| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
ผีขวัญของหมาทำหน้าที่นำทางผีขวัญของคนสำคัญ (เช่น หัวหน้าเผ่าพันธุ์) ขึ้นฟ้า ตามความเชื่อของคนมากกว่า 2,500 ปีมาแล้ว พบหลักฐานเป็นภาพคลาสสิครูปหมาสัดส่วนเท่มากอยู่บนเพิงผาเขาจันทน์งาม อ.สีคิ้ว จ.นครราชสีมา
ผีขวัญของหมา หมายถึงหมาที่ถูกทำให้ตายแล้วฝังรวมในหลุมเดียวกัน หรือใกล้กันกับศพของคน ซึ่งล้วนเป็นแหล่งฝังศพของบุคคลในตระกูลสำคัญระดับหมอผีหัวหน้าเผ่าพันธุ์ นักโบราณคดีขุดพบซากหมาในหลุมศพคนทั้งที่บ้านเชียง (จ.อุดรธานี) และที่บ้านโนนวัด (จ.นครราชสีมา)
การฆ่านกหัสดีลิงค์ในงานศพตามประเพณีอีสาน น่าเชื่อว่าสืบเนื่องประเพณีให้ผีขวัญของสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ในศาสนาผี นำทางผีขวัญของคนตายขึ้นฟ้าเพื่อสิงสู่อยู่กับผีขวัญบรรพชนเป็นพลังคุ้มครองคนยังมีชีวิตในชุมชน
ผีขวัญ หมายถึงขวัญของคนและสัตว์ที่ตายกลายเป็นผีไม่คืนร่างเดิม เรียกผีขวัญ
ความเชื่อเรื่องขวัญในศาสนาผีมีทุกเผ่าพันธุ์พื้นเมืองอุษาคเนย์ (จึงทำงานศพหลายวัน แล้วหามไปฝังดิน ไม่เผา)
ขวัญต่างจากวิญญาณอันเป็นความเชื่อทางศาสนาพุทธและพราหมณ์ฮินดูจากอินเดีย
ผีขวัญของหมาที่เขาจันทน์งาม
ผีขวัญของคนและผีขวัญของหมา (นำทาง) ราว 2,500 ปีมาแล้ว ที่เขาจันทน์งาม อ.สีคิ้ว จ.นครราชสีมา
รูปคนไม่เหมือนจริง แม้ลักษณะเส้นสายจะทำให้รู้ว่าคนวาดสามารถวาดให้เหมือนจริงได้ไม่ยาก เพราะคนวาดต้องการวาดผีขวัญของคนสำคัญเห็นเป็นเงามืดดำ ซึ่งไม่ใช่รูปคนจริงๆ
หมาตัวเดียวอยู่ตำแหน่งสำคัญของพิธีกรรม ท่ามกลางกลุ่มคนซึ่งมีทั้งหญิง, ชาย, ผู้ใหญ่, เด็ก
บางคนมีเครื่องประดับศีรษะคล้ายขนนกหรือใบไม้, บางคนมีผ้าห้อยปล่อยชาย,บางคนยืนก่งธนูหน้าไม้ มีลูกศรยื่นออกจากแล่ง
คนมีฐานะต่างกันแสดงออกโดยรูปมีขนาดไม่เท่ากันแม้อยู่ในระนาบเดียวกัน และเครื่องแต่งตัวของแต่ละคนไม่เหมือนกัน
