เมื่อวันที่ 18 เมษายน สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนเผยแพร่แถลงการณ์เรื่อง “เรียกร้องให้ปล่อยตัวนายศรีสุวรรณ จรรยาโดยทันที และหยุดการใช้อำนาจโดยอำเภอใจ”
ระบุว่า ตามที่ปรากฏเป็นข่าวจากสื่อหลายสำนัก อาทิ voice TV, สำนักข่าวประชาไท, BBC Thai ในวันนี้ (18 เมษายน 2560) ว่าเจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจได้ทำการควบคุมตัวนายศรีสุวรรณ จรรยา เลขาธิการสมาคมพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย ก่อนเข้ายื่นหนังสือต่อศูนย์รับเรื่องร้องเรียนทำเนียบรัฐบาลเพื่อขอให้มีการติดตามทวงคืนหมุดคณะราษฎร โดยเจ้าหน้าที่ได้พาตัวไปยังสถานที่ควบคุมและล่าสุดยังไม่ทราบชะตากรรม
สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนเห็นว่าการยื่นหนังสือร้องเรียนร้องทุกข์ถือเป็นการดำเนินการตามครรลองปกติเมื่อประชาชนมีเรื่องเดือดร้อน ต้องการให้มีการตรวจสอบหรือต้องการเข้าถึงความยุติธรรม ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 ก็ได้บัญญัติรับรองสิทธิของบุคคลในการที่จะเสนอเรื่องราวร้องทุกข์ต่อหน่วยงานของรัฐไว้ (มาตรา 41) การยื่นหนังสือร้องเรียนจึงเป็นสิทธิที่ประชาชนพึงกระทำได้ ไม่ใช่การกระทำที่เข้าข่ายเป็นความผิดตามกฎหมาย เมื่อเป็นเช่นนี้จึงไม่มีกฎหมายใดให้อำนาจแก่เจ้าหน้าที่ในการจับกุมควบคุมตัวบุคคลไว้ได้ ดังนั้น การที่เจ้าหน้าที่ขัดขวางการดำเนินการยื่นหนังสือร้องเรียนด้วยการควบคุมตัวบุคคลไว้จึงเป็นการขัดขวางการเข้าถึงความยุติธรรมของประชาชนและละเมิดต่อรัฐธรรมนูญ
อีกทั้งตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและการเมือง พ.ศ.2509 ล้วนรับรองและคุ้มครองสิทธิในชีวิตและร่างกายของบุคคลซึ่งเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ ที่กำหนดห้ามไม่ให้จับกุมและควบคุมตัวบุคคลโดยอำเภอใจ การจับกุมบุคคลสามารถทำได้ต่อเมื่อมีคำสั่งหรือหมายของศาลหรือมีเหตุอย่างอื่นตามที่กฎหมายบัญญัติ การควบคุมตัวบุคคลไว้โดยไม่มีหมายของศาลและไม่มีกฎหมายบัญญัติให้อำนาจไว้จึงเป็นการกระทำที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญและเข้าข่ายเป็นความผิดทางอาญา
สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนมีความเห็นว่า การจับกุมและควบคุมตัวบุคคลโดยอำเภอใจ รวมถึงการจับกุมและควบคุมตัวโดยอาศัยอำนาจตามคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 และ 13/2559 ทำให้บุคคลไม่ได้รับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพตามมาตรฐานที่ถูกกำหนดไว้โดยรัฐธรรมนูญและกฎหมายระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชนที่ประเทศไทยเป็นภาคี อาทิ การไม่ได้รับแจ้งข้อกล่าวหาและเหตุผลในการจับกุม การไม่แจ้งสถานที่ควบคุมตัวให้ญาติและทนายความทราบ ซึ่งทำให้บุคคลที่ถูกจับกุมหรือควบคุมตัวไม่ได้การคุ้มครองของกฎหมาย และขาดหลักประกันสิทธิขั้นพื้นฐานต่างๆ อันอาจส่งผลให้เกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงตามมา เช่น การทรมาน การถูกบังคับให้หายสาบสูญ เป็นต้น
สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนจึงขอเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่รัฐเคารพต่อกฎหมายและรัฐธรรมนูญ ดังนี้
1.ให้ปล่อยตัวนายศรีสุวรรณ จรรยา โดยทันที รวมทั้งยุติการใช้อำนาจในการจับกุมหรือควบคุมตัวบุคคลโดยอำเภอใจในลักษณะเช่นนี้อีกในอนาคตด้วย
2.การใช้อำนาจในการจับกุมและควบคุมตัวบุคคล ต้องดำเนินการตามกระบวนการปกติที่ถูกกำหนดไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเป็นสำคัญ เพื่อประกันสิทธิเสรีภาพและการเข้าถึงความยุติธรรมของประชาชน
ด้วยความเคารพในสิทธิมนุษยชนและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน
