คืบหน้ากรณีกระแสทวงคืนพระโพธิสัตว์สัมฤทธิ์อายุราว 1,300 ปี จากพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิแทน นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ที่ระบุในป้ายจัดแสดงว่ามาจากปราสาทเขาปลายบัด อ.ละหานทราย (ปัจจุบัน อ.เฉลิมพระเกียรติ) จ.บุรีรัมย์ ซึ่งนักวิชาการได้ยื่นเอกสารเกี่ยวกับความสำคัญของพระโพธิสัตว์ให้แก่กรมศิลปากร เพื่อผลักดันการทวงคืน รวมถึงมีการทำเสื้อยืดสกรีนลายโพธิสัตว์เพื่อแจกสำหรับผู้ร่วมสนับสนุนแนว คิด อีกทั้งชาวบุรีรัมย์บางส่วนได้ติดภาพพระโพธิสัตว์พร้อมข้อความทวงคืนหน้าที่ พักและร้านค้า ต่อมาคณะโบราณคดี ม.ศิลปากร จะจัดงานเสวนาวิชาการในหัวข้อ “ประติมากรรมสัมฤทธิ์จากอำเภอประโคนชัย มรดกไทยในอุ้งมือต่างชาติ” เมื่อวันที่ 22 พ.ค.ที่ผ่านมา
ปัจจุบัน มีการก่อตั้งเพจเฟซบุ๊ก “สำนึก ๓๐๐องค์” เพื่อเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับโบราณวัตถุจากไทยที่อยู่ในต่างประเทศ
ล่าสุดเมื่อวันที่ 17 ส.ค. นายทนงศักดิ์ หาญวงษ์ นักวิชาการอิสระ เปิดเผยว่า ตนและกลุ่มนักวิชาการอีกหลายราย ได้ร่วมกันจัดเตรียมข้อมูลเกี่ยวกับกลุ่มประติมากรรมสัมฤทธิ์แบบประโคนชัย และทับหลังจากปราสาทหนองหงส์ เพื่อยื่นให้นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีพิจารณาผลักดันการดำเนินการนำกลับประเทศไทย
นายทนงศักดิ์กล่าวว่า ข้อมูลทั้งหมดมีจำนวนมาก ตนจึงพยายามสรุปให้สั้นที่สุด แต่ได้ใจความและมีรายละเอียดที่จำเป็นอย่างครบถ้วน โดยในส่วนของโพธิสัตว์ประโคนชัย ประกอบด้วยเอกสารจำนวน 53 หน้า ระบุถึงที่มาของประติมากรรม ความสับสนเรื่องสถานที่พบ ปัญหา ข้อมูลเกี่ยวกับปราสาทปลายบัด 2 เป็นต้น
สำหรับกรณีทับหลังปราสาทหนองหงส์ มีข้อมูลจำนวน 8 หน้า ประกอบด้วยรายละเอียดเรื่องแหล่งที่ตั้งเดิม คือ ปราสาทหนองหงส์ อำเภอโนนดินแดง จังหวัดบุรีรัมย์ และภาพถ่ายเก่าเมื่อราว 50 ปีก่อน ซึ่งถ่ายโดยนายมานิต วัลลิโภดม ในโครงการสำรวจและขุดแต่งโบราณวัตถุสถานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อ พ.ศ.2502 โดยเป็นหลักฐานยืนยันอย่างชัดเจนว่าทับหลังดังกล่าวเคยอยู่ในประเทศไทย อีกทั้งข้อมูลในการจัดแสดงของพิพิธภัณฑ์ศิลปะชองมูนลี แคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ก็ระบุว่าได้มาจากปราสาทดังกล่าวเช่นกัน
“ข้อมูลทั้งหมดนี้ รวมรวมมาตั้งแต่ตอนเริ่มลงพื้นที่จริงตั้งแต่ปี 2556 และทำต่อเนื่องมาจนถึงวันนี้ สำหรับเอกสารใช้เวลาเรียบเรียงราว 2 เดือน เพื่อเขียนให้สั้น กระชับที่สุด แต่ครบถ้วนทุกประเด็น มีการทำภาพเปรียบเทียบเอกสารที่กรมศิลปากรตีพิมพ์เมื่อพ.ศ. 2516 กับเอกสารของนางเอมมา ซี บังเกอร์ เมื่อพ.ศ. 2514 ซึ่งจะได้เห็นชัดว่ากรมศิลป์เคยยอมรับมาแล้วว่ากรุพระโพธิสัตว์ได้มาจากปราสาทปลายบัดจริง รวมกับเรื่องทับหลังปราสาทหนองหงส์ที่เพิ่งพบว่าอยู่ในพิพิธภัณฑ์อีกแห่งในสหัฐเช่นกัน เลยทำให้ต้องหาข้อมูลยืนยันให้ชัดเจน โดยจะนำเอกสารทั้งหมดไปมอบให้ท่านรองนายกรัฐมนตรี เพื่อพิจารณาผลักดันการนำมรดกวัฒนธรรมของชาติกลับมา” นายทนงศักดิ์กล่าว