บทนำมติชน : หัวใจรัฐธรรมนูญ

นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) แถลงสาระสำคัญร่างแรก ฉบับเตรียมส่งหน่วยงานเกี่ยวข้อง และพรรคการเมือง เพื่อรับฟังความคิดเห็น ข้อเสนอแนะ นำมาทบทวนแก้ไข ประธาน กรธ.ระบุว่า จุดเด่นร่างฉบับนี้คือ การวางกลไกป้องกันและตรวจสอบ ขจัดการทุจริตและประพฤติมิชอบในภาครัฐและเอกชน การป้องกันและตรวจสอบมิให้ผู้เคยต้องคำพิพากษาหรือคำสั่งเกี่ยวกับการทุจริตและประพฤติมิชอบ หรือทำให้การเลือกตั้งไม่สุจริตและเที่ยงธรรม ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเด็ดขาด กลไกต่างๆ เหล่านี้ กระจายอยู่ตามบทบัญญัติต่างๆ จนฝ่ายการเมืองรับไม่ได้ นายมีชัยเน้นย้ำว่า ที่มุ่งเรื่องการปราบปรามทุจริตอย่างจริงจังก็เพื่อจะทำให้การเมืองไม่ใช่เป็นที่ฟอกตัวของคนที่เคยกระทำผิด

รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายแม่บทการปกครองประเทศสูงสุด การร่างนั้นไม่จำเป็นต้องบัญญัติเนื้อหาให้ฝ่ายการเมืองพึงพอใจ แต่นักการเมืองเป็นผู้ใช้รัฐธรรมนูญ การวิพากษ์วิจารณ์ย่อมถือเป็นเรื่องธรรมดา และไม่ว่าเป็นเสียงจากฝ่ายใดกรธ.ควรเปิดใจกว้างรับฟัง การวางกลไกป้องกันและตรวจสอบการทุจริต คัดกรองบุคคลเข้ามาดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นเรื่องดี แต่รัฐธรรมนูญมีถึง 270 มาตรา จะให้ความสำคัญเรื่องนี้เรื่องเดียวมิได้ ผู้จัดทำร่างรัฐธรรมนูญ พึงเขียนเนื้อหาทุกหมวด ทุกบทให้ได้มาตรฐาน สอดคล้องกับหลักการประชาธิปไตยสากล การหยิบยกแต่สิ่งที่คิดว่าเป็นจุดเด่นมานำเสนอ แต่ไม่พูดถึงข้อเสียนานัปการ ถือเป็นเรื่องขัดต่อหลักการในการร่างกฎหมายแม่บท ที่ทุกมาตราต้องถูกต้องสมบูรณ์ทัดเทียมกัน และมีเนื้อหารองรับสิทธิเสียงประชาชน เป็นหลักประกันให้กับผู้เป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตยที่แท้จริง ตามหลักการปกครองตนเอง

คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ ส่งเนื้อหาร่างแรกแก่แม่น้ำสายต่างๆ-พรรคการเมือง ได้แสดงความคิดเห็น ตามที่รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวกำหนด แต่นอกจากความเห็น ข้อเสนอแนะตามช่องทาง และเวทีรับฟังอย่างเป็นทางการของรัฐ เสียงจากนักวิชาการ ภาคส่วนต่างๆ นอกเวที ที่หารับฟังได้ทั่วไป ก็ควรใส่ใจด้วย นำมาประมวลแยกแยะ ใช้ประกอบการพิจารณาทบทวนเนื้อหา นักวิชาการ-ฝ่ายการเมืองบางส่วน ยอมรับว่าร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้มีข้อดี มิได้เลวร้ายเสียทั้งหมด เรื่องการป้องกัน-ตรวจสอบทุจริตเป็นหนึ่งในจุดเด่น แต่ก็มีข้อด้อย ไม่เป็นประชาธิปไตยอยู่มาก ต้องทบทวนแก้ไข คณะกรรมการจึงไม่ควรมองข้ามข้อเสีย มุ่งชูเฉพาะจุดเด่นบางเรื่อง รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายแม่บทการปกครองประเทศสูงสุด ทุกบทบัญญัติต้องถูกต้อง สมบูรณ์ สอดคล้องกับหลักประชาธิปไตย จะให้ความสำคัญเพียงเรื่องหนึ่งเรื่องใด เมื่อได้สิ่งนี้ต้องไม่ได้สิ่งนั้น ลืมแก่นแท้หัวใจไม่ได้ ต้องจัดเต็ม ทุกมาตรามีมาตรฐาน ถูกต้อง ครบถ้วนสมบูรณ์