หมายเหตุ – ความคิดเห็นของนักวิชาการและอดีต ส.ส.พรรคเพื่อไทย (พท.) ต่อผู้ที่จะขึ้นดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรค พท. ในการสู้ศึกการเลือกตั้งที่จะมีขึ้น หลังคุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ แกนนำพรรค พท. นำอดีต ส.ส.พรรคไปเยือนจีนตามคำเชิญของกรมวิเทศสัมพันธ์ ของจีน ซึ่งมีข่าวว่านายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกฯเป็นผู้ประสานการเยือนครั้งนี้ และอยู่ในกรุงปักกิ่ง ประเทศจีน ในช่วงเวลานั้นด้วย จึงเกิดกระแสข่าวว่านายทักษิณอาจจะผลักดันให้คุณหญิงสุดารัตน์ขึ้นเป็นหัวหน้าพรรค พท.
ชำนาญ จันทร์เรือง นักวิชาการด้านรัฐศาสตร์
ผมอาจจะคิดไม่ค่อยเหมือนคนอื่น อาจจะเป็นการเปิดเกมหลอกก็ได้ พวกนี้ก็เหมือนการเล่นเกมมาสเตอร์มายน์ หรือการเล่นไพ่ ซึ่งทีเด็ดเขาเก็บไว้ทีหลัง พรรคเพื่อไทยยังไงก็ไม่พ้นวงศาคณาญาติหรือคนที่ไว้ใจสุดสุด เพราะเขาเคยมีประสบการณ์มาแล้วอย่างคุณสมัคร สุนทรเวช ที่ขึ้นมาแล้วเขาคุมไม่ได้
ทั้งที่ตั้งคุณสมัครมาเพราะเรื่องความจงรักภักดี ความเป็นอำมาตย์ต่างๆ แล้วก็คุมไม่ได้ พอดีโดนกรณีถอดถอนเรื่องทำรายการอาหาร ซึ่งเป็นลักษณะต้องห้าม เลิกทำก็จบเป็นใหม่ได้ แต่เขาก็ไม่เอา เอาคุณสมชาย วงศ์สวัสดิ์ มาแทน
เรื่องนี้ผมเข้าใจว่าน่าจะเป็นการเปิดเกมหลอกมากกว่า และคุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ หลังๆ จะไปทางธรรมะธัมโม สร้างพุทธสถานในอินเดีย เรียนปริญญาเอกทางด้านศาสนา ผมว่าไม่น่าใช่ ผมอาจจะคิดไม่เหมือนคนอื่น
อีกอย่างเป็นการเปิดตัวไวเกินไป เพราะระยะเวลาไม่ต่ำกว่า 1 ปีครึ่งถึง 2 ปี กว่าจะมีการเลือกตั้ง
กฎหมายลูก 4 ฉบับ ยังไม่รู้ว่าออกหัวออกก้อย แค่ 2 ฉบับ ยังไม่ผ่านเลย ผ่านสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ไปยังมีเรื่องทักท้วงจะส่งศาลรัฐธรรมนูญตีความต่างๆ นานา ยังไม่นับว่าถ้ากฎหมายลูกตก ที่ สนช.จะต้องร่างใหม่อีก จึงคิดว่าไม่น่าใช่ว่าเป็นการเปิดตัวว่าที่หัวหน้าพรรคเพื่อไทย
ระบบการเมืองไทย หัวหน้าพรรคไม่ใช่ผู้มีอำนาจตัวจริง อย่าลืมว่าคุณยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกฯ ก็ไม่ใช่หัวหน้าพรรคเพื่อไทย และบทเรียนที่มีการถูกยุบพรรคมาแล้ว หัวหน้าพรรคจึงอาจไม่ใช่กรรมการพรรคเลยก็ได้ อาจตั้งลอยขึ้นมาเป็นคนที่เราไม่รู้จักเลยก็ได้ ระบบเป็นอย่างนี้ เขาก็ต้องเลี่ยงที่สุด
การออกมาของคุณหญิงสุดารัตน์ ก็เพื่อเป็นตำบลกระสุนตก ทำให้บรรดาคนที่หมายตาไว้ อยู่รอดปลอดภัย เพราะคนอย่างคุณทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกฯ จะไม่ยอมเปิดไพ่ใบสุดท้ายออกมา จนกว่าจะมีการเลือกตั้งหรอก
แน่นอน พรรคเพื่อไทยเขาก็ต้องวางหมาก วางเกมไว้ พรรคเพื่อไทยที่ผ่านมากับพรรคเพื่อไทยที่จะเป็นต่อไปข้างหน้านั้นจะไม่เหมือนกัน พรรคเพื่อไทยในอดีตจะมุ่งเป้าเป็นรัฐบาล แต่เขาวิเคราะห์ก็ต้องรู้แล้วว่ายังไงเขาก็ไม่ได้เป็นพรรครัฐบาลแน่นอน เขาก็ต้องวางเกมอีกแบบ วางคนลงเลือกตั้งอีกแบบหนึ่ง และหัวหน้าพรรคอาจไม่จำเป็นเลยก็ได้ว่าจะเป็นใคร แต่เขาจะประคองตัวยังไงเท่านั้นเอง และพรรคเพื่อไทยก็มีเลือดไหลแน่ แต่ออกไปไหนไม่รู้
โดยหลักหน้าที่ปัจจุบันนี้เท่าที่เห็นมา คุณหญิงสุดารัตน์มีประสบการณ์มานาน ขึ้นชื่อว่าเป็นผู้ประสานสิบทิศ อ่อนน้อม ตอนสมัยเป็นรัฐมนตรีช่วยมหาดไทยก็ให้เกียรติ ยกย่องปลัดอารีย์ วงศ์อารยะ และไม่มีปัญหากับข้าราชการประจำ
ถ้าถามว่าคุณหญิงสุดารัตน์ เหมาะไหม ณ ปัจจุบันก็ไม่น่าจะมีใคร แต่ตอนเลือกตั้งก็ต้องดูอีก คุณหญิงสุดารัตน์น่าจะเหมาะเป็นแกนในการประสาน แต่หัวหน้าพรรคผมว่ายังไงคุณหญิงสุดารัตน์ก็ไม่ได้เป็นหรอก อาจจะวิเคราะห์ผิดก็ได้ แต่มองในเชิงปัจจัย
ส่วนคนอื่นในพรรคเพื่อไทย ก็มีพวกเลือดเก่า เลือดเข้ม คุณภูมิธรรม เวชยชัย ก็ได้ แม้ไม่ใช่วงศาคณาญาติ แต่ก็เลือดเข้มมาตลอด เขารู้ลึกรู้ละเอียด แต่ถ้าเขาจะเอาภาพ เอาแนวร่วมเสื้อแดงให้คงอยู่ก็เอาคุณจาตุรนต์ ฉายแสง แต่คุณจาตุรนต์อาจจะลำบาก ถ้าเขาจะเอา คงเอานานแล้ว
คุณภูมิธรรมเขาไม่ค่อยพูดมาก เงียบๆ แล้วคนเกรงใจเยอะ เพื่อนฝูงก็เยอะ คนเคยเข้าป่ามาเพื่อนฝูงมีเยอะ เผลอๆ จะเยอะกว่าคุณสุดารัตน์ด้วยซ้ำไป
มือประสานที่ผ่านมาก็คุณภูมิธรรมทั้งนั้นที่วางหมาก วางเกม แต่ไม่ค่อยโชว์ออฟ ศัตรูไม่ค่อยมาก อย่างคุณหญิงสุดารัตน์ ถึงจะเป็นมือประสาน แต่ศัตรูก็ยังเยอะอยู่ แม้แต่ผู้หญิงด้วยกันก็อาจจะไม่ชอบ เป็นอย่างนี้มานานแล้ว
แต่หัวหน้าพรรคอาจไม่ได้สำคัญขนาดนั้น เป็นโนเนมอยู่แล้ว พรรคเพื่อไทยที่ผ่านมาคุณยิ่งลักษณ์ก็ไม่ได้เป็นหัวหน้าพรรค เอาคุณยงยุทธ วิชัยดิษฐ มา คนที่จะดำรงตำแหน่งจริงๆ ต้องไม่เป็นกรรมการบริหารพรรค เพราะเสี่ยงต่อการถูกยุบพรรค ถูกเชือดอะไรเยอะแยะไปหมด
อุดมเดช รัตนเสถียร อดีต ส.ส.นนทบุรี พรรคเพื่อไทย
ในพรรคเพื่อไทย มีผู้ที่มีความรู้ ความสามารถอยู่มาก แต่การจะเลือกผู้นำพรรคนั้น ทางพรรคจะพิจารณาตามสถานการณ์ เมื่อถึงเวลาใกล้ที่จะมีการเลือกตั้ง จึงจะมีการพิจารณาเรื่องต่างๆ เหล่านี้ โดยต้องประเมินว่าบรรยากาศขณะนั้นประชาชนต้องการผู้นำแบบไหน จึงเป็นเรื่องของพรรคที่ต้องทำการบ้าน ดูความรู้สึกของประชาชน
หากต้องการผู้นำให้เข้ามาแก้ไขปัญหาด้านเศรษฐกิจ ก็ต้องเลือกผู้ที่มีความรู้ ความสามารถและมีทีมงานที่เชี่ยวชาญด้านเศรษฐกิจ
หากประชาชนต้องการความสงบเรียบร้อย ความมั่นคง ก็มีความจำเป็นที่จะต้องเลือกผู้ที่สังคมยอมรับเข้ามาเป็นหัวหน้าพรรค แล้วสามารถประคับประคองบ้านเมืองให้อยู่ในความสงบสุขได้
ผู้ที่จะเข้ามาเป็นหัวหน้าพรรคในห้วงเวลานี้ ต้องยอมรับว่าเป็นงานหนัก เพราะต้องทำความเข้าใจกับคนหลายฝ่าย เพราะหลายคนคิดอ่านแตกต่างกันออกไป
ผู้นำต้องทำความเข้าใจว่าในห้วงเวลาเช่นนี้ควรจะต้องทำอย่างไรหรือเดินอย่างไร ขณะเดียวกันสมาชิกพรรคบางส่วนก็อาจมีความคิดเห็นที่สุดโต่ง ไม่ประนีประนอม ซึ่งส่วนตัวเห็นว่า ผู้นำ ณ เวลานี้จะต้องมีความประนีประนอมบ้าง แต่การประนีประนอมนี้ต้องยืนอยู่บนหลักการประชาธิปไตย ไม่ประนีประนอมกับฝ่ายเผด็จการ
นอกจากนี้ ความเห็นของสมาชิกพรรคเป็นส่วนสำคัญในการเลือกหัวหน้าพรรค ไม่ใช่เป็นการตัดสินใจของใครคนใดคนหนึ่ง จึงคิดว่าเมื่อถึงเวลาที่มีการเปิดโอกาสให้พิจารณา ก็คงต้องจบเรื่องต่างๆ แล้วมาคุยกัน
อย่างไรก็ตาม เมื่อรัฐบาลประกาศว่าจะเปิดให้มีการเลือกตั้ง ทุกอย่างก็ควรเป็นไปตามครรลองระบอบประชาธิปไตย เปิดกว้างในการรับฟังความเห็นของประชาชน พรรคเพื่อไทยมีตัวเลือกอยู่มาก และเมื่อถึงเวลาก็จะเลือกผู้ที่มีความเหมาะสมเข้ามาเป็นผู้นำพรรค
อำนวย คลังผา อดีต ส.ส.ลพบุรี พรรคเพื่อไทย
ส่วนตัวของผม ผมเห็นว่าคุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ แกนนำพรรคเพื่อไทย ก็เป็นผู้ที่มีความเหมาะสมดี เพราะท่านเป็นนักการเมืองมาตลอด มีฐานเสียง มาประชุม มาทำงานให้เห็นหน้าค่าตาเสมอ ทั้งยังมีความอ่อนน้อม เรียบร้อย นอกจากนี้ ยังผ่านการทำงานกระทรวงใหญ่ๆ มาแล้วมากมาย
ผมยังมองไม่เห็นคนอื่นในเวลานี้ คุณหญิงสุดารัตน์ดูโดดเด่นที่สุด ขณะนี้น่าจะให้ท่านได้ทำงาน แต่ไม่ใช่ว่าคนอื่นไม่ดี คนอื่นก็ดี เพียงแต่เวลานี้ ผมมองว่าคุณหญิงสุดารัตน์เหมาะสมเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม ทุกอย่างต้องขึ้นอยู่กับมติของพรรคเพื่อไทย ไม่ว่าใครจะอย่างไร ก็ต้องอยู่ที่มติของพรรคเป็นที่ตั้ง
