บทนำ : กระจายอำนาจ!
พรรคการเมืองต่างๆ อยู่ระหว่างการนำเสนอนโยบาย แข่งขัน เพื่อโน้มน้าวประชาชนเลือกพรรคของตนเข้าบริหารประเทศ ในการเลือกตั้งทั่วไปเดือนพฤษภาคมนี้ โดยหนึ่งในนโยบายที่หลายพรรคการเมืองให้ความสำคัญ คือ นโยบายกระจายอำนาจ นายธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ นักวิชาการ คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ผู้ซึ่งให้ความสนใจ และศึกษาเรื่องกระจายอำนาจ และเฝ้าติดตามนโยบายแต่ละพรรค ระบุว่า นโยบายกระจายอำนาจที่พรรคต่างๆ ใช้หาเสียงในขณะนี้มีตั้งแต่เพิ่มเงินให้ อบต. ไปจนถึง ผลักดันให้มีการเลือกตั้งท้องถิ่น อย่างก้าวไกลที่เสนอให้เลือกตั้ง
ผู้ว่าราชการจังหวัดทั้งประเทศ
นักวิชาการมหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวว่า สิ่งสำคัญมากๆ คือประเทศนี้เป็นประเทศที่ตกอยู่ภายใต้การรวมศูนย์อำนาจ และเผด็จการทหารมานับศตวรรษ ดังนั้น กลายเป็นเรื่องที่ต้องคุยกันตลอดเวลา ว่าทำไมประชาชนต้องเลือกตั้ง ทำไมต้องมีการปกครองท้องถิ่นแบบเลือกตั้งโดยประชาชน กลายเป็นว่าเราต้องมาเสียเวลาอธิบายและถกเถียงเรื่องพวกนี้ ในขณะที่ประเทศพัฒนาแล้วและเป็นประชาธิปไตย เรื่องพวกนี้ไม่ต้องมาเสียเวลาในการอธิบาย แต่เขาจะนำไปสู่การใช้เวลาในการพัฒนาการบริหารงานให้มีประสิทธิภาพมากกว่า
ในการเลือกตั้งครั้งที่จะมาถึงนี้ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต คาดหวัง รูปแบบการกระจายอำนาจกับรัฐบาลใหม่ ว่าท้องถิ่นจะได้งบเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็น 35 เปอร์เซ็นต์ หรือว่า 50 ประการที่ 2 ควรพิจารณาให้มากยิ่งขึ้นว่าในแต่ละท้องถิ่น เช่น ตำบล ควรจะมีผู้นำ 2 หัว 2 กลุ่ม คือกลุ่มผู้นำ อบต. กับกลุ่มผู้นำที่เป็นกำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งเท่ากับว่าประเทศนี้กำลังมี 1 ตำบล 2 หัว และต้องจ่ายงบจ้างบุคลากรเหล่านี้ถึง 2 เด้ง ในขณะที่มีงบประมาณจำกัด ในระดับจังหวัดก็เช่นกัน ควรมี 1 จังหวัด 2 หัวแบบนี้หรือไม่ คือ
หัวหนึ่งเป็นผู้ว่าฯแต่งตั้งจากมหาดไทยกับหัวที่เป็นนายก อบจ. ที่มาจากการเลือกตั้งซึ่งเท่ากับว่าสูญเสียงบประมาณไปเพื่อผู้นำ 2 หัว ไม่ใช่หัวใดหัวหนึ่ง
รัฐบาลทุกคณะ รวมถึงชุดปัจจุบัน ได้ให้ความสำคัญกับการแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำ ด้วยนโยบายกระจายความเจริญสู่ท้องถิ่น และผลักดันแนวคิดการกระจายอำนาจภาครัฐไปสู่ท้องถิ่น แต่ไม่ปรากฏรูปธรรมของการดำเนินการอย่างจริงจัง หนำซ้ำยังดูเหมือน มีความพยายาม รวมศูนย์อำนาจไว้ที่ส่วนกลางมากยิ่งขึ้น ผ่านรูปแบบต่างๆ ซึ่งอาจเป็นเรื่องปกติของรัฐที่ถูกมองเป็นกึ่งราชการ คำถามจากนักวิชาการรัฐศาสตร์ มหาวิทยารังสิต ได้ชวนให้ถกเถียง ขบคิดอย่างมากว่า แม้แต่การกระจายอำนาจปัจจุบัน ก็มีข้อที่อาจต้องพิจารณาทวบทวน ปรับแก้จริงจัง ไม่นับรวมถึงเรื่องก้าวหน้ากว่า อย่างการเลือกตั้งผู้ว่าฯ หรือวิธีการอื่นใด ที่พรรคการเมืองควรให้ความสำคัญ นำเสนอนโยบาย กระจายอำนาจ ให้ประชาชนตัดสินใจในการเลือกตั้งใหญ่ครั้งนี้
