สมชาย อาจารย์นิติฯ มช. เขียนจดหมายถึงพี่อ๋อย หลังโหวตนายกฯ รับเศร้า “พี่กลายเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่าย คู่ปรปกษ์กับพี่ไปเสียแล้ว”
เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม สมชาย ปรีชาศิลปกุล อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้เขียนจดหมายถึง ‘พี่อ๋อย’ จาตุรนต์ ฉายแสง ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย ผ่านเฟซบุ๊กเพจศูนย์วิจัยฯ มหาวิทยาลัยหน้าบางแห่งหนึ่ง หลังโหวตนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม เห็นชอบให้ เศรษฐา ทวีสิน เป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี จากพรรคเพื่อไทยเป็นนายกฯ โดยมี พรรคพลังประชารัฐ กับพรรครวมไทยสร้างชาติ เป็นพรรคร่วมรัฐบาล โดยมีเนื้อหาดังนี้
“สวัสดีครับ พี่อ๋อย
ไม่รู้จะจำผมได้หรือเปล่า แม้อาจไม่ได้สนิทกับพี่เหมือนกับเพื่อนอีกสองคนที่เป็นคนแปดริ้ว อย่างไรก็ตาม ผมก็รู้จักพี่มานานแล้วทั้งในฐานะที่เป็น “คนเดือนตุลา” มารู้จักเพิ่มเติมในเหตุการณ์พฤษภาประชาธรรม 2535 ด้วยการนั่งฟังคำปราศรัยและติดตามการเคลื่อนไหวในเหตุการณ์นี้ และด้วยความที่ไม่สนิทในเชิงส่วนตัวมากนัก จึงอาจทำให้ผมพอพูดอะไรแบบที่คนสนิทกันอาจไม่กล้าจะเอ่ยปาก
เท่าที่ได้มีโอกาสมักคุ้นก็พอจะตระหนักว่าพี่เป็นคนที่อยากเห็นสังคมไทยก้าวไปข้างหน้าด้วยจิตใจแบบประชาธิปไตย พี่เข้ามีบทบาททางการเมืองด้วยการลงสนามเป็น ส.ส. มาอย่างยาวนาน ผมรู้สึกเห็นใจพี่เป็นอย่างมากในคราวที่ต้องแบกรับเป็นหัวหน้าพรรคภายหลังรัฐประหาร 2549 ก่อนจะถูกตัดสินยุบพรรค พร้อมกับการตัดสิทธิทางการเมืองระยะยาว
เมื่อหวนกลับมาสู่สนามการเมืองอีกครั้ง แม้จะยังคงสังกัดอยู่กับพรรคการเมืองที่สืบทอดมาจากพรรคดั้งเดิม ผมก็ยังคงแอบเชียร์อยู่ลึกๆ และหวังว่า พี่จะสามารถมีบทบาทอย่างสำคัญในการผลักดันให้พรรคการเมืองนี้เดินหน้าไปในทิศทางที่ควรจะเป็น ไม่ใช่อยู่ในฐานะแค่เป็น “ไม้ประดับ” ให้พรรคดูสวยงามเท่านั้น
เมื่อพี่ประกาศความเห็นทางการเมืองในระหว่างการหาเสียง โดยเฉพาะการไม่จับมือกับพรรคที่สืบทอดอำนาจจากเผด็จการ ผมไม่มีความสงสัยแม้แต่นิดเดียว ผมเชื่อมั่นว่านั่นเป็นความปรารถนาอย่างจริงใจที่ต้องการให้การเมืองไทยหลุดพ้นจากระบบอำนาจนิยมที่ทอดยาวมานานทศวรรษ
แต่ในการลงคะแนนเพื่อเลือกนายกรัฐมนตรีวันนี้ ความแปลกใจแบบเกินจะคาดคิดเมื่อพี่ลงคะแนนสนับสนุนการจัดตั้งรัฐบาลที่หันไปจูบปากกับพรรคที่ได้เคยปฏิเสธมาอย่างหนักแน่น แน่นอนละว่าหลาย ๆ คนในพรรคของพี่ก็เคยพูดแบบนี้แล้วก็มาสับปลับ แต่นั่นก็เป็นบุคคลในอีกฐานะหนึ่ง พวกเขาไม่ใช่ “พี่อ๋อย” แบบที่ผมเคยรู้จัก
น่าเศร้านะครับ การสับปลับในครั้งนี้ได้ทำให้พี่กลายไปเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายชนชั้นนำอย่างยากจะปฏิเสธ ชนชั้นนำที่เคยเป็นคู่ปรปักษ์กับพี่มาแทบตลอดชีวิต
ผมไม่มีคำแนะนำอะไรหรอกครับ พี่ผ่านโลกผ่านชีวิตผ่านร้อนผ่านหนาวมามากกว่าอย่างเทียบไม่ได้ แต่สิ่งที่อยากบอกไว้ก็คือ สำหรับสามัญชนคนธรรมดาแล้ว เมื่อต้องการเห็นความเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้น การยืนหยัดในหลักการ คำสัตย์ที่ให้ไว้ต่อสาธารณะ เป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมาก
หากมีโอกาสเจอกันในครั้งหน้า ผมก็คงยกมือไหว้พี่เหมือนเดิมนั่นแหละ แต่ความรู้สึก “เคารพและนับถือ” คงเปลี่ยนไปเป็นอย่างมา
ไม่รู้จะลงท้ายว่าอย่างไรจริง ๆ ครับ
สมชาย ปรีชาศิลปกุล
22 สิงหาคม 2566 ภายหลังการโหวตเลือกนายกรัฐมนตรี
