เมื่อวันที่ 22 ก.ค. 62 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นพดล กรรณิกา ผู้อำนวยการสำนักวิจัยซูเปอร์โพล ได้เขียนบทความเกี่ยวกับนโยบายรัฐบาล โดยระบุว่า “นโยบายรัฐบาล เกรด ซี” มีรายละเอียดคือ
หลังจากอ่านนโยบายรัฐบาลแล้ว ตนได้ย้อนกลับไปอ่านทั้งยุทธศาสตร์ชาติต้นฉบับและนโยบายรัฐบาลพบว่า ยุทธศาสตร์ชาติได้เกรดA แต่นโยบายรัฐบาลได้เกรดC เพราะหลักการตำราด้านนโยบายสาธารณะระบุไว้ชัดเจนว่า ยุทธศาสตร์ต้องมาก่อนนโยบาย จากนโยบายไปออกแผนและชุดโครงการ โครงการต่าง ๆ ของรัฐบาล และที่สำคัญ นโยบายรัฐบาลที่ดีต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แต่พบว่ามีหลายเรื่องที่ นโยบายรัฐบาลไม่ได้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ โดยต้องทำความเข้าใจที่ถูกต้องเสียใหม่ว่า ยุทธศาสตร์ไม่ใช่เอกสารเก็บไว้บนหิ้ง นโยบายจะลอย ๆ แบบที่สอน ๆ กันในสมัยโบราณไม่ได้แล้ว โลกยุคซูเปอร์ดิจิตัลแล้ว นโยบายต้องชัดเจนและสอดรับเกี่ยวเนื่องกับยุทธศาสตร์ แนะให้ นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีอ่านหนังสือ Good Strategy Bad Strategy เขียนโดย Richard Rumelt จะทำให้แก้ปัญหาเดือดร้อนตอบโจทย์ของประชาชนและชาติหลุดพ้นวงจรอุบาทว์ได้
นโยบายรัฐบาลที่ออกมาเป็นเอกสารได้อ่านกันนี้ถือว่าเป็นการเขียนนโยบายที่ไม่ดีเพราะไม่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติในหลายประเด็นขอให้ทุกคนไปอ่านกันดู จะพบว่า ประการแรก ยุทธศาสตร์ชาติมีเรื่องความปลอดภัยผู้สูงอายุ จ้างงานผู้สูงอายุ ธนาคารคลังสมอง ฯลฯ แต่นโยบายรัฐบาลมีแต่จะทำให้ผู้สูงอายุเป็นแค่ผู้รับการช่วยเหลือจากภาครัฐเท่านั้น ดูหน้า 24 หน้า 30 หน้า 48 หน้า 58
ประการที่สอง อุบัติเหตุทางถนนทำคนไทยตายปีละ 2-3 หมื่นศพ นี่คือข้อมูลสำคัญที่ต้องเอามาใส่ใจเพราะชีวิตของประชาชนไม่ใช่ผักปลา คนตายปีละเป็นหมื่น ๆ ศพ และถูกประจานไปทั่วโลกแล้วนี่ยังไม่นับรวมผู้บาดเจ็บและเสียทรัพย์สินปีละประมาณ ห้าแสนล้านบาท แต่นโยบายรัฐบาลกลับพูดถึงความปลอดภัยทางถนนแค่ติ่งเดียว หน้า 12 และประการที่สาม ยุทธศาสตร์พูดถึงความปลอดภัยทางอาหาร (Food Safety) นโยบายไม่มีพูดถึง การป้องกันสารพิษตกค้างในอาหาร คนไทยตายผ่อนส่ง จากเหตุผลการประเมินเบื้องต้นนี้ อาจกล่าวได้ว่า ผู้เขียนนโยบายรัฐบาลไม่ให้ความสำคัญกับข้อมูล ซึ่งข้อมูลคือต้นน้ำที่สำคัญของการเขียนนโยบาย แต่อ่านนโยบายนี้แล้วเห็นว่าเขียนแบบกว้างและไม่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติในหลายประเด็นดังกล่าว
หลายคนรวมถึงนักวิชาการบางคนบอกว่า นโยบายต้องเขียนไว้กว้าง ๆ ซึ่งความเห็นแบบนี้เป็นความรู้ด้านนโยบายแบบดั้งเดิม ยุคนี้เป็นยุคซูเปอร์ดิจิตัลต้องไปอ่านตำราใหม่ ๆ ด้านยุทธศาสตร์และนโยบายสาธารณะจะพบว่า การเขียนนโยบายแบบดั้งเดิมที่กว้าง ๆ เป็นเพราะสมัยโบราณไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนถูกต้องแม่นยำมากเท่าสมัยนี้ ตามตำราระบุไว้ว่า ข้อมูลที่ดี ทำให้ออกแบบยุทธศาสตร์ที่ดี ยุทธศาสตร์ที่ดีทำให้ออกแบบนโยบายที่ดี แต่ฝ่ายการเมืองสมัยโบราณเขียนนโยบายแบบกว้าง ๆ เอาไว้เพื่อวัตถุประสงค์อย่างน้อยสองประการคือ เพื่อเอาตัวรอดเวลาโดนอภิปราย และเอาไว้ใช้ดุลยพินิจของนาย ของผู้บังคับบัญชาระดับสูง ของเจ้ากระทรวง อาศัยเป็นช่องทำมาหากินแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวและพวกพ้องทำให้ปัญหาทุจริตคอรัปชั่นเหมือนเดิม เป็นเหตุอ้างของการยึดอำนาจ บ้านเมืองวุ่นวาย ไม่หลุดพ้นวงจรอุบาทว์เสียที
พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เริ่มต้นไว้ดีมากแล้วไม่น่าจะมาพลาดหรือออกนอกลู่ที่เคยทำไว้ดีมาก ๆ เลย แต่ยังทัน…จึงเสนอให้รัฐบาลชี้แจงแถลงเพิ่มจะเป็นประโยชน์มาก นโยบายที่ส่งให้อ่านกันดูจะห่างไกลชีวิตของประชาชนเกินไปจึงให้เกรด C แก่นโยบายรัฐบาลครั้งนี้…
….ตามตำราเขียนนโยบายระบุไว้ชัดเจนว่า นโยบายรัฐบาลที่ดีต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ…แนะนำให้ นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรี อ่านหนังสือเล่มนี้บ้าง Good Strategy Bad Strategy โดย Richard Rumelt จะได้บัญชาการให้คณะทำงานออกนโยบายรัฐบาลได้ดีมากกว่านี้…
