ตัวพ่อมาเอง! บก.ลายจุด เล่าเรื่องทุนกับเอ็นจีโอ ชี้คนรับเงินต่างชาติมากสุดน่าจะเป็นรัฐบาลไทย
เมื่อวันที่ 5 พ.ย. นายสมบัติ บุญงามอนงค์ นักกิจกรรมทางการเมือง อดีตประธานกรรมการมูลนิธิกระจกเงา ทวีตข้อความเล่าเรื่อง ทุนกับเอ็นจีโอไทย หลังเป็นประเด็นที่ถูกพูด ระหว่างดีเบตของอุ๊ หฤทัย และไผ่ ดาวดิน ในรายการถามตรงๆ กับจอมขวัญ ที่อุ๊ใช้โจมตีการรับเงินจากต่างชาติของกลุ่มเอ็นจีโอไทย มาเคลื่อนไหวการเมือง ยกร่างรัฐธรรมนูญใหม่ โดยนายสมบัติเล่าว่า
คนที่รับทุนต่างชาติมากที่สุดน่าจะเป็นรัฐบาลไทย ตั้งแต่ USAID รับมาทำโอ่งเก็บน้ำ การพัฒนาชนบท การศึกษา สลัม สาธารณสุข จะว่าไปแล้วเกี่ยวข้องกับการเมืองมั้ย มันก็เกี่ยวนะ ถ้าคุณภาพชีวิตของประชาชนดีในยุคสงครามเย็น ก็จะไม่เป็นแนวร่วมกับคอมมิวนิสต์ นี่เป็นบทเรียนจากเวียดนาม
ทุนต่างชาติที่เข้ามาในรูปแบบการพัฒนาประเทศก้อนใหญ่ๆ น่าจะเป็นทุน USAID โดยให้ผ่านรัฐบาลไทย จากนั้นทุนจากทั่วโลกก็เข้ามาตอนที่เกิดผู้อพยพจากเขมรจนต้องทำค่ายผู้อพยพรองรับคนนับล้านตามชายแดน ทุกวันนี้รัฐไทยยังเรียกร้องให้นานาชาติส่งเงินมาช่วยอยู่เลย
เมื่อสิบปีก่อน ทุนจาก The Global Fund ซึ่งมีบิล เกตส์ เป็นผู้บริจาคหลักได้ให้การสนับสนุนประเทศกำลังพัฒนาทั่วโลกรวมทั้งไทยในการป้องกันและแก้ปัญหาเรื่องโรค AIDs เฉพาะในไทยปีหนึ่งหลายร้อยล้านบาท เราจะมองว่าบิล เกตส์ พยายามแทรกแซงเมืองไทยด้วยหรือเปล่า?
ถ้าจะว่าไป ทักษิณคือคนที่ใช้อคติเรื่อง NGOs รับเงินต่างชาติโจมตีกลุ่ม NGOs ไทย เช่น รสนา พิภพ ธงชัย โดยเฉพาะพวก ครป. ตอนนั้นทักษิณใช้คำว่า NGOs ดี และ NGOs ไม่ดี ที่ขำหนักคือ ทักษิณเคยมอบรางวัลให้แก่รสนาในฐานะ NGOs ดีเด่นอะไรสักอย่าง พร้อมเงินรางวัล และพูดถึงทุนโซรอส
เมื่อยี่สิบปีก่อน NGOs ไทยอยู่ได้ด้วยการเขียนโครงการและขอรับการสนับสนุนจากทุนระหว่างประเทศ บางทุนเป็นทุนจากรัฐบาลต่างๆ มีทั้งจากพรรคการเมืองในเยอรมัน รัฐสภาไทยก็เคยรับเงินสนับสนุนจากพรรคการเมืองในเยอรมัน ซึ่งเป็นเรื่องเปิดเผย ไม่เห็นแปลกเพราะเป็นทุนเพื่อสนับสนุนระบอบประชาธิปไตย
มาถึงยุค สสส. เป็นจุดเปลี่ยนที่ทุนระหว่างประเทศลดความช่วยเหลือ NGOs ไทย และข้ามเข้าไปในอินโดจีนแทน เพราะเขามองว่าไทยมีการเติบโตทางเศรษฐกิจสูงเพียงพอที่คนในชาติจะดูแลและสนับสนุนกันเองได้แล้ว ช่วงนี้ สสส. กลายเป็นแหล่งทุนสำคัญของ NGOs จนถึงทุกวันนี้
สสส. ถูกขับเคลื่อนโดยหมอประเวศ วะสี ตั้งใจเป็นแหล่งทุนสนับสนุนนวัตกรรมทางสังคม ตอนล้มรัฐบาลทักษิณ สสส. โดนบีบหนักแต่ก็ไม่หนักเท่ายุค คสช. ซึ่งอยู่ในภาวะความเสี่ยงสุงสุด เครือข่าย สสส. หลายองค์กรถูกสรรพากร หัวหน้าแผนงานคนหนึ่งที่ทำเรื่องการรณรงค์ยุติการดื่มเหล้าถึงกับเส้นเลือดสมองแตก
NGOs ไทยที่สามารถพึ่งพาการบริจาคภายในประเทศ ที่เมื่อก่อนคนพูดถึงเยอะคือ มูลนิธิเด็ก (พิภพ ธงชัย) มูลนิธิสร้างสรรค์เด็ก (ครูหยุย) ศุภนิมิตร มาถึงยุคนนี้ น่าจะเป็นบ้านนกขมิ้น และมูลนิธิกระจกเงา
สภากาชาดไทยก็เคยรับทุนวิจัยเรื่อง AIDs จาก ตปท. จำไม่ได้ว่าเป็นทุนให้เปล่าหรือทุนจากบริษัทยาเพื่อทำการวิจัยวัคซีนในเวลานั้น ในแวดวง NGOs มีการอภิปรายกันเรื่องนี้พอสมควร แต่ต้องยอมรับอย่างหนึ่งว่า ศูนย์นิรนาม สภากาชาดไทย เป็นผลงานที่น่าชื่นชมอย่างยิ่ง
เวลาพูดถึงทุนต่างชาติที่ NGOs ไทยรับการสนับสนุนนั้น ไม่ได้หมายถึงเงินจากรัฐบาลต่างชาติเท่านั้น ยังมี NGOs ต่างชาติ องค์กรศาสนา บริษัทเอกชน อีกด้วย และส่วนใหญ่ไม่มีเงื่อนไขอะไร เขาแค่อยากสนับสนุนสิ่งที่ NGOs ไทยพยายามผลักดันเท่านั้น ไอ้ที่บอกว่าขายข้อมูลให้ต่างชาตินั้น ไร้สาระ
โครงการมิยาซาวา เป็นเงินกู้ยืม ไม่ใช่เงินให้เปล่า หลังวิกฤติเศรษฐกิจปี 40 รัฐไทยต้องกู้เงินสกุลต่างประเทศมาใช้ในการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจในประเทศ มีคนเสนอว่าควรจัดงบประมาณเงินกู้จำนวนหนึ่งสำหรับการขับเคลื่อนปัญหาสังคมไปด้วย จึงเกิดกองทุนมิยาซาวา และเป็นที่มาของวิทยุชุมชนในเวลาต่อมา
