| ที่มา | คอลัมน์ เดือนหงายที่ชายโขง |
|---|---|
| ผู้เขียน | ธีรภัทร เจริญสุข |
| เผยแพร่ |
ลาวกับไทยเป็นประเทศคู่ค้าที่มีความใกล้ชิดกันอย่างสูงยิ่ง สินค้าจากไทยได้รับความนิยมและเป็นปัจจัยหลักของการอุปโภคบริโภคในลาว ทำให้มูลค่าการค้าระหว่างประเทศของไทยและลาวเพิ่มมากขึ้นทุกปีตามการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจขอองทั้งสองประเทศ โดยการค้ากับไทยคิดเป็น 67% ของการค้าระหว่างประเทศของลาวทั้งหมด ซึ่งคาดหมายว่า การค้าลาว-ไทย ในปี 2020 จะมีมูลค่ารวมสูงถึง 10,000 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือราว 330,000 ล้านบาท
เฉพาะในระยะ 4 เดือนต้นปี 2018 มูลค่าการค้าไทย-ลาว เพิ่มขึ้น 4.32% เมื่อเทียบกับเวลาเดียวกันปี 2017 ที่ผ่านมา โดยแม้ว่าไทยจะยังได้เปรียบดุลการค้ากับลาวอยู่มากกว่า 13,145 ล้านบาท แต่ลาวก็เพิ่มการส่งออกมายังไทยมากขึ้นถึง 26.3% และนำเข้าสินค้าจากไทยน้อยลง 6.68% โดยสินค้าสำคัญที่ลาวส่งออกมายังไทย ได้แก่ กระแสไฟฟ้า แร่ธาตุ และสินค้าเกษตร ส่วนสินค้าที่ไทยส่งออกไปยังลาวคือ น้ำมันเชื้อเพลิง วัสดุก่อสร้าง เครื่องจักร และสินค้าอุปโภคบริโภค คาดการณ์ในปี 2018 นี้ว่ามูลค่าการค้าไทย-ลาว จะอยู่ที่ประมาณ 6,470 ล้านเหรียญสหรัฐ และไทยจะได้เปรียบดุลการค้ามากกว่า 2,000 ล้านเหรียญสหรัฐ
สาเหตุที่มูลค่าการส่งออกของลาวมายังไทยมากขึ้น เนื่องจากการเปิดทำการของโรงไฟฟ้าถ่านหินหงสา ทำให้ไทยนำเข้าไฟฟ้าจากลาวเพื่อใช้ในระบบจ่ายกระแสไฟฟ้าของไทยมากขึ้นตามสัญญารับซื้อไฟฟ้าของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และในอนาคต เมื่อเขื่อนไซยะบุรีเปิดดำเนินการเต็มรูปแบบในอีก 2 ปีข้างหน้า การส่งออกกระแสไฟฟ้าจากลาวมายังไทยก็จะเพิ่มมากขึ้น ทำให้มูลค่าการค้าของทั้งสองประเทศแตะหลักหมื่นล้านเหรียญ อีกทั้งยังจะลดการขาดดุลการค้าของลาวต่อไทยได้เป็นอย่างมากตามไปด้วย
นอกจากนี้ การลงทุนของนักลงทุนไทยในลาวก็ยังเพิ่มมากขึ้น โดยปัจจุบันนักลงทุนไทยลงทุนในลาวมากเป็นอันดับ 3 รองจากจีนและเวียดนาม โครงการลงทุนมีทั้งหมด 472 โครงการ รวมมูลค่า 4,495 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยแบ่งเป็นการลงทุนโครงการผลิตไฟฟ้าทั้งโรงไฟฟ้าและเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำ โครงข่ายโทรคมนาคม การขนส่งและระบบโลจิสติกส์ โรงแรมและธุรกิจท่องเที่ยว ธนาคาร และโรงงานเสื้อผ้าและหัตถกรรม นักลงทุนไทย โดยเฉพาะสภาอุตสาหกรรมภาคตะวันออกเฉียงเหนือเล็งเห็นประโยชน์จากโครงการรถไฟลาว-จีน ว่า หากแล้วเสร็จปิดใช้งานในปี 2021 ลาวจะเป็นประตูส่งสินค้าเข้าไปยังตอนใต้ของจีนที่คุนหมิง และสามารถส่งสินค้าขายไปทั่วประเทศจีนด้วยความเร็วสูงสะดวก รวดเร็วและปลอดภัยกว่าการส่งสินค้าทางเรือ
ทางกระทรวงอุตสาหกรรมและการค้าของลาวประเมินว่า แม้การค้าระหว่างลาว-ไทย นั้น ฝ่ายลาวยังขาดดุลอยู่ แต่เมื่อรวมการค้าระหว่างประเทศทั้งหมด ลาวจะเริ่มได้เปรียบดุลการค้ามากขึ้น โดยในปี 2016 ลาวได้เปรียบดุลการค้าเป็นครั้งแรกจำนวน 261 ล้านเหรียญสหรัฐ ช่วยบรรเทาภาวะขาดแคลนเงินตราต่างประเทศ และสภาพขาดดุลทางการคลังของประเทศได้ในระดับหนึ่ง
อย่างไรก็ตาม กรอบกฎหมายของลาวที่บังคับใช้ใหม่ เช่น การเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มสินค้านำเข้า และการจำกัดจำนวนเงินที่บุคคลธรรมดาแลกเปลี่ยนได้ต่อวัน อาจเป็นเหตุให้การค้าข้ามแดนบริเวณชายแดนมีอัตราลดลง และจำนวนเงินหมุนเวียนในเมืองชายแดนติดขัดฝืดเคือง การลงทุนในสินค้าและบริการรายย่อยจึงควรติดตามความเคลื่อนไหวและปรับตัวให้ทันต่อระเบียบกฎหมายที่เปลี่ยนไป
หากลาวต้องการให้นักลงทุนจากไทย หรือแม้แต่จากประเทศอื่นเข้าไปลงทุนโดยตรงมากขึ้น เพื่อเพิ่มศักยภาพและโอกาสในการแข่งขัน เพิ่มมูลค่าการค้าระหว่างประเทศให้เป็นไปตามเป้าหมายคาดการณ์ ลดการขาดดุลทางการค้า รวมถึงลดอิทธิพลกดดันทางเศรษฐกิจของจีนและเวียดนามลงเพื่อถ่วงดุลอำนาจทางการเมือง
ลาวจำเป็นต้องปรับปรุงระบบและการบังคับใช้กฎหมายให้มีมาตรฐานและประสิทธิภาพ เพื่อสร้างความมั่นใจกับทั้งนักลงทุนและประชาชนชาวลาวด้วยกันเอง
