เมื่อวันที่ 5 เมษายน ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต จัดเสวนาพิเศษเนื่องในวันสัญญา ธรรมศักดิ์ ประจำปี 2562 หัวข้อ “อนาคตการเมืองไทยหลังการเลือกตั้ง” นายสุรชาติ บำรุงสุข อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า ปัญหาการคำนวณจำนวน ส.ส.นั้น ตนเห็นควรให้ตั้งคณะกรรมการกลางเพื่อแก้ปัญหาเดดล็อกในการจัดตั้งรัฐบาล อีกทั้งการเมืองรอบนี้มีสีสัน ได้เห็นการต่อสู้ของฝ่ายประชาธิปไตยกับเผด็จการ ซึ่งไทยยังอยู่ภายใต้เงื่อนไขนี้ อีกมุมหนึ่งคือเสรีนิยมกับอำนาจนิยม โดย 2 กระแสนี้ขับเคลื่อนสังคมไทยมานานและยังขับเคลื่อนต่อไป ตนอยากเปรียบเทียบกับเบร็กซิท คือไทยเบร็กซิท เหมือนกับการโหวตออกจากสหภาพยุโรปของอังกฤษที่เห็น 2 เงื่อนไข คืออายุคนและพื้นที่ รวมทั้งตนเรียกรอบนี้ว่า 14 ตุลา 4.0 เราเห็นการขับเคลื่อนของคนรุ่นใหม่ที่มีพลัง
นายสุรชาติกล่าวว่า หากเทียบกับอาหรับสปริงแล้ว กรุงเทพฯกับไคโรจะเห็นภาพคล้ายกันคือ คนรุ่นใหม่ในไคโรออกมาต่อสู้กับรัฐบาลทหารอียิปต์ ใช้เครื่องมือสื่อสารทั้งเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ ยูทูบ เป็นเครื่องมือต่อสู้ บริบทแบบนี้ทำให้เกิดพื้นที่การเมืองทางไซเบอร์ ต้องยอมรับว่าตอนนี้การเมืองเข้าสู่ช่วงใหม่ เราเห็นกระแสชุดหนึ่งแต่ไม่ใหญ่ แต่กระแสมีจริง เพราะสามารถเอาชนะทางการเมืองได้จริง อย่างไรก็ตาม มองว่าพลังขับเคลื่อนเหลืองและแดงไม่ใช่บริบทหลัก กระแสเหลืองแดงที่เราเคยกังวลนั้น คสช.ทำให้หายไปจริงหรือไม่ หรือทำให้กระแสนี้ผ่านเลยไปเท่านั้น
“ทั้งหมดนี้หวนกลับมาสู่การออกแบบทางการเมือง ซึ่งสถาปนิกของ คสช.คิดเยอะ แต่ลืมไปว่าถ้าการออกแบบแล้วทุกอย่างหยุดนิ่ง แต่ลืมไปว่าสังคมไทยมีพลวัต มีตัวแสดงใหม่เข้ามาเล่น ถ้าวันนี้เราสู้กันตามรัฐธรรมนูญปกติ วันนี้เราจะพูดกันเรื่องรัฐบาลใหม่ว่าหน้าตาเป็นอย่างไรแล้ว ถามว่าทั้งหมดนี้ออกแบบมาเพื่อให้มีปัญหาหรือไม่ ถ้าออกแบบมาให้มีปัญหา ต่อจากนี้ยุ่งแน่นอน แม้จะตั้งรัฐบาลได้ก็ตาม อีกตู่หนึ่งก็จะเป็นนายกฯ หากตั้งไม่ได้ ก็ตู่เป็นนายกฯ โมฆะก็ตู่ แปลว่าโจทย์นี้ออกแบบเพื่อ 3 ตู่ หากเป็นแบบนี้อนาคตการเมืองไทยอย่างไรก็มีปัญหา ในความมีปัญหา คนที่ต้องรับผลใหญ่ที่สุดอาจไม่ใช่ กรธ. แต่บาปชุดใหญ่กำลังตกอยู่กับ กกต. ไม่อยากใช้คำว่าแพะรับบาป หรือถ้าเลวร้ายกว่านั้นจะเป็นแพะบูชายัญ ถ้าสุดท้าย กกต.ต้องเป็นแพะบูชายัญ นั่นแปลว่าล้มการเลือกตั้งครั้งนี้แล้วจัดเลือกตั้งใหม่ เราเริ่มเห็นแล้วในหลายจังหวัด สิ่งนี้ตอบเราอีกว่ากระบวนการเลือกตั้งต้องดีกว่านี้ มีประสิทธิภาพ ต้องลดปัญา ลดเงื่อนไขหลายๆ อย่างให้น้อยลง
“ความละเอียดอ่อนของการเมืองไทยที่เราไม่เคยเห็นมาก่อนคือ กองทัพไม่เคยออกมาพูดอะไรเมื่อมีการเลือกตั้ง และจะไม่พูดอะไรเมื่อผลการเลือกตั้งยังไม่ออก วันนี้ทหารกำลังเสนอตัวเป็นผู้จัดการทางการเมืองใช่หรือไม่ เมื่อวานสื่อญี่ปุ่นบอกว่า นี่คือชัยชนะของทหาร ผมว่าไม่ใช่ ผมว่าเป็นชัยชนะที่เปราะบางและน่ากลัว ชัยชนะนี้จะเป็นทุกขลาภของฝ่ายทหาร” นายสุรชาติกล่าว
นายสุรชาติกล่าวต่อว่า โจทย์ทั้งหมดมีความน่ากลัวอยู่ที่ว่า หากท่านไม่ใช่คนไทย ท่านจะมีความสุขมากที่นั่งดูการเมืองไทย เพราะสุดท้ายแล้วเราเดาอะไรไม่ได้เลย คาดไปข้างหน้าก็ไม่ได้ เรื่องเดียวที่คาดไม่ได้และติดล็อกทันทีคือการคำนวณ ส.ส. หากผ่านด่านนี้ไม่ได้ ตั้งรัฐบาลไม่ได้ เปิดสภาไม่ได้ ประเทศจะเอาอย่างไร การเมืองไทยยังอยู่ในสภาวะที่มีปัญหาเสถียรภาพ วันนี้อาเซียนนั่งรอเรา เพราะเรายังไม่มีประธานอาเซียน โดยสถานะในรอบนี้คือนายกฯไทยต้องเป็นประธานอาเซียน และอาเซียนไม่ได้นั่งรออย่างเดียว เพราะเมื่อประชุมเสร็จจะมีประชุม G20 หากเรายังตั้งรัฐบาลไม่ได้ หรือเป็นโมฆะ จะทำให้ภาพลักษณ์ในเวทีระหว่างประเทศเป็นคนป่วย และไม่ได้ป่วยธรรมดา แต่อยู่ในห้องไอซียูที่ออกไม่ได้
