“บ้านโนนสวรรค์”แห่บุญผะเหวดสะท้อนวิถีชีวิตและอนุรักษ์วัฒนธรรมอีสาน

ที่บ้านโนนสวรรค์ ตำบลหัวนา อำเภอเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู ชาวบ้านในหมู่บ้านโนนสวรรค์และเด็กนักเรียนโรงเรียนบ้านโนนสวรรค์หนองแก ร่วมกันแห่กันฑ์หลอน ไปถอดถวายวัดศรีสุมังคลาราม บ้านโนนสวรรค์กันในตอนเย็น โดย มี พระครูมงคล กิจโกศล เจ้าเอาวาสวัดศรีสุมังคลารามและพระลูกวัดได้รับกันหลอนพร้อมทั้งได้เทศนาให้กับ นักเรียน ชาวบ้านที่มานำกัณฑ์หลอนมาถอดถวายให้ได้รับรู้ถึงประเพณีวัฒนธรรมดังกล่าว

อย่างไรก็ตามในอดีตนั้นงานบุญประเพณี บุญมหาชาติหรืองานบุญผะเหวดของชาวอีสานนั้น การแห่กัณฑ์หลอน จะทำในช่วงวันที่สองของงานบุญดังกล่าว หลังจากที่ในวันแรกจะมีการแห่ผะเหวด เข้าเมืองแล้วและในวันใหม่ก็จะมีการเทศมหาชาติ และในช่วงบ่าย ชาวบ้านจะพากันทำ กันฑ์หลอน มาเพื่อถวายพระที่เทศน์อยู่ที่วัด โดยไม่เจาะจงว่าจะถวายกับพระรูปใด ซึ่งกัณฑ์หลอนนี้ ชาวอีสานจะนิยมนำไปทอดถวายกันในช่วงบ่ายไปจนถึงค่ำก็มี บางหมู่บ้านก็จะแห่ไปหมู่บ้านใครหมู่บ้านมัน หรือเป็นคุ้ม แต่บางหมู่บ้านก็จะแห่ไปถอดถวายพร้อมกัน มีบางขบวนก็จะมีการแต่ง แปลงให้เข้ากับตำนานเรื่องพระเวสสันดร มี ตัวละคร เป็น กัญหา ชาลี กับ ชูชก ส่วนเงินที่เป็นปัจจัยในต้นกัณฑ์หลอนนั้น มีมากบ้างน้อยบ้าง ตามแต่ศรัทธา ซึ่งภาพแห่งความเชื่อในการทำบุญจากต้นกันหลอนของชาวอีสาน จะสะท้อนให้เห็นถึงความศรัทธาในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างดี โดยชาวบ้านแต่ละบ้าน จะนำต้นกันหลอนมาทอดถวายที่วัดกันเป็นจำนวนมาก

สำหรับการ แห่กัณฑ์หลอน เป็นการกระทำที่เกิดขึ้นพร้อมกับบุญผะเหวด บางคนเข้าใจผิดเรียก แห่กัณฑ์หลอน เป็นการแห่ปัจจัยของเจ้าของกัณฑ์เทศน์ เพื่อมาถวายพระเวลาพระเทศน์ก็จะมีกัณฑ์หลอนมาถวายพิเศษอีกด้วย คือหมู่บ้านใกล้เคียงจะรวบรวมกัณฑ์หลอนคล้ายผ้าป่าสมัยนี้ แห่เป็นขบวนกันมา มีปี่ มีกลองก็บรรเลงกันมา ใครจะรำจะฟ้อนก็เชิญ แห่รอบศาลาการเปรียญ 3 รอบ แล้วก็นำไปถวายพระรูปที่กำลังเทศน์อยู่ขณะนั้นเลย เรียกว่ากัณฑ์หลอนเพราะมาไม่บอก มาโดนใครก็ถวายรูปนั้นไปเลย เรื่องกัณฑ์หลอนนับเป็นประเพณีผูกไมตรีระหว่างหมู่บ้านได้ยิ่งดี เพราะเรามีเทศน์เขาก็เอากัณฑ์หลอนมาร่วม เขามีเราก็เอาไปร่วมเป็นการสนองมิตรจิตมิตรใจซึ่งกันและกันได้ทั้งบุญได้ ทั้งมิตรภาพ ได้ทั้งความสนุกเฮฮา รำเซิ้ง แม้แต่ในหมู่บ้านนั้นเองก็มีกลุ่มหนุ่มสาว คนแก่ พากันแห่ออกไปวัดเป็นการสนุกสนาน

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image