โฆษกกรธ. เร่งทำสรุปสาระสำคัญร่างรธน.ส่งกกต. ชะลอแผนพีอาร์รอดูความชัดเจนของพ.ร.บ.ประชามติก่อน ปัดลดสิทธิการศึกษา เตรียมร่างกม.เกี่ยวกับการเลือกตั้ง 4 ฉบับไว้ ระบุมาตรา 272 นายกฯนอกบัญชีเลือกได้ตลอด 5 ปี ไม่จำกัดวาระเริ่มแรก
เมื่อเวลา 13.30 น.วันที่ 1 เมษายน ที่รัฐสภา มีการประชุมคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) โดยมีนายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธาน กรธ.ทำหน้าที่ประธานการประชุม วาระการพิจารณาจัดทำคำอธิบายสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญก่อนส่งให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) นำไปเผยแพร่ก่อนทำประชามติในเดือนสิงหาคม
ต่อมาเวลา 15.45 น.นายอุดม รัฐอมฤต โฆษก กรธ.แถลงว่า หลังจาก กรธ.ได้ส่งร่างรัฐธรรมนูญให้คณะรัฐมนตรี (ครม.) ไปเมื่อวันที่ 29 มีนาคม ขั้นตอนต่อจากนี้ไป กรธ.ต้องจัดทำคำอธิบายสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน นับแต่วันจากวันที่แจ้ง ครม.ซึ่งจะครบกำหนดในวันที่ 13 เมษายน ทั้งนี้ การจัดทำคำอธิบายนั้นจะจัดทำออกเป็น 2 ฉบับ โดยฉบับแรก คือ การสรุปสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญแต่ละประเด็นแบบย่อๆ และฉบับที่สอง คือ การสรุปร่างรัฐธรรมนูญแบบมีภาพประกอบอธิบายเพื่อให้ประชาชนเกิดความเข้าใจสาระสำคัญได้ง่ายขึ้น โดยเอกสารทั้ง 2 ฉบับ กรธ.จะส่งให้ กกต.ไปดำเนินการจัดพิมพ์และส่งให้ประชาชนต่อไป
นายอุดมกล่าวว่า ส่วนการเผยแพร่หลักการและสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญตลอดจนการแสดงความคิดเห็นต่อร่างรัฐธรรมนูญนั้น ก่อนหน้านี้ทาง กรธ.ได้จัดเตรียมแผนการเผยแพร่ร่างรัฐธรรมนูญเพื่อให้ประชาชนได้รับทราบนอกเหนือไปจากการส่งเอกสาร โดยเตรียมประสานงานกับหน่วยงานของรัฐและภาคเอกชน แต่เนื่องจากมีการจัดทำร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ประกอบรัฐธรรมนูญการออกเสียงประชามติซึ่งจะมีผลต่อการพิจารณาว่าการกระทำแบบใดทำได้หรือไม่ได้ ดังนั้น ทาง กรธ.จึงชะลอการจัดทำแผนการเผยแพร่และประชาสัมพันธ์รายละเอียดเกี่ยวกับร่างรัฐธรรมนูญไว้ก่อน เพื่อรอดูว่าเนื้อหาของกฎหมายที่ทางสภานิติบัญญัติ (สนช.) จะพิจารณานั้นจะสามารถดำเนินการในแง่มุมต่างๆ ได้อย่างไร
นายอุดมกล่าวต่อว่า ส่วนกรณีที่มีการวิพากษ์วิจารณ์ผ่านทางสื่อว่ารัฐจะจำกัดเรื่องการแสดงความคิดเห็น กรธ.ขอยืนยันว่าไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการลงรายละเอียดเกี่ยวกับการแสดงความคิดเห็นต่อร่างรัฐธรรมนูญ เพราะทางปฏิบัติ กรธ.ก็ต้องปฏิบัติตามกฎหมายนี้ บางคนเข้าใจว่า กรธ.ห้ามการวิจารณ์ร่างรัฐธรรมนูญโดยเฉพาะการไม่รับร่างรัฐธรรมนูญนั้นทำไม่ได้ ขอย้ำว่าไม่ใช่ความเห็นของ กรธ.อย่างไรก็ตาม กรธ.อยากให้ประชาชนพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญอย่างละเอียด และกรธ.เองก็คงต้องเน้นการให้ข้อมูลโดยเฉพาะข้อมูลตามความเป็นจริงและปราศจากอคติ
นายอุดมกล่าวว่า ส่วนการวิจารณ์หมวดหน้าที่ของรัฐโดยเฉพาะการกำหนดให้รัฐต้องดำเนินการให้เด็กทุกคนได้รับการศึกษาเป็นเวลาสิบสองปีตั้งแต่ก่อนวัยเรียนจนจบการศึกษาภาคบังคับอย่างมีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย กรธ.ยืนยันว่าเป็นการให้หลักประกันขั้นพื้นฐานโดยคำนึงถึงความสำคัญที่รัฐควรจะต้องให้กับการศึกษาก่อนวัยเรียน และปลูกฝังทัศนคติ การอยู่ร่วมกันกับบุคคลอื่นในสังคมได้ตั้งแต่ก่อนวัยเรียน และเป็นการช่วยเหลือเด็กก่อนวัยเรียนประมาณ 3 ล้านคนที่มักเป็นผู้ด้อยโอกาสการศึกษามิได้เป็นการจำกัดสิทธิของเด็กซึ่งเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายหรือสายอาชีพแต่อย่างใด
เมื่อถามว่า กรณีที่ นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ระบุว่าจะมีเซอร์ไพรส์กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ 4 ฉบับที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง หมายความว่าอย่างไร นายอุดมกล่าวว่า ท่านคงหมายความว่าในช่วงที่รอการทำประชามติ อาจมอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวกับการจัดเลือกตั้ง เช่น คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) จัดทำร่างกฎหมายตุ๊กตาเตรียมพร้อมไว้ หากร่างรัฐธรรมนูญผ่านประชามติ กรธ.ก็สามารถหยิบมาปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญได้ ซึ่งเชื่อว่าจะใช้เวลาพิจารณารวดเร็วยิ่งขึ้น และยืนยันว่า กรธ.ไม่มีเตรียมการร่างกฎหมายเกี่ยวกับการเลือกตั้งจำนวน 4 ฉบับเอาไว้
เมื่อถามถึงกรณีที่ นายคำนูณ สิทธิสมาน เลขานุการและโฆษกกรรมาธิการวิสามัญกิจการสภาขับเคลื่อนการ ปฏิรูปประเทศ ระบุว่า มาตรา272 อาจเกิดปัญหาการตีความในวาระเริ่มแรกของการเลือกนายกรัฐมนตรีนอกบัญชี เพราะภายในระยะเวลา 5 ปี อาจเลือกได้แค่ครั้งเดียว และหากเกิดวิกฤติทางการเมืองอาจไม่สามารถเลือกนายกรัฐมนตรีคนนอกได้ นายอุดมกล่าวว่า คำว่า วาระเริ่มแรก ในมาตรา 272 ซึ่งอยู่ในบทเฉพาะกาล หมายถึงระยะเวลา 5 ปี โดย กรธ.ไม่ได้มีการพิจารณาว่าวาระเริ่มแรกจะเลือกตั้งนายกรัฐมนตรีนอกบัญชีได้กี่ครั้ง ดังนั้น หากถึงเวลาจริงและเกิดปัญหา ก็อาจจะต้องเข้ามาตรา 5 เพื่อให้ศาลรัฐธรรมนูญจัดประชุมร่วมประธาน 12 ฝ่าย เพื่อวินิจฉัยหาทางออก
