สนช.เกณฑ์เครือข่ายชาวนา ชูป้ายขอบคุณ ‘บิ๊กตู่’ หนุน พ.ร.บ.ข้าว ผ่าน 20 ก.พ.นี้ วาง ‘กรมข้าว-บอร์ดข้าว’ คุมเมล็ดพันธุ์เบ็ดเสร็จ กมธ.เกษตรรับกระทบแน่
วันนี้ (18 กุมภาพันธ์) ที่รัฐสภา คณะกรรมาธิการวิสามัญ (กมธ.) พิจารณาร่าง พ.ร.บ.ข้าว พ.ศ. … สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ที่มี พล.อ.มารุต ปัชโชตะสิงห์ เป็นประธาน ได้เชิญตัวแทนเครือข่ายชาวนา กว่า 70 คน นำโดยนายระวี รุ่งเรือง ประธานเครือข่ายชาวนาไทย เข้ารับฟังเนื้อหาของร่าง พ.ร.บ.ข้าว พร้อมชี้แจงในประเด็นที่ถูกวิจารณ์ก่อนเข้าสู่การพิจารณาในวันที่ 20 กุมภาพันธ์นี้ ทั้งนี้ นายพรเพชร วิชิตชลชัย ประธาน สนช. ได้เข้าร่วมประชุมในช่วงแรก ได้ยืนยันกับตัวแทนชาวนาว่า สนช.ทั้ง 200 คนจะพิจารณาเพื่อประโยชน์เกษตรกรมากที่สุด และพร้อมรับทุกความเห็น ทั้งประเด็นที่เป็นข้อวิจารณ์ รวมถึงถ้อยคำที่ยังคลุมเครือด้วย
ทั้งนี้ ตัวแทนชาวนาได้เสนอปรับปรุงเนื้อหา อาทิ กำหนดให้มีโรงเรียนชาวนา เพื่อรวบรวมองค์ความรู้ของเกษตรกร และพัฒนาต่อยอดการพัฒนา และอนุรักษ์พันธุ์ข้าวพื้นเมือง ด้วยกระบวนการของเครือข่ายชาวนา แทนให้หน่วยงานของรัฐดำเนินการ กำหนดให้มีกองทุนเพื่อชาวนา กำหนดให้มีตัวแทนคณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว (กบข.) ระดับอำเภอ และระดับจังหวัด และมีหน้าที่ดูแลข้อพิพาท หรือไกล่เกลี่ย การขายข้าว รวมถึงจัดสรรงบประมาณให้เครือข่ายชาวนา และในสัดส่วนของกรรมการ กบข. และอนุกรรมการฯ กำหนดกระบวนการได้มาซึ่งกรรมการ ในสัดส่วนตัวแทนเกษตรกร ควรให้เครือข่ายชาวนาเป็นผู้คัดเลือกกันเองก่อนเสนอให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์แต่งตั้ง แทนใช้อำนาจของรัฐมนตรีแต่งตั้ง
ด้าน กมธ.ยืนยันว่าจะนำความเห็นของเครือข่ายเขียนไว้ในข้อสังเกต และให้รัฐบาลรวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับไปพิจารณา เพราะข้อเสนอดังกล่าวไม่สามารถเขียนไว้ในร่างกฎหมายได้ เพราะจะขาดความยืดหยุ่น แต่ตามอำนาจของ กบข.ที่เขียนไว้ในร่างกฎหมายในมาตรการส่งเสริมและพัฒนาสามารถนำข้อเสนอของชาวนาไปพิจารณาได้ ขณะที่กระบวนการสรรหาตัวแทนชาวนานั้น ในบทเฉพาะกาลกำหนดให้ กบข. ชุดปัจจุบัน ต้องกำหนดกติกาและระเบียบที่เกี่ยวข้องให้เสร็จภายใน 90 วัน ซึ่งขั้นตอนว่าด้วยการสรรหาตัวแทนเกษตรกร จะรับไปพิจารณา
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เป็นที่น่าสังเกตว่าในการชี้แจงดังกล่าว ตัวแทนชาวนาที่ร่วมประชุมนอกจากสะท้อนความเห็นแล้ว ยังถือป้ายข้อความแสดงการสนับสนุน อาทิ นายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์ รองนายกฯ ที่นำนโยบายประชารัฐช่วยเหลือชาวนา ช่วยยกระดับการทำนา พร้อมกับกล่าวขอบคุณ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯและหัวหน้า คสช. ที่ยินยอมให้พิจารณาร่าง พ.ร.บ.ข้าว พ.ศ. … และเตรียมทำให้แล้วเสร็จในรัฐบาลชุดปัจจุบัน อีกทั้ง ยังได้แสดงเจตนาสนับสนุนร่าง พ.ร.บ.ข้าวฉบับ สนช.ด้วยการยกมือให้ สนช.ผ่านการพิจารณาด้วย
ด้าน นายกิตติศักดิ์ รัตนวราหะ กมธ.กล่าวตอนหนึ่งถึงกรณีที่กระแสโจมตีร่าง พ.ร.บ.ข้าว ว่ามีฝ่ายการเมืองขอร้องให้ยุติการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ข้าว และให้ยกไปพิจารณาในรัฐบาลหลังการเลือกตั้ง แต่ตนมองว่า ถ้าเขาจะทำจริง ทำไมต้องรอ ทั้งนี้ ตนยืนยันว่าไม่มีผลประโยชน์หรือธุรกิจอยู่เบื้องหลัง โดยขอให้สังคมเข้าใจว่าร่างกฎหมายดังกล่าวผ่านพิจารณา จะมีผลกระทบเล็กน้อยกับผู้ประกอบการ โรงสี เพื่อให้ปรับตัว ลดความเหลื่อมล้ำ และแก้ปัญหาที่ชาวนาถูกเอาเปรียบ
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า สำหรับร่าง พ.ร.บ.ข้าว พ.ศ. … จะเข้าสู่ที่ประชุมของ สนช. ในวาระสองและวาระสาม วันที่ 20 กุมภาพันธ์นี้ กมธ.ได้แก้ไขบทบัญญัติเป็นจำนวนมาก โดยไม่มี กมธ.สงวนความเห็น แต่มี สนช.ที่เสนอคำแปรญัตติ 2 คน คือ พล.ร.อ.นพดล โชคระดม และ พล.ร.อ.ชัยวัฒน์ เอี่ยมสมุทร ขณะที่ประเด็นที่สังคมกังวลในกรณีการกำกับเครือข่ายชาวนาที่ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้แจกเครือข่าย ขายในเครือข่าย ที่ร่างกฎหมายกำหนดให้ต้องได้รับการรับรองพันธุ์ข้าวจากกรมการข้าวนั้น อาจเปิดช่องเอื้อประโยชน์กับนายทุนขายเมล็ดพันธุ์ข้าวนั้น กมธ.ยืนยันว่าจะไม่มีกรณีการรับรองพันธุ์ข้าวของชาวนาเพื่อซื้อ-ขาย แต่เมื่อพิจารณาในร่างกฎหมาย มาตรา 27/2 ว่าด้วยการส่งเสริมให้ชาวนาปลูกข้าวที่ดีมีคุณภาพ ยังกำหนดให้ชาวนาใช้พันธุ์ข้าวที่กรมการข้าวประกาศรับรองพันธุ์ ที่เพาะปลูกในเขตที่มีศักยภาพ ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ประกาศ หรือปลูกในพื้นที่ของตนเองที่มีสิทธิตามกฎหมาย นอกจากนั้นแล้วในร่างกฎหมายยังกำหนดให้กรมการข้าวเป็นหน่วยงานตรวจสอบพันธุ์ข้าว และสามารถมอบหมายให้หน่วยงานอื่นตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวได้
ด้าน พล.อ.ดนัย มีชูเวท ประธาน กมธ.การเกษตรและสหกรณ์ ที่ร่วมฟังคำชี้แจงกล่าวกับสื่อมวลชนว่า ในขั้นตอนรับรองพันธุ์ข้าวของกรมการข้าว จะใช้เวลาพิจารณานานถึง 6 ปี ดังนั้น ในกรณีที่ชาวนาต้องการรับรองพันธุ์ข้าว เพื่อเพิ่มมูลค่าข้าวแม้เป็นไปตามความสมัครใจ ต้องใช้เวลาพอสมควร และอาจทำให้ชาวนาเสียประโยชน์ได้
