‘จตุพร-ทนายนกเขา’ เชื่อ 3 ป.ไม่ร้าวจริง เดินหน้าไล่ต่อ 28 สิงหา จับตาสภา ศึกแจกกล้วย ‘ชิงนายก’ แนะจ้อง ภท.
เมื่อเวลา 10.30 น. วันที่ 25 สิงหาคม คณะหลอมรวมประชาชน นำโดย นายจตุพร พรหมพันธุ์ ประธานแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) และ นายนิติธร ล้ำเหลือ หรือทนายนกเขา แกนนำกลุ่มประชาชนคนไทย (ปท.) พร้อมคณะ แถลงข่าว ต่อกรณีศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม หยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรี และทิศทางการเคลื่อนไหวต่อจากนี้
ด้าน นายนิติธรกล่าวว่า คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ให้ พล.อ.ประยุทธ์ ยุติการปฏิบัติหน้าที่นายกฯชั่วคราว ประกอบด้วย 3 ส่วน คือข้อกฎหมาย หลักรัฐศาสตร์ เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ รวมถึงสภาพการเคลื่อนไหวทางสังคม หรือสังคมวิทยาทางการเมือง ซึ่งคำสั่งศาลประกอบด้วย 3 หลักนี้ เป็นการแสดงความเห็นตามจุดประสงค์ของบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ ขณะเดียวกัน ก็มองแล้วว่าไม่กระทบ หรือเป็นอุปสรรคต่อการบริหารราชการแผ่นดิน แต่เป็นไปตามมาตรา 11 ของ พ.ร.บ.บริหารราชการแผ่นดิน โดยมีนายกฯรักษาการ ซึ่งมีอำนาจเต็มเท่าที่นายกฯมีอำนาจอยู่
“ขณะเดียวกัน สภาพสังคมขณะนี้ มีข้อเรียกร้องมากมาย ซึ่งล้วนมุ่งต่อหลักการการปกครอง ไม่ใช่รูปแบบหรือวิธีการปกครอง การเคลื่อนไหวของสังคมมีนัยสำคัญ ต่อการยอมรับบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ และการดำรงอยู่ของนายกฯ ถึงแม้การสั่งหยุดหน้าที่ แต่ก็สั่งตามหลักเนื้อหาทางกฎหมาย โดยคำนึงถึงชาติ และไม่ให้กระทบความรู้สึกประชาชน” นายนิติธรกล่าว
คำสั่งเช่นนี้ ชี้แนวโน้มอะไรได้บ้างในอนาคต?
นายนิติธรกล่าวว่า แสดงว่ามีแนวโน้มค่อนข้างชัดเจน คือ 5:4 ในที่นี้ ฝ่าย 5 เสียง ที่ให้หยุดปฏิบัติหน้าที่คือผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านรัฐศาสตร์ นิติศาสตร์ และ 2 ท่านที่ศาลฎีการับรองมา คือผู้ทรงคุณวุฒิด้านการต่างประเทศ ดังนั้น ถ้าดูจากสัดส่วนทั้ง 5 ท่าน สอดคล้องว่าประกอบด้วย 3 หลักดังกล่าวข้างต้น มีการคิดระเอียดรอบคอบว่า การยุติหน้าที่ ของ พล.อ.ประยุทธ์จะไม่กระทบทั้งปัญหาภายในและนอกประเทศ
“หลังจากนี้ แนวโน้มตามน้ำหนักสัดส่วนที่จะสั่งยุติการปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราว เป็นไปได้สูงที่ศาลจะสั่งให้พ้นวาระ 8 ปีนับจากวันที่ 24 สิงหาคม 2557 นี่เป็นการวิเคราะห์ ไม่ใช่กดดัน ชี้นำศาล
แต่ขณะเดียวกัน ก็อาจให้ผู้ถูกร้องยื่นคำชี้แจงได้ใน 15 วัน อาจจะยื่นวันนี้หรือพรุ่งนี้ก็ได้ ซึ่งก็จะเป็นไปตามที่ คุณวิษณุ เครืองาม พูดว่า ได้เตรียมไว้หมดแล้ว แต่ไม่ทราบว่าจะให้ใครเป็นผู้ชี้แจง แสดงว่าเตรียมไว้หมดแล้ว เพียงแต่ใส่ชื่อผู้ชี้แจงลงไป ดังนั้น เมื่อยื่นคำร้องแล้วอาจจะมีการขอให้ศาลพิจารณาโดยเร็ว ไม่ต้องรอตามกำหนด 15 วันก็ได้ ทั้งนี้ ก็ขึ้นอยู่กับศาล เป็นช่องทางที่ทำได้ตามกฎหมาย ขึ้นอยู่ว่า พล.อ.ประวิตร จะมองอย่างไรกับเรื่องนี้
เช่น อำนาจของ พล.อ.ประวิตร ที่เต็มทุกประการ ดังนั้น อำนาจในการยุบสภา ปรับ ครม. แต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ หรือการจัดการใดๆ เกี่ยวกับงบ หรือโครงการต่างๆ ก็ทำได้เต็มที่ ต้องไปดูว่าความขัดแย้งของ 3 ป. มีอยู่จริงหรือไม่ ถ้ามีอยู่จริง การณ์ก็จะเป็นไปอย่างหนึ่ง พล.อ.ประวิตรต้องคิดว่าจะทำอย่างไร หรือวิเคราะห์ว่าศาลจะชี้ให้พ้นตามวาระ 8 ปีหรือไม่ ซึ่งถ้าจริงจะเข้าสู่กระบวนการสรรหานายกฯคนใหม่ ประกอบด้วยมาตรา 159 และ 272 ซึ่งไม่สามารถทำให้ พล.อ.ประวิตร ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีได้ พล.อ.ประวิตรจะเป็นนายกฯได้ ต้องเป็น 159 272 (2) ดังนั้น พรรคการเมืองที่เป็นคู่แคนดิเดต ที่จะขึ้นเป็นนายกฯ หากศาลมีคำสั่งให้ พล.อ.ประยุทธ์ ครบ 8 ปี ในวันที่ 24 สิงหาคม สื่อต้องไปจับจ้องดูการเคลื่อนไหวของพรรคภูมิใจไทย ซึ่งคุณอนุทิน เป็นแคนดิเดตนายกฯ ขณะเดียวกัน พรรคประชาธิปัตย์ ก็มีคุณอภิสิทธิ์ เป็นแคนดิเดตนายกฯ คือซีกของรัฐบาล ฉะนั้น สภาจะเกิดความวุ่นวายอยู่ตรงนี้ ผู้ที่ต้องการเข้ามาเป็นนายกฯแทน ในพรรคฝ่ายค้านเองก็มีแคนดิเดต ไม่ว่าคุณหญิงสุดารัตน์ คุณชัชชาติ คุณชัยเกษม ส่วนคุณธนาธรถูกตัดสิทธิไปแล้ว
ดังนั้น ทั้งหมดของสภาก็จะมานั่งขบคิดปัญหานี้ แล้วรอยร้าวต่างๆ ในสภา หรือ ปฏิบัติการใช้กล้วยก็จะเกิดขึ้นเต็มสภา เพื่อที่จะช่วงชิงความเป็นนายกฯ เชื่อว่าฝ่ายการเมืองทั้งหมดก็คงกำลังตั้งจิตอธิษฐาน ให้ศาลวินิจฉัยออกมาว่า ครบวาระ 8 ปี ให้ พล.อ.ประยุทธ์พ้นไป” นายนิติธรกล่าว
นายนิติธรกล่าวต่อว่า ขณะเดียวกัน การต่อสู้กับระบอบอำนาจนิยม 3 ป. ยังต้องต่อสู้อย่างเข้มข้น ดังนั้น การประเมินของ พล.อ.ประวิตร จะต้องอยู่บนพื้นฐาน 1.รักษาอำนาจขณะนี้ คงความเป็น 3 ป. อยู่ได้หรือไม่ 2.รอลุ้นศาลว่าจะกลับมาได้หรือไม่ การนับวาระ 8 ปีอาจไปนับที่ปี 2560 หรือ 2562 ซึ่งขณะนี้ความเป็นไปได้แทบเป็นศูนย์ ขณะเดียวกันถ้าคุณประยุทธ์ต้องการเป็นนายกฯ ก็ต้องไปรวบรวมเสียงให้ได้ เพื่อเข้าสู่ ม.272 (2) คือสภาพทางสภาที่จะเกิดขึ้น ขอให้จับตาดู
นายนิติธรกล่าวต่อว่า ขณะเดียวกัน กระบวนการต่างๆ จะดำเนินไปแบบนี้ไม่มีปัญหาอะไร เว้นแต่จะเกิดการตีความพิสดาร ของคุณวิษณุ เครืองาม ที่จะตีความตามที่เคยพูดไว้ว่า หากศาลรัฐธรรมนูญสั่งครบวาระ 8 ปี พ้นนายกฯแล้ว แต่ถ้าบอกให้มานั่งรักษาการได้ ก็จะเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ซึ่งนั่นหมายความว่า คุณประยุทธ์จะมานั่งรักษาการแทนคุณประวิตร ก่อนที่จะเข้าสู่กระบวนการทางรัฐสภา
“การสรรหานายกฯ ซึ่งในขณะนี้ เรื่องการครบวาระ 8 ปีนั้น ไม่เป็นทั้งลักษณะต้องห้าม และไม่เป็นคุณสมบัติ ดังนั้น เมื่อนำมาพิจาณาในกรณีมาตรา 168 เป็นเรื่องการรักษาการ ปรากฏว่าไม่ได้กำหนดไว้ ว่า 8 ปีเป็นลักษณะต้องห้าม หรือเป็นคุณสมบัติ ขณะเดียวกันถ้าตีความอย่างตรงไปตรงมา คุณประยุทธ์พ้นจากความเป็นนายกฯแล้ว ตาม ม.170 จึงไม่จำเป็นต้องระบุคุณสมบัติ หรือลักษณะต้องห้ามอีก เป็นข้อกำหนดทางกฎหมายซึ่งมีสภาพบังคับเด็ดขาด เว้นแต่จะมีการตีความในลักษณะประหลาด ซึ่งจะเป็นเจตนาชัดเจนถึงความมุ่งหวังต่ออำนาจ
ดังนั้น ประชาชนทุกภาคส่วนต้องอย่าเพิ่งวางใจ จะต้องขับเคลื่อน รักษากติกาบ้านเมืองให้เป็นไปตามนี้ เพราะศาลมีคำสั่งออกมาบนพื้นฐานเหล่านี้ ประชาชนต้องขับเคลื่อนต่อไป ที่สำคัญการดำรงอยู่ของคุณประวิตร ก็ยังอยู่ในข่ายอำนาจ 3 ป. ซึ่งผมเองไม่ไว้วางใจ ไม่เชื่อว่า 3 คนนี้มีความขัดแย้ง นี่ก็เป็นในแง่ผลของกฎหมายที่เกิดขึ้นขณะนี้” นายนิติธรกล่าว
ด้าน นายจตุพรกล่าวว่า มีความเห็นว่า ความเป็นจริงในวันพรุ่งนี้ อยากเห็น พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้ทำหน้าที่เป็นการส่วนตัว เรื่องการบรรจุอัฐิของ พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ที่ จ.สงขลา ตามกำหนดการเดิม แต่เป็นที่ทราบว่าได้มอบหมายให้นายวิษณุ เครืองาม ไปทำหน้าที่แทน
นายจตุพรกล่าวตอนหนึ่งว่า วันนี้ช่องทางของ พล.อ.ประยุทธ์ ในการยุบสภา ตกมาอยู่กับ พล.อ.ประวิตร ซึ่ง พล.อ.ประยุทธ์มีทางเดียวคือ “ลาออก วางมือ” ซึ่ง เป็นเรื่องสง่างามเรื่องเดียวเท่านั้นที่จะพึงกระทำได้
“อำนาจในมือ พล.อ.ประวิตร ต้องยอมรับว่าประชาชนไม่สบายใจ และไม่ประสงค์ให้บริหารภายใต้สถานการณ์แบบนี้ เสียงเรียกร้องยุบสภากระหึ่ม ขณะเดียวกันก็กังวลกฎหมายลูกที่ยังไม่แล้วเสร็จ เพราะมีการถูกยื่นตีความ ภารกิจของคณะหลอมรวมประชาชน ได้ประกาศจุดยืนชัดเจนว่า เราขอนับ 1 ประเทศไทย ฉะนั้น ณ วันนี้ไม่ว่าซีกฝั่งใดทางการเมือง แต่ละฝ่ายต้องวางเรื่องของตัวเอง หาทางออกที่ดีก่อนเกิดวิกฤตใหญ่ เพราะการที่ พล.อ.ประยุทธ์ยุติชั่วคราว อธิบายได้ชัดเจนว่า ท่านหวังจะกลับมา วิกฤตนี้หนีไม่ออก พวกผมยืนยัน นัดการชุมนุมที่ลานคนเมือง ในวันอาทิตย์ที่ 28 สิงหาคมนี้ เพราะเห็นว่าประเทศยังไม่ได้รับการแก้ไขใดๆ 8 ปีที่ผ่านมา ประเทศสูญเสียโอกาสมากมาย ไม่ได้หมายความว่าก่อน 8 ปี ไม่มีปัญหา แต่ต้องยอมรับความเป็นจริงว่า บรรดาองค์กรอิสระล้วนมีรากที่มาจาก พล.อ.ประยุทธ์และพวกทั้งสิ้น การปราบปรามการทุจริต ไม่มีรัฐมนตรีแม้แต่คนเดียว กระทำความผิดในช่วง 8 ปีนี้ ทั้งที่ดัชนีความเชื่อมั่นดิ่งเหว” นายจตุพรกล่าว
นายจตุพรกล่าวอีกว่า พวกเรา ประกาศเสมอว่า พร้อมเปิดประตูทุกบาน เชิญประชาชนทุกภาคส่วนไม่ว่าจะคิดอ่านทางการเมืองอย่างไร ควรที่จะมาร่วมมือกัน พวกเรา ณ ที่นี้ไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคใด ถูกตัดสิทธิการเมือง มีความประสงค์โค้งสุดท้ายของชีวิต ให้เกิดความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เราจะเดินต่อไป หลังวันที่ 28 ก็จะเดินต่อไป เพื่อเข้าสู่การเปลี่ยนแปลง
หลายฝ่ายวิเคราะห์ว่า การออกมาเคลื่อนของประชาชน จะนำไปสู่การรัฐประหาร แต่อำนาจควรจะตกเป็นของประชาชนสักครั้งในช่วงชีวิต หลักการของเราคือ เปลี่ยนแปลงประเทศที่เป็นจริง ไม่ใช่ทำที่ไม่ได้ประกาศ ประกาศที่ไม่ได้ทำ
“การปฏิบัติหน้าที่ของ พล.อ.ประยุทธ์ ในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็นเครื่องบ่งว่า ท่านยังติดยึดอยู่ ท่านต้องสละตำแหน่ง ท่านไม่รู้สึกอะไรเลยหรือ ในการประชุมวันอังคารนี้ พล.อ.ประวิตร มานั่งหัวโต๊ะ แล้วท่านต้องเป็นผู้ฟัง ในการประชุม ครม.ท่านจะไม่รู้สึกรู้สาหรือ ท่านไม่รู้จักปล่อยวาง อาจจะคิดว่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโกม ยังสามารถคุมกองทัพได้ แต่ในข้อเท็จจริง พ.ร.บ. ที่ว่าด้วยกระทรวงกลาโหม อำนาจของฝ่ายบริหารแทบสูญสิ้น”
ถ้าท่านไปดีๆ แบบ พล.อ.เปรม แบบ พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ ตัดสินใจลาออก เพราะต้องการให้ประเทศเดินหน้า ไม่ต้องการให้ประชาชนบาดเจ็บล้มตาย นี่คือช่วงรอยต่อสำคัญ เส้นบางๆ ของคำว่า สง่างาม (เพราะผมเชื่อว่าท่านไปไม่ถึงรัฐบุรุษ) กับเส้นทางทรราช ต้องแลกกับความสูญเสียของประชาชน จิตของท่านน่าจะเลือกเส้นทางทรราช มากกว่าสง่างาม คณะหลอมรวมประชาชน จึงไม่หยุด จะเดินต่อไป” นายจตุพรกล่าว และว่า
ก็เหมือนรักษาการนายกฯสมัยที่แล้ว ท้ายที่สุดไม่สามารถรักษาอำนาจไว้ได้เลย แต่ต้องแลกกับความสูญเสียทั้งปวง
