาพลักษณ์ในด้านคุณธรรม จริยธรรม ที่มีลักษณะเด่นโดยเชื่อมโยงกับอัตลักษณ์ วัฒนธรรมของชาติรวมถึงการพัฒนาระบบเศรษฐกิจ การเมืองและสังคมไปพร้อมๆ กัน อาทิ ประเทศเกาหลี ประชาชนในชาติรวมถึงผู้นำของชาติเขาเหล่านั้นมีพฤติกรรมก็คือ ขยันทั้งการเรียนและการทำงาน มีระเบียบวินัย รักในหน่วยงานองค์กร เคารพผู้อาวุโสและละอายต่อการกระทำความผิด
ประเทศไต้หวัน ทั้งผู้นำและประชาชนในชาติขยันศึกษาหาความรู้ อ่อนน้อมถ่อมตน อดทนในการทำงาน มีจิตสำนึกใน
เรื่องเวลาที่สูงมาก เคารพในคุณค่าของความเป็นคน กล้าให้กล้าบริจาค เราท่านได้รับรู้ในการทำงานของมูลนิธิฉือจี้ ที่ทำงานเพื่อสาธารณกุศลเพื่อคนส่วนใหญ่ที่น่าชื่นชม
ประเทศอินเดีย ทั้งประชาชนและผู้นำประเทศขยันอ่านหนังสือ นิยมความเรียบง่าย ขยัน อดทน ประหยัด เคร่งครัดในศาสนาและวัฒนธรรมของชาติ เชื่อในโชคชะตามุ่งทำความดี มีจิตใจอ่อนโยน ไม่เบียดเบียน ไม่นิยมความรุนแรง ถือหลักอหิงสา คนไทยเราและชาวต่างชาติทั่วโลกนิยมไปประเทศดังกล่าวก็ด้วยเหตุผลหนึ่งก็คือ การได้ไปกราบไหว้สังเวชนียสถาน ประวัติศาสตร์หนึ่งของศาสนาพุทธที่เป็นมรดกตกทอดจากประเทศดังกล่าวมาเจริญรุ่งเรืองในสังคมไทยบ้านเรา ประเทศญี่ปุ่น ทั้งผู้คนและคนในชาติมีความรับผิดชอบที่สูง ตรงต่อเวลา สะอาดเป็นระเบียบ ประหยัด จงรักภักดี ทำงานเป็นทีม แยกแยะเรื่องส่วนตัวและความรับผิดชอบในหน้าที่การงาน รวมถึงความซื่อสัตย์สุจริต
ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ คนในชาติพร้อมทั้งผู้นำของชาติ เขาเหล่านั้นมีความรับผิดชอบ ตรงต่อเวลา เป็นตัวของตัวเอง ความเอาใจใส่ทั้งเรื่องส่วนตัวและเรื่องที่กระทบต่อสาธารณชน รวมถึงความซื่อสัตย์สุจริต ในประเทศนี้ครั้งหนึ่งในหลวงรัชกาลที่ 9 พระองค์ท่านได้มีวิถีชีวิตในประเทศดังกล่าวในช่วงหนึ่งของชีวิต เป็นประเทศที่สะอาด สวยงาม ระบบสิ่งแวดล้อม อากาศ น้ำ ป่าไม้ แหล่งท่องเที่ยว ความปลอดภัยของชีวิตรัฐบาลให้ความสนใจในอันดับแรกๆ ประเทศฟินแลนด์ ได้ชื่อว่าคนในชาติมีระเบียบวินัยสูง มีการจัดการศึกษาที่เป็นแบบอย่างให้ชาติต่างๆ ต้องเข้าไปศึกษาดูงานถึงระบบการบริหารจัดการศึกษา รวมถึงความซื่อสัตย์สุจริตของคนในชาติ
ประเทศบ้านใกล้เรือนเคียงกับสังคมไทยเราก็คือ ประเทศสิงคโปร์ ได้มีหลักการมาตรฐานคุณธรรมแห่งชาติ โดยรัฐบาลจะให้ความสำคัญเกี่ยวกับระบบการศึกษา การศึกษาที่เป็นเลิศ การให้ข้อมูลข่าวสารแก่ประชาชน ทุกภาคส่วนมีความร่วมมือในการทุจริตคอร์รัปชั่นทุกระดับ นอกจากนี้รัฐบาลได้จัดทำประมวลจริยธรรมและวินัยหลายฉบับมาบังคับใช้กับเจ้าหน้าที่ของรัฐและนักการเมือง มีประมวลจริยธรรมสำหรับรัฐมนตรี (The Code of Conduct for Ministers) หากถูกลงโทษจะมีการดำเนินคดีทางอาญาของบ้านเมือง
สังคมไทยเรามีบุคลากรที่เป็นพระภิกษุสงฆ์ สามเณร แม่ชี ทั่วเมืองไทยเรากว่าสามแสนรูป มีวัด สำนักสงฆ์ สถานที่ปฏิบัติธรรมกว่าสามหมื่นแห่ง มีมหาวิทยาลัยสงฆ์ที่ทั้งฆราวาสและนักบวชทั้งในเมืองไทยเราและต่างชาติเข้าศึกษาเล่าเรียนกันเป็นจำนวนมาก แหล่งเรียนรู้การเข้าถึงหลักการ คำสอนของศาสนาที่หลากหลายไปตามจริตของแต่ละคน อาจจะมีบางคำถามที่มิได้รับคำตอบก็คือ ในแต่ละกิจกรรมในช่วงวันทั้งงานศพ งานแต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ รวมไปถึงเทศกาลทั้งประเพณีและศาสนา เหล่าศาสนิกมีไหว้พระรับศีล โดยเฉพาะศีล 5 การละเมิดศีลของคนไทยเราทั้งการทำร้ายชีวิต ฆ่ากันซึ่งมีอยู่ในสื่อรายวันทุกวัน ยาเสพติดที่ก่อให้เกิดอาชญากรรมมีทุกหนแห่ง มิอาจจักรวมถึงศีลในข้อที่สอง อทินนาทานา การฉ้อโกง ยักยอก ปิดบังซ่อนเร้น คดโกง ที่เป็นคดีความกันจนล้นทั้งศาลและเรือนจำ เหตุใดสถาบันศาสนากับปัญหาอาชญากรรมในประเทศดูเสมือนรถที่วิ่งสวนทางกัน…
คำพูดการให้พรของประธานองคมนตรีต่อนายกรัฐมนตรีของเมืองไทยเรา ได้แฝงนัยสำคัญไว้ในหลากหลายบริบท สิ่งหนึ่งดูเสมือนเป็นการให้กำลังใจในการทำงานและอีกนัยหนึ่งเสมือนการรับรองถึงความซื่อสัตย์สุจริต และยังมีคำถามของสังคมที่ว่า การรับรองของคนใดคนหนึ่งจะเป็นสิ่งที่ถูกต้องด้วยหลักการ เหตุผล ศีลธรรม มิอาจจักรวมถึงมาตรฐานการตัดสินในกระบวนการด้านความยุติธรรมของรัฐ อะไร สิ่งใดคือมาตรฐานในการตัดสินของความเป็นคนหรือมนุษย์เราในโลกนี้…
เฉลิมพล พลมุข
