วันนี้ (5 พ.ย.) ที่ศูนย์ประชุมสหประชาชาติ(ยูเอ็น) ถนนราชดำเนินนอก ในงานประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ประจำปี 2559 มีการอภิปราย เรื่อง เดินหน้าประชาธิปไทย โดยนายสุรชัย เลี้ยงบุญเลิศชัย รองประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ คนที่ 1 นายสุรชาติ บำรุงสุข อาจารย์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย นายสมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ประธานสถาบันวิจัย เพื่อการพัฒนาประเทศไทย(ทีดีอาร์ไอ) นายกอบศักดิ์ ภูตระกูล ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี
นายสมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย(ทีดีอาร์ไอ) กล่าวว่า มีเพื่อนผมหลายคนติดบุหรี่ และคิดว่าเลิกไม่เห็นยาก เลิกมาแล้วหลายครั้ง ตรงนี้คงเหมือนกับประชาธิปไตย ที่คิดว่าการเป็นประชาธิปไตยนั้นไม่เห็นจะยากเลย สิ่งที่อยากเห็นคือประชาธิปไตยที่ยั่งยืน ไม่กลับเข้าสู่ระบบอื่น ประชาธิปไตยคงต้องมีระบบนิเวศน์และองค์ประกอบอื่นๆ นอกเหนือจากการเลือกตั้ง ที่ผ่านมาประชาธิปไตย มีปัญหาตกต่ำทั้งสหรัฐ ยุโรป ที่ประสบวิกฤตเศรษฐกิจ ในยูเครน อียิป ในโลกอาหรับ เกิดปัญหาความรุนแรงในวงกว้าง ไทย บังคลาเทศและกัมพูชา เคยเกิดปัญหาฝ่ายค้านคว่ำบาตรเลือกตั้ง
นายสมเกียรติ กล่าวต่อว่า ขณะนี้พบความเสื่อมถอยประชาธิปไตย เช่น การใช้สิทธิเลือกตั้ง การเป็นสมาชิกพรรคการเมืองลดลง ตลอดระยะเวลา 40 ปี นี่เป็นสัญญาณว่าประชาธิปไตย มีปัญหา สำหรับทางออกประชาธิปไตยไทยนั้น มี 4 ในแนวคิด คือประชาธิปไตยในก้อนเมฆ แนวความคิดของรัฐบาลแบบเปิด เรื่องพลเมืองเข้มแข็ง ประชาธิปไตยปรึกษาหารือ ถ้ามีองค์ประกอบพวกนี้ในประชาธิปไตยไทยจะเข้มแข็งขึ้น
นายสมเกียรติ กล่าวว่า แนวคิดสร้างรัฐบาลแบบเปิด คือการเปิดเผยข้อมูลรัฐให้ประชาชนเข้าถึง เพื่อให้นำข้อมูลดังกล่วมาใช้ประโยชน์ ซึ่ง ไทยยังมีปัญหา อาทิ การจัดชั้นความลับ มีค่าใช้จ่าย และข้อมูลคอมพิวเตอร์อ่านไม่ได้ ส่วนใหญ่ใช้ไฟล์แบบพีดีเอฟ ซึ่งข้อมูลแบบเปิด มีองค์ประกอบสำคัญ 4 เรื่อง คือไม่คิดค่าใช้จ่าย เข้าถึงง่าย คอมพิวเตอร์อ่านได้ ไม่จำกัดการใช้ประโยชน์ ช่วยทำให้แก้ปัญหาสังคมในภาวะวิกฤต อาทิ ในเนปาล ช่วยคนจากแผ่นดินไหว ในแม็กซิโก การเผยแพร่ข้อมูลช่วยเกษตรกร ทำให้เกิดการตรวจสอบการจ่ายเงินดังกล่าว
“ความหมายของประชาธิปไตย เป็นคำที่มีหลากหลายความหมาย ความหมายที่แคบลงคือการเลือกตั้งแบบเสรีและเป็นธรรม ซึ่งผมมองว่าจำเป็น แต่ลำพังการเลือกตั้งแบบเสรีและเป็นธรรมไม่ได้ทำให้ประชาธิปไตยอยู่กับเราได้อย่างยั่งยืน ต้องมีองค์ประกอบตัวอื่น ซึ่งแต่ละฝ่ายในสังคมยังเรียกร้องแตกต่างกัน ผมว่าคงต้องเอาความฝันของคนที่ใส่เสื้อคนละสี มารวมเป็นความฝันเดียวกัน มาหลอมรวมเข้าด้วย เพื่อให้เกิดประชาธิปไตยที่ยั่งยืน”นายสมเกีรติ กล่าว
อ่าน อ.จุฬา ชี้ โจทย์ใหญ่เมืองไทย คือชนชั้นกลางไม่เอาประชาธิปไตย
และ สุรชัย ชี้ ไทยมีหลักทฤษฎีปชต.ไทย กอบศักดิ์ ชี้ ปชต.ไม่เต็มใบ เพราะคนไทยไม่เข้มแข็ง
