ระเบิดเวลา ‘สุราก้าวหน้า’ เกมวัดใจสภา ‘คว่ำ-หนุน’

รายงานหน้า 2 : ระเบิดเวลา ‘สุราก้าวหน้า’ เกมวัดใจสภา‘คว่ำ-หนุน’

หมายเหตุ ความเห็นกรณี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เรียกแกนนำพรรคร่วมรัฐบาลประชุมคว่ำการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) สรรพสามิต (ฉบับที่…) พ.ศ. … หรือร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า วาระ 2-3 ที่เสนอโดยพรรคก้าวไกล

ส.อ.ปราเมษฐ์ เขื่อนแปง
แกนนำสุรากลั่นชุมชนตรา ‘แม่ฝาง’ ต.สันต้นหมื้อ อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่

รัฐบาลควรเปิดเวทีรับฟังความคิดเห็นวิสาหกิจชุมชน หรือกลุ่มสุรากลั่นชุมชน เพื่อสะท้อนข้อเท็จจริงว่าเกษตรกร หรือผู้ผลิตรายย่อยได้รับประโยชน์มากน้อยแค่ไหน เพื่อประกอบการพิจารณา ก่อนนำเข้าสู่สภาพิจารณา และลงมติในวาระที่ 3 ในวันที่ 2 พฤศจิกายนนี้ ตามลำดับ

Advertisement

หากการพิจารณาร่างกฎหมายดังกล่าวไม่ผ่าน หรือถูกคว่ำโดยรัฐบาล หรือฝ่ายค้านที่ไม่สนับสนุน เชื่อว่ามีผลกระทบต่อเกษตรกร หรือผู้ผลิตรายย่อย ที่ไม่สามารถแข่งขันกับนายทุน หรือผู้ผลิตรายใหญ่ได้ ประกอบกับถูกเจ้าหน้าที่เข้ามาตรวจสอบมาตรฐานการผลิตอย่างเข้มงวด พร้อมให้ชำระภาษีสรรพสามิต หรือภาษีอากรให้ถูกต้องตามกฎหมาย ทำให้ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ขณะที่การผลิตสุรากลั่นไม่สามารถทำได้ทุกวัน แต่ผลิตเพียง 1-2 ครั้ง/สัปดาห์เท่านั้น เนื่องจากมีตลาดรองรับ หรือฐานลูกค้าภายในตำบล และอำเภอเท่านั้น ส่วนใหญ่นำไปจัดเลี้ยงในหมู่ญาติพี่น้อง ครอบครัว และงานวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่น ไม่ได้จำหน่ายนอกเขต หรือส่งออกเพื่อนบ้านที่มีพรมแดนติดกันอย่างใด

อยากให้รัฐบาล และฝ่ายค้าน ช่วยสนับสนุน เพื่อผ่านร่างกฎหมายดังกล่าว ให้มีผลบังคับใช้โดยเร็ว เพื่อเป็นทางเลือกประกอบอาชีพ และเพิ่มรายได้สู่ชุมชน เพราะสุรากลั่นชุมชนผลิตจากน้ำส่าของข้าวเหนียว ที่เป็นวัตถุดิบหลัก หลังผลิตเป็นสุราแล้ว ยังนำกากข้าวเหนียวไปเป็นอาหารเสริมสุกร เพื่อลดต้นทุนอาหารเลี้ยงหมู และเพิ่มรายได้เกษตรกรอีกทางหนึ่ง พร้อมจัดหาแหล่งเงินทุน เพื่อเป็นทุนสำรอง หรือขยายกิจการ เปิดให้นายทุน หรือผู้ผลิตรายใหญ่ มาร่วมทุนกลุ่มวิสาหกิจชุมชนได้ เพื่อนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาผลิตสุรากลั่นชุมชนให้ได้มาตรฐาน และเป็นที่ยอมรับผู้บริโภคมากขึ้น เชื่อเป็นประโยชน์ทั้งสองฝ่าย โดยไม่ต้องแข่งขันหรือแย่งชิงตลาดกันเอง

กลุ่มได้รวมตัวผลิตสุรากลั่นชุมชน หรือเหล้าขาว ตั้งแต่ปี 2558 หรือ 7 ปีที่ผ่านมา มีสมาชิกกว่า 70 ราย ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรทำนาและเลี้ยงสุกร มีเป้าหมายทำการเกษตรแบบครบวงจร หรือเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ โดยระดมทุนกันเองเพื่อผลิตเหล้าขาว มียอดจำหน่ายสุราเฉลี่ยปีละ 1-2 ล้านบาท ซึ่งเชียงใหม่มีผู้ผลิตเพียง 100-200 รายเท่านั้น บางส่วนเลิกกิจการไปแล้ว เนื่องจากขาดสภาพคล่อง และไม่มีตลาดรองรับ ต่างจากผู้ผลิตรายใหญ่ที่มียอดจำหน่ายนับหมื่นล้านบาท/ต่อปี

ร่างกฎหมายดังกล่าวต้องให้ประชาชนส่วนใหญ่ได้รับประโยชน์ พร้อมสร้างโอกาสทางเลือกอาชีพ โดยนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ เป็นการเพิ่มรายได้ เพื่อนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ไม่ใช่สกัด หรือจ้องคว่ำกฎหมายดังกล่าว เพื่อรักษาผลประโยชน์นายทุน หรือผู้ผลิตรายใหญ่เท่านั้น โดยใช้หลักการแบ่งปันผลประโยชน์อย่างทั่วถึง เท่าเทียม เป็นธรรม ที่สำคัญประชาชนต้องไม่เดือดร้อน รัฐบาลต้องรักษาผลประโยชน์ประชาชนและประเทศเป็นหลัก ไม่ตกอยู่ภายใต้อำนาจและผลประโยชน์แอบแฝงใดๆ เพื่อสร้างศรัทธา และเรียกความเชื่อมั่นประชาชนให้กลับคืนมาด้วย

โอฬาร ถิ่นบางเตียว
อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา

บทบาทของพรรคก้าวไกลเกี่ยวกับร่าง พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า หากมองในแง่ประโยชน์สาธารณะและเกี่ยวข้องกับประชาชน เห็นว่าร่าง พ.ร.บ.ฉบับดังกล่าวสามารถต่อยอดองค์ความรู้ภูมิปัญญาชาวบ้าน ในการผลิตเหล้าพื้นบ้าน สุราชุมชน เป็นการสร้างรายได้ สร้างความมั่นคง ถือเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น ในหลักการถือเป็น พ.ร.บ.ที่ดีมากทีเดียว ในอดีตเคยมีการทำมาแล้วบ้าง ในสมัยรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร จะเห็นว่ามีการนำผลไม้มาผลิตเป็นไวน์ชนิดต่างๆ ออกจำหน่ายสร้างรายได้ให้ชาวบ้านอย่างมากมาย ถือว่ามีร่องรอยเกิดขึ้นมาแล้ว ไม่ถือว่าร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้เกิดขึ้นใหม่ แต่เคยเกิดขึ้นมาแล้วแต่ชะงักไปในเรื่องของการเมือง

แต่ประเด็นการประเมินของพรรคก้าวไกล ออกมาเรียกร้องในช่วงนี้ สิ่งหนึ่งที่พรรคก้าวไกลต้องพิจารณา คือ พันธมิตรทางการเมือง ซึ่งจะทำให้พรรคการเมืองจำนวนมากทีเดียว ไม่ว่าจะเป็นพรรคเพื่อไทย พรรคพลังประชารัฐ รวมทั้งพรรคภูมิใจไทย ลึกๆ ทุกพรรคที่กล่าวมองว่าเกิดประโยชน์แน่ แต่มันยังอยู่ในสถานการณ์ทางการเมือง หากการขับเคลื่อนในช่วงนี้คงไม่ต่างกับ พ.ร.บ.กัญชา ของพรรคภูมิใจไทย ที่พรรคก้าวไกลจะกำหนดเป็นนโยบายในการหาเสียง หากมองว่าเป็นช่วงจังหวะที่จะมีการเลือกตั้ง อาจทำให้หลายพรรคการเมือง “เตะตัดขา” ทั้งๆ ที่รู้ว่ามีประโยชน์ แต่มีผลทางการเมือง จึงจะไม่ให้ พ.ร.บ.สุราผ่าน เนื่องจากพรรคก้าวไกลจะใช้เป็นนโยบายในการหาเสียง และได้คะแนนนิยมหรือเสียง ส.ส.เพิ่มขึ้น ซึ่งคล้ายกับพรรคภูมิใจไทยเกี่ยวกับ พ.ร.บ.กัญชา ที่โดนเตะตัดขาไปก่อนหน้านี้แล้ว

ประการต่อมา โครงสร้างทางการเมืองไทยปฏิเสธไม่ได้ว่า พรรคการเมืองอยู่ภายใต้อิทธิพลของกลุ่มทุน ซึ่งเป็นเรื่องที่ใหญ่มาก ที่พรรคการเมืองขนาดใหญ่หลายพรรคได้รับเงินสนับสนุนจากกลุ่มทุนธุรกิจผูกขาดเหล้า สุรา ทำให้หลายพรรคจำเป็นและเกรงอกเกรงใจต่อกลุ่มทุน โดยเฉพาะสถานการณ์การเลือกตั้งกำลังจะเกิดขึ้นในไม่ช้านี้ ทำให้หลายพรรคต้องหาเงินมาสนับสนุนพรรคการเมือง ทำให้พรรคจำนวนหนึ่งอาจเป็นพรรคใหญ่ที่ต้องคว่ำ พ.ร.บ.สุรา เพื่อรักษาสัมพันธภาพระหว่างกลุ่มทุน หวังผลประโยชน์จากกลุ่มทุน ให้เม็ดเงินมาสนับสนุนพรรคการเมืองเหล่านี้

ในอดีตรากของพรรคเพื่อไทยมาจากทักษิณ ชินวัตร และเคยสนับสนุนเรื่องสุราเสรีมาแล้ว หากพรรคก้าวไกลต้องการดึงพรรคเพื่อไทยมาร่วมเป็นพันธมิตรในการสนับสนุน พ.ร.บ.สุรา มองว่าหากพรรคเพื่อไทยต้องการเข้าร่วมสนับสนุน เชื่อว่าต้องมีเงื่อนไขซึ่งกันและกัน อาทิ ในเรื่องทิศทางนโยบายของพรรคก้าวไกลที่มีความแข็งกร้าวในเรื่อง มาตรา 112 จะต้องปรับลดลง เพื่อการจัดตั้งรัฐบาลร่วมกัน หรือความขัดแย้งเกี่ยวกับมวลชนในการสนับสนุนพรรคเพื่อไทยและพรรคก้าวไกล โดยให้มีผู้นำเพื่อให้กลุ่มมวลชนทั้งเพื่อไทยและก้าวไกล ลดความขัดแย้งลงเพื่อเป็นแนวร่วม หากกล่าวง่ายๆ คือ พรรคก้าวไกลจะต้องลดท่าทีแข็งกร้าว ทั้งการปฏิรูปสถาบัน การแก้ไขมาตรา 112 การปฏิรูปกองทัพ นโยบายเหล่านี้ หากพรรคก้าวไกลต้องการเป็นพรรคร่วมรัฐบาลกับพรรคเพื่อไทยในรัฐบาลหน้า จะต้องเร่งแก้ไข เพราะไม่เช่นนั้นเกิดปัญหากับพรรคร่วมรัฐบาลแน่นอน หากมีพรรคก้าวไกลเข้าร่วมด้วย โดยพรรคก้าวไกลจะต้องลดท่าทีทางการเมืองจากแข็งกร้าวมาแบบเบาบางลง อาจจะได้คะแนนเสียงจากพรรคเพื่อไทยในการสนับสนุน พ.ร.บ.สุรา

ส่วนเกมที่มองว่าพรรคก้าวไกลพยายามผลักดัน พ.ร.บ.สุรา และพยายามให้พรรคเพื่อไทยสนับสนุน เพื่อให้เกิดความขัดแย้งระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคพลังประชารัฐ มองว่ามีคนคิดแบบนี้เหมือนกัน เพราะอยากให้เกิดความขัดแย้งระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคพลังประชารัฐ แต่อย่าลืมว่า พรรคเพื่อไทยกลุ่มหนึ่ง หรือ ส.ส.เพื่อไทยกลุ่มหนึ่ง ได้ส่งสัญญาณว่าจะร่วมมือกับพรรคพลังประชารัฐ

ยอมรับว่าปัญหาระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคพลังประชารัฐมีความซับซ้อนมาก บางกลุ่มมองว่าพรรคเพื่อไทยขัดแย้งกับพรรคพลังประชารัฐ ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งมีความคาดหวังจากสัญญาณที่ว่า พรรคเพื่อไทยจะจับมือกับพรรคพลังประชารัฐ ในการจัดตั้งรัฐบาลในการเลือกตั้งครั้งหน้าก็มี ทำให้เงื่อนไขที่พรรคก้าวไกล จะอาศัยความร่วมมือจากพรรคเพื่อไทย ต้องทำงานหนักเพื่อที่จะยืนยันให้ได้ว่า พรรคเพื่อไทยจะไม่ร่วมรัฐบาลกับพรรคพลังประชารัฐ และให้การสนับสนุน พ.ร.บ.สุราอย่างเต็มที่ โดยอ้างความร่วมมือไว้เป็นเงื่อนไขในการหาเสียงว่า ทั้ง 2 พรรคการเมืองทั้งก้าวไกลและเพื่อไทย ช่วยกันผลักดัน พ.ร.บ.สุราเสรี เพื่อส่งผลดีต่อการเลือกตั้ง ส.ส.ในครั้งหน้า

ส่วนการจะผ่านร่าง พ.ร.บ.สุรา หากมีความร่วมมือกับพรรคก้าวไกลและพรรคเพื่อไทย คิดว่าคะแนนทั้ง 2 พรรคจะไม่พอที่จะทำให้ร่าง พ.ร.บ.สุราผ่านได้ อาจต้องมีการเติมเสียงจากพรรคประชาธิปัตย์ พรรคภูมิใจไทย แต่นี่คือปัญหาของพรรคก้าวไกลมาตลอด ที่เวลาการทำงานการเมืองเชิงระบบจะไม่มีพันธมิตรทางการเมือง ทำให้การผลักดันกฎหมายต่างๆ มีจุดอ่อนตรงนี้มาก

หาก พ.ร.บ.สุราผ่านสภา ประชาชนได้ประโยชน์จากการที่ได้มีโอกาสผลิตสุรา เหล้า จะเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งองค์ความรู้ของคนไทยมีมาก และทำให้ประชาชนสามารถตั้งหลักได้ เป็นธุรกิจขนาดย่อม ขนาดเล็ก รวมทั้งธุรกิจครัวเรือน ทำให้เกิดการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิจไปสู่ระดับรากหญ้า และประชาชนสามารถควบคุมองค์ความรู้ได้เอง ถือว่าสำคัญมาก

หาก พ.ร.บ.สุราไม่ผ่านสภา ถือว่าเรื่องนี้ยังไม่จบ ต้องยอมรับว่าขบวนการค้าเหล้า สุรา ยังมีการผูกขาดในกลุ่มทุนไม่กี่บริษัท ท้ายที่สุดแรงของสังคมจะกดดัน หาก พ.ร.บ.สุราไม่ผ่านรัฐบาลชุดนี้ ต่อไปเสนอ พ.ร.บ.สุรามาอีกก็จะเกิดแรงกดดันมากขึ้นไปอีก

เชื่อว่า พ.ร.บ.สุรานี้จะต้องนำมาเป็นกลไกในการหาเสียงแน่นอน หาก พ.ร.บ.สุราไม่ผ่าน จะอ้างว่านักการเมืองทั้งหมดรับใช้นายทุน เป็นทาสนายทุน ไม่ว่าจะอ้างว่าพรรคโน้นพรรคนี้เป็นประชาธิปไตย สุดท้ายก็เป็นขี้ข้านายทุน ไม่กล้าผ่านกฎหมายเพื่อประชาชน ที่แน่ๆ ไม่ผ่านก็จะเป็นคุณกับพรรคก้าวไกล

อาจเป็นการโยนระเบิดของพรรคก้าวไกล เพราะเป็นช่วงท้ายของรัฐบาล และทุกพรรคเตรียมยุทธศาสตร์ในการหาเสียง พร้อมทั้งชูนโยบายกันแล้ว หาก พ.ร.บ.สุราผ่าน พรรคก้าวไกลก็หาเสียงได้ หากไม่ผ่านก็ไปโจมตีพรรคการเมืองที่เห็นต่าง และไม่ให้ความร่วมมือ เพื่อเรียกคะแนนเสียงได้อีกด้วย

เท่าพิภพ ลิ้มจิตรกร
ส.ส.กทม. พรรคก้าวไกล

ตอนนี้มีข่าวว่า 3 ป. ได้มีการคุยกันนอกรอบว่าจะคว่ำ พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า ที่ผมเสนอนั้น จากใจผมจริงๆ ก็ไม่ได้แปลกใจอะไรมากนัก หรือพูดอีกอย่างก็คือได้คาดหมายไว้แล้ว ก็เพราะพฤติกรรมที่ผ่านมา 8 ปีของ 3 ป. ประยุทธ์ ประวิตร อนุพงษ์ ก็มีลักษณะในการใช้อำนาจของตนเองทั้งทางตรงและทางอ้อมไปในการเอื้อประโยชน์กลุ่มทุนโดยตลอด แต่ผมก็เชื่อมั่นว่า พ.ร.บ.สุราก้าวหน้าของผมนั้นเป็นกฎหมายที่แทบจะไม่มีเหตุผลอื่นใดเลยที่จะโหวตไม่ให้ผ่าน เพราะเป็นประโยชน์ต่อประชาชนตัวเล็กตัวน้อยที่จะมีโอกาสทำธุรกิจที่เหมือนกับรายใหญ่

หากจะอ้างว่าสุราเป็นอันตราย 3 ป.ก็ควรจะเสนอยกเลิกไม่ให้ประเทศไทยมีการผลิตสุราโดยเจ้าใหญ่หรือมีการบริโภคเลย ที่อ้างว่าสุราที่ผลิตจะไม่มีคุณภาพและสุราเถื่อนจะเกลื่อนเมือง เป็นข้อโต้แย้งที่ตื้นเขินเหลือเกินกับให้ผลตรงกันข้าม เพราะการเปิดโอกาสให้ผู้ผลิตรายย่อยผลิตนั้นจะทำให้เขาเข้าสู่ระบบโดยจะมีการตรวจสอบคุณภาพสุราโดยกรมสรรพสามิตตามปกติ แล้วปัญหาสุราเถื่อนที่ทุกคนแอบทำเพราะไม่สามารถขอใบอนุญาตได้นั้นก็ยิ่งจะลดลง

ถึงแม้ 3 ป. โดยเฉพาะคุณประยุทธ์คิดจะคว่ำกฎหมายฉบับนี้ แต่ผมก็เชื่อว่า ส.ส. จากหลากหลายพรรคการเมืองในสภาทั้งฝ่ายค้านและฝ่ายรัฐบาลที่ผมมีโอกาสได้พูดคุยด้วยนั้นก็เห็นว่ามันเป็นประโยชน์ต่อพี่น้องประชาชนในเขตของตัวเอง ว่าควรผลักดันให้ผ่าน และทราบดีว่าจะไม่สามารถอธิบายได้เลยว่าทำไมถึงลงคะแนนเป็นอย่างอื่น และด้วยปัจจัยทางการเมืองที่เข้าใกล้ช่วงเวลาเลือกตั้งจะส่งผลอย่างยิ่งในการตัดสินใจในการลงคะแนนครั้งนี้

ผมก็ขอเตือนคุณประยุทธ์ และบรรดา 3 ป. ว่าถ้าพวกท่านคิดจะเดิมพันอนาคตทางการเมืองในสภาของพวกท่านกับกฎหมายฉบับนี้พวกท่านอาจคิดผิด และกฎหมายฉบับนี้เมื่อมันผ่านด้วยเสียงข้างมากในสภา วันนั้นแหละพวกท่านจะรู้ถึงทางตันแล้วเพราะว่าไม่ได้มีใครสนับสนุนพวกท่านอีกต่อไป

หากสุราก้าวหน้าถูกคว่ำจริงๆ มันก็จะเป็นการขีดเส้นความขัดแย้งที่ชัดเจนระหว่างประชาชนและนายทุนผูกขาดในประเทศนี้ด้วยตัวของพวกท่านเอง

ผมขอฝากถึงประชาชนที่เคารพทุกท่าน ว่าการต่อสู้ของกฎหมายฉบับนี้มันไม่ใช่เรื่องของผมหรือใครที่อยากผลิตหรือดื่มเหล้าเบียร์ แต่มันเป็นการต่อสู้ระหว่างประชาชนที่เป็นเจ้าของประเทศและกลุ่มทุนที่ใช้อำนาจเงินในการซื้ออำนาจและอิทธิพลเพื่อเอื้อประโยชน์ของตัวเอง มันเป็นการกระทำที่ไม่เป็นประชาธิปไตยอย่างยิ่ง เพราะเงินเหล่านั้นมันจะทำให้อำนาจของประชาชนของเราที่มีหลายคนกว่าเจือจางลง

ดังนั้น ผมก็จะฝากให้ทุกคนช่วยกันจับตา พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า ช่วยกดดัน ส.ส. เขตบ้านของคุณโทรไปหาพวกเขา ทักแชตเฟซบุ๊กไปหาพวกเขา หรือถ้ารู้จักบ้านก็ไปเคาะประตูบ้านพวกเขา แล้วบอกให้ผู้แทนราษฎรทุกคนทุกเขตทำหน้าที่ของตัวเองเพื่อผ่านกฎหมายฉบับนี้ที่มีความสำคัญกับประชาชนทุกคนให้ผ่านไปได้ในที่สุด

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image