นายกสภาทนายฯ แนะรัฐบาลแจงชัดที่มาเงินดิจิทัล ชี้มีแค่ 2 ทางเลือก ‘พ.ร.บ.กู้เงิน-งบรายจ่ายประจำปี’
วันที่ 2 พฤศจิกายน 2566 นายนรินท์พงศ์ จินาภักดิ์ นายกสมาคมทนายความแห่งประเทศไทย ออกแถลงการณ์สมาคมทนายความแห่งประเทศไทย โดยระบุว่า คณะรัฐมนตรีได้แถลงนโยบายต่อรัฐสภา ก่อนการเข้าบริหารราชการแผ่นดินเมื่อวันที่ 11-12 กันยายน 2566 อันเป็นไปตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ มาตรา 162
ตามคำแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี ซึ่งปรากฏอยู่ที่หน้า 4 รัฐบาลได้กล่าวถึงนโยบายที่จะกระตุ้นเศรษฐกิจ กระตุ้นการใช้จ่าย โดยการเติมเงิน 10,000 บาท ผ่าน Digital Wallet เพื่อให้เกิดการจับจ่ายใช้สอยและเกิดการหมุนเวียนของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ นโยบายดังกล่าวจึงเป็นนโยบายสาธารณะ (Public Policy) ที่ใช้จ่ายจากเงินแผ่นดิน
แม้รัฐบาลจะมีอำนาจดำเนินนโยบายสาธารณะ ซึ่งเป็นไปตามนโยบายที่แถลงต่อรัฐสภาแล้วก็ตาม แต่เมื่อนโยบายดังกล่าวต้องจ่ายจากเงินแผ่นดิน จึงต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 140 กล่าวคือ จะต้องตราขึ้นเป็นกฎหมายกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการใช้เงิน และต้องตั้งงบประมาณรายจ่ายชดใช้ในพระราชบัญญัติโอนงบประมาณ หรือพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม หรือพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณถัดไป
ดังนั้น รัฐบาลจึงมีทางเลือกเพียงสองทาง คือ ออกเป็นพระราชบัญญัติกู้เงินที่ต้องใช้ในการเติมเงินให้ประชาชน ซึ่งสามารถดำเนินการได้ทันทีเพราะการวินิจฉัยว่าเป็นกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็นเร่งด่วนหรือไม่ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 172 วรรคสอง เป็นดุลพินิจของฝ่ายบริหาร
ส่วนทางเลือกที่สอง คือ เสนอโครงการเพื่อขออนุมัติวงเงินใช้จ่ายจากงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 (ถ้ามีเงินเหลือพอ) โดยออกเป็นพระราชบัญญัติ โอนงบประมาณรายจ่ายหรือออกเป็นพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม หรือเสนอโครงการเพื่อใช้จ่ายจากงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2568 ซึ่งจะเริ่มโครงการได้ก็ต้องรอให้รัฐสภาให้ความเห็นชอบอนุมัติการใช้จ่ายเงินตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายดังกล่าวก่อน
ไทยเป็นสังคมนิติรัฐ (Legal State) หรือสังคมที่ยึดถือกฎหมายเป็นหลักในการปกครอง การดำเนินโครงการตามนโยบายของรัฐบาลเมื่อต้องจ่ายจากเงินแผ่นดินจึงต้องปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด รัฐบาลจึงมีทางเลือกเพียงสองทางที่จะใช้เงินเพื่อดำเนินโครงการดังกล่าว
ส่วนจะดำเนินการโดยวิธีใดถือเป็นดุลพินิจของรัฐบาล แต่ควรแถลงให้ประชาชนทราบเพื่อไม่ให้เกิดความสับสนดังที่กำลังเกิดขึ้นอยู่ในขณะนี้
