เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ได้มีฝูงนกปากห่างจำนวนมากลงมาหากินในพื้นที่นาข้าวของเกษตรกรบริเวณท้องที่ ต.บ้านสาง และตำบลอื่นๆ รอบกว๊านพะเยาด้านทิศตะวันตก ซึ่งเป็นพื้นที่นาข้าว เนื่องจากนกปากห่างดังกล่าวจะลงมากินหอย ปู ในนาข้าวจนหมด ทำให้ชาวนาไม่ต้องใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอีกต่อไป ปลอดภัยทั้งพืชและเจ้าของนา
นายทูล เวชกลาง เกษตรกรทำนาบ้านสาง หมู่ 7 ต.บ้านสาง อ.เมือง จ.พะเยา ซึ่งเป็นอดีตสมาชิกแนวร่วมกลุ่มประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) พะเยา ได้วางมือการเป็นนักกิจกรรมการเมืองมาทำนาเกษตรปลอดภัยอยู่ในพื้นที่ ต.บ้านสาง เปิดเผยว่า ปีนี้ตนปลูกข้าวในนา 6 ไร่ แบ่งเป็นข้าวเหนียวกับข้าวจ้าวอย่างละ 3 ไร่ สำหรับไว้ทานในครอบครัวตลอดทั้งปี ทุกปีการทำนาหลังปักดำแล้วตนจะต้องนำสารเคมีมาใช้กำจัดศัตรูพืช ประเภท หอยเชอร์รี่ ปู ที่จะกัดกินต้นข้าวในนา แต่ปีนี้โชคดีไม่ต้องใช้สารเคมีใดๆ กำจัดศัตรูพืชเหล่านี้ เพราะมีหน่วยมือปราบหอย ปู มาทำหน้าที่กำจัดให้ คือ นกปากห่าง ที่บินมาเป็นฝูงทุกวัน และจะอยู่กลางนาที่มีน้ำไหลตลอดวัน เช้าๆ ประมาณ 08.00 น. มาแล้วฝูงละ 50-60 ตัว จากนั้นได้เวลาตอนเย็นประมาณ 17.00 น. ก็จะพากันบินกลับยกฝูง
นายทูลกล่าวต่อว่า ทุกปีตนไม่เคยพบนกปากห่างมีจำนวนมากเพียงนี้ อาจจะเป็นเพราะว่าปีนี้แล้งจัดนกปากห่างจึงได้บินอพยพมาจากที่อื่นเพื่อมาหาแหล่งอาหารรอบๆ กว๊านพะเยา เพราะไม่มีใครรู้ที่อยู่ของนกปากห่าง ทั้งนี้ นกปากห่างเมื่อเวลาที่ลงมากินหอย ปูในนาข้าว จะมาช่วยลดภาระของชาวนาไม่ต้องสิ้นเปลืองทุนและแรงในการกำจัดหอย ปูในนาข้าวอีกต่อไป เมื่อพื้นที่ใดหอย ปูหมดแล้ว ฝูงนกปากห่างก็จะย้ายไปหากินในแหล่งใหม่ แต่ไม่กัดกินต้นข้าวให้เสียหาย ดังนั้น ชาวนาจึงไม่มีใครทำร้ายนกปากห่างแต่อย่างใด จึงเป็นวิธีที่ระบบนิเวศได้บริหารกันเองอย่างเป็นธรรมชาติ ทำให้นาข้าวปลอดภัยจากสารเคมีไปด้วย
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นกปากห่างไม่ได้บินออกหากินเฉพาะพื้นที่นาข้าวด้านทิศตะวันตกของกว๊านพะเยาเท่านั้น แต่ยังพบในพื้นที่นาข้าวบริเวณทุ่งลอ อ.จุน จ.พะเยา มีนกปากห่างบินลงมาหากินกลางทุ่งนาเป็นประจำเช่นกัน
