บทนำมติชน : รอบสุดท้าย

คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญเตรียมการเผยแพร่สาระสำคัญของรัฐธรรมนูญร่างแรกวันที่ 29 มกราคม นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมการฯ ให้สัมภาษณ์ถึงขั้นตอนดำเนินการเมื่อร่างแรกเสร็จสิ้น ว่าจะทยอยส่งให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย คณะรักษาความสงบแห่งชาติ คณะรัฐมนตรี สภานิติบัญญัติแห่งชาติ สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ พรรคการเมือง และประชาชน ตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญชั่วคราว ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ที่ระบุในระหว่างการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญ ให้คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญรับฟังความคิดเห็นของฝ่ายต่างๆ ข้างต้นประกอบด้วย

คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญมีที่มาจากการแต่งตั้งของ คสช. ไม่มีความยึดโยงกับประชาชน ดังนั้นการเปิดพื้นที่รับฟังความคิดเห็นจึงสำคัญมาก โดยเฉพาะการรับฟังเสียงจากประชาชนผู้เป็นเจ้าของอำนาจอย่างแท้จริง แต่การเปิดรับฟังความคิดเห็นต้องมิใช่เสมอเป็นเพียงพิธีกรรมประกอบกระบวนการร่างให้ครบถ้วนเท่านั้น คณะกรรมการฯต้องใส่ใจ ให้น้ำหนักกับเสียงสะท้อนต่างๆ เป็นพิเศษ นำมาใช้ประกอบการพิจารณา ขัดเกลา ทบทวนแก้ไขเนื้อหา เพื่อให้ร่างรัฐธรรมนูญได้รับการยอมรับ ในส่วนองค์กรต่างๆ เพื่อให้การแสดงความคิดเห็นนั้นเป็นประโยชน์ ต้องชี้ให้เห็นจุดดีที่ควรสงวนรักษาไว้ และจุดเสียที่จำเป็นต้องทบทวนแก้ไข การนำเสนอด้วยเหตุด้วยผล ตรงไปตรงมา จะช่วยการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญสมบูรณ์ขึ้น และบกพร่องน้อยที่สุด

คณะร่างรัฐธรรมนูญในชื่อชุดต่างๆ พยายามแก้ไขจุดอ่อน การมีที่มาไม่ยึดโยงประชาชน ด้วยการเปิดพื้นที่ จัดให้มีกระบวนการรับฟังความเห็นในรูปแบบต่างๆ ถือเป็นเรื่องดีที่ใส่ใจเสียงประชาชน แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือต้องนำสิ่งที่ได้ยินได้ฟังมาคัดกรองใช้ประโยชน์ ฟังเหตุฟังผลเป็นหลัก มากกว่ามุ่งเน้นว่าเป็นเสียงใคร ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้ในท้ายที่สุดต้องนำไปให้ประชาชนออกเสียงประชามติว่าจะรับหรือไม่ การที่ประชาชนจะตัดสินใจรับหรือไม่รับร่างรัฐธรรมนูญนั้น เนื้อหาสำคัญมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจสูงสุด หากการร่างตั้งมั่นอยู่บนพื้นฐานหลักการ ทุกฝ่ายมีส่วนร่วม ความเห็นได้รับการใส่ใจ นำไปแก้ไขให้สอดคล้องกับหลักประชาธิปไตยสากล ประชาชนยอมรับได้ แนวโน้มที่จะผ่านประชามติก็ย่อมสูง ที่ทุกฝ่ายคาดหวังว่ารัฐธรรมนูญใหม่จะเป็นลายแทงนำไปสู่การเปลี่ยนผ่านก็มีความเป็นไปได้ การนำพาบ้านเมืองกลับสู่ภาวะปกติจะราบรื่นหรือไม่ การรับฟังความคิดเห็นครั้งสุดท้าย การเลือกที่จะยืนยันหรือแก้ไขเนื้อหา อาจเป็นคำตอบ