โครงร่างตำนานคน : ‘ชวน หลีกภัย’ มาตรฐาน‘เสียบบัตรแทน’ : โดย การ์ตอง
ทั้งที่ “เสียบบัตรแทน” ของ ส.ส. อันความเข้าใจเบื้องต้นคือ “โหวต” หรือ “ให้คะแนน” ในการ “ลงมติผ่านร่างกฎหมายแทนคนอื่น” นั้น ศาลรัฐธรรมนูญเคยตัดสินมาแล้วว่า “ทำให้กฎหมายนั้นเป็นโมฆะ”
เป็นการตัดสินเมื่อครั้งสภาผู้แทนราษฎรโหวตร่างพระราชบัญญัติให้อำนาจกระทรวงการคลังกู้เงินเพื่อการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมขนส่งของประเทศ พ.ศ…ว่า ตราขึ้น โดยไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ และมีข้อความขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ
ครั้งนั้นคำวินิจฉัยของศาลชัดเจนว่า เมื่อมีการทำผิดต่อการโหวตร่างกฎหมายย่อมถือว่าเป็นโมฆะแล้ว ส่วนที่ว่าทำไมถึงผิด ทำผิดเพราะอะไร เป็นแค่เรื่องที่ต้องสอบสวนกันต่อไป แยกต่างหากจากความถูกต้องของกฎหมาย
แต่เมื่อมีการลงมติร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563 ส.ส.จากพรรคร่วมรัฐบาลกลับมีพฤติกรรมเช่นนั้นอีก ทั้งที่เป็น พ.ร.บ.ที่มีความสำคัญกับการบริหารประเทศ
แม้ วิษณุ เครืองาม จะพยายามอาศัยความรู้มาก เขี้ยว ประสบการณ์ชี้นำว่าเป็นเรื่องคนละกรณีกัน แต่เหมือนสังคมจะรู้เท่าทันไม่ยอมให้อาศัยความเขี้ยวนั้นมานำพามาตรฐานการตีความกฎหมายให้กลายเป็นไร้หลักซ้ำแล้วซ้ำเล่าอีกต่อไป
กระแสวิพากษ์วิจารณ์ วิษณุ เครืองาม ด้วยเจตนาปกป้องมาตรฐานของกฎหมายจึงร้อนแรง ดุเดือด ชนิดที่เป็นคนอื่น หากถูกวิพากษ์วิจารณ์ด้วยเช่นนั้น คงแทบแทรกแผ่นดินหนีไปแล้ว
อย่างไรก็ตาม ในเรื่องนี้ เมื่อมองกลับมาที่การทำหน้าที่ของ นายชวน หลีกภัย ในฐานะประธานสภาผู้แทนราษฎร และประธานรัฐสภา กลับมองเห็นความหวังในหลักการการอยู่ร่วมกันอย่างมีมาตรฐานที่สัมผัสได้
“ควรทำเรื่องให้ชัดเจนดีกว่าปล่อยให้เคลือบแคลงสงสัย” คือคำที่นายชวนสรุปไว้
หลังการเลือกตั้งที่ถูกตีความว่าเป็นกระบวนการสืบทอดอำนาจของรัฐบาลที่มาจากการรัฐประหาร ด้วยการเขียนรัฐธรรมนูญ และกฎหมายประกอบที่เอื้อความได้เปรียบของพรรคพวกตัวเอง
และในที่สุดประเทศได้รัฐบาลตามกติกาที่ “ดีไซน์มาเพื่อพวกเรา”
ตอนที่มีชื่อ นายชวน หลีกภัย ได้เป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร และประธานรัฐสภานั้น มีคนจำนวนมากที่พอฟื้นจากอารมณ์หดหู่เมื่อนึกถึงอนาคตของประเทศชาติขึ้นมาได้บ้าง
ด้วยอย่างน้อยชื่อ ชวน หลีกภัย ก็เป็นความหวังว่า จะกล้าหาญพอที่จะไม่ให้นำรัฐสภา โดยเฉพาะสภาผู้แทนราษฎรไปรองรับอำนาจรัฐ แบบสภาฝักถั่วสมัยรัฐบาล คสช.
การแสดงออกถึงความยึดมั่นในหลักการ ไม่ปล่อยให้เรื่องราวต่างๆ ดำเนินไปอย่างสะเปะสะปะไร้มาตรฐาน คืออดีตที่สร้างชื่อชั้นให้ ชวน หลีกภัย ขึ้นมาสู่ทำเนียบของนักการเมืองที่ได้รับการยอมรับในความเที่ยงธรรม
ด้วยความเชื่อว่า ถึงวันนี้ไม่น่าจะมีอะไรมาเปลี่ยนแปลงความเป็นผู้ยึดมั่นในหลักการของ ชวน หลีกภัย ในวัยปลายของชีวิตนักการเมืองได้อีกแล้ว
ดังนั้น เมื่อ “เสียบบัตรแทน” เกิดขึ้นกับการโหวตร่าง พ.ร.บ.งบประมาณฯ กระทั่งก่ออาการดิ้นกันพล่านของคนที่ต้องเกี่ยวข้องรับผิดชอบจนก่อให้เกิดความกังวลว่าจะทำให้เกิดการเลือกทางที่ส่งผลสะเทือนต่อการอยู่ร่วมกันของคนในชาติอย่างมีมาตรฐานเดียวขึ้นมาอีก
และในจังหวะที่มองไปทางอื่นไม่เห็นความหวัง
จึงเกิดความรู้สึกว่า “ชวน หลีกภัย” เป็น “ที่พึ่งซึ่งพอหวังได้” จะทำให้มาตรฐานการเสียบบัตรแทนไม่ถูกบิดเบือนให้ประเทศชาติเข้าสู่ถ้ำอันมืดมิดของสภาวะไร้หลักการการอยู่ร่วมกันได้
การ์ตอง
