เล่มใหม่มาแรง ปกแดงสะดุดตา
ปรากฏข้อความเบื้องหน้าว่า เป็นจีนเพราะรู้สึก: ประวัติศาสตร์เสื่อผืนหมอนใบที่เพิ่งสร้าง
ผลงาน ผศ.ดร.สิทธิเทพ เอกสิทธิพงษ์ อาจารย์ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
โต๊ะข่าวเฉพาะกิจ ‘มติชน’ สัมภาษณ์พิเศษนักวิชาการท่านนี้ถึงความคิดความเห็น และเรื่องราวมากมายในหนังสือที่ชวนอ่านอย่างยิ่ง
ในตอนหนึ่ง ต่อคำถามที่ว่า ทำไมถึงสนใจประเด็นชนชั้นกลางชาวไทยเชื้อสายจีนในแง่มุมทางการเมือง ?
ผศ.ดร.สิทธิเทพ ให้คำตอบน่าขบคิด ดังนี้
“ในเชิงวิชาการ…เราปฏิเสธบทบาทของคนไทยเชื้อสายจีนไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทการเมืองที่พาดผ่านมาตั้งแต่ปี 2549 เป็นต้นมา เราจะเห็นคนไทยเชื้อสายจีนเข้าไปร่วมชูแคมเปญ ลูกจีนรักชาติ ปัญหาคือ เราจะเข้าใจได้อย่างไรว่าทำไมถึงเป็นเช่นนั้น เพราะถ้าย้อนกลับไปในเชิงประวัติศาสตร์ ก่อนเหตุการณ์รัฐประหารปี 2549 ก่อนหน้านั้นถ้าเราพูดถึงประชาธิปไตยไทยพัฒนาขึ้นมาได้อย่างไร
เหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 รายชื่อของผู้เสียสละชีวิตไป จำนวนไม่น้อยใช้คำว่า แซ่ เร่งเข้ามาใกล้ขึ้น เหตุการณ์พฤษภาทมิฬ เราเห็นว่าระลอกนี้ ชนชั้นกลางไทยเชื้อสายจีนสนับสนุนประชาธิปไตย แต่พอปี 2549 ทำไมเปลี่ยนไปอย่างนั้น หากเป็นเพราะคุณทักษิณแค่คนเดียวไม่สามารถเปลี่ยนทั้งประเทศไปได้ขนาดนี้ มันจะต้องมีอะไรบางอย่างทำให้ผู้คนปรับเปลี่ยน มีนักวิเคราะห์สังคมให้ความเห็นว่ามีความเปลี่ยนแปลงโครงสร้างพื้นฐาน เศรษฐกิจ สังคม การเมืองเปลี่ยน ทำให้ต้องมีการเคลื่อนไหวอย่างนี้
แต่คำถามสำคัญของผมคือ คนเรารู้สึกเปลี่ยนไปหรือเปล่า ถึงนำไปสู่การเคลื่อนไหวแบบนี้ เป็นการเคลื่อนไหวที่ชูอัตลักษณ์ชาติพันธุ์เป็นสัญลักษณ์ทางการเมือง เราเห็นน้อยมากในสังคมไทยสำหรับชนชั้นกลาง อยู่ดีๆ ก็บูมขึ้นมา ผมก็เลยเริ่มมาสนใจว่า เวลาเราศึกษาคนไทยเชื้อสายจีนหรือคนจีนในสังคมไทย งานส่วนมากจะมองไปทางเศรษฐกิจและการเมือง แต่ว่าเขารู้สึกอย่างไรล่ะ อะไรเป็นแรงผลักดันให้เขารู้สึกเปลี่ยนไป หลายอย่างที่เราแทบไม่รู้เกี่ยวกับเขา
ความตลกร้าย งานศึกษาเกี่ยวกับคนไทยเชื้อสายจีนในไทยส่วนมาก มักจะอ้างอิงว่า มันมีระบบความคิด ความเชื่อ ประเพณีในครอบครัวจีนที่สืบทอดมาตามแนวคิดขงจื๊อ ปัญหาคือ คนจีนในไทยจำนวนมหาศาล สามารถอ่าน-เขียนภาษาจีนแมนดารินออกกันมากขนาดไหน คนที่จากแผ่นดินใหญ่มาใช้แรงงาน เขาไม่ได้เป็นชนชั้นสูง มีความรู้เป็นนักปราชญ์ เขาสืบทอดกันผ่านทางมุขปาฐะจากการใช้ในชีวิตประจำวันมากกว่า ย่อมมีความคลาดเคลื่อนอยู่แล้ว”
อ่านบทสัมภาษณ์ฉบับเต็ม ผศ.ดร.สิทธิเทพ เอกสิทธิพงษ์ ‘เป็นจีนเพราะรู้สึก’ ค้นลึกประวัติศาสตร์‘เสื่อผืนหมอนใบ’
