ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
---|---|
ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
เผยแพร่ |
ปีชวด เริ่มตั้งแต่วันพุธที่ 27 พฤศจิกายน 2562
ชวด เป็นชื่อปีนักษัตร มีสัตว์สัญลักษณ์เป็นหนู โดยบ้านเมืองในอุษาคเนย์รับนักษัตรทั้ง 12 จากจีน [ปีนักษัตรไม่มีในอินเดีย] ส่วนไทยได้มรดกจากขอมกัมพูชา เพราะชื่อปีชวด, ฉลู, ขาล ฯลฯ เป็นภาษาในตระกูลมอญ-เขมร
ปีนักษัตรเปลี่ยนทุกปี [อย่างเป็นทางการ] ตอนขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 คือ เดือนอ้าย [หรือหลังลอยกระทง 15 วัน] ตามปฏิทินจันทรคติ [แบบไทย]
[อันที่จริงช่วงเปลี่ยนผ่านไม่กำหนดตายตัววันใดวันหนึ่ง แต่เป็นที่รู้กันว่าตั้งแต่หลังกลางเดือน 12 ก็เริ่มเข้าสู่ปีนักษัตรใหม่]
ลอยกระทง ขึ้น 15 ค่ำ กลางเดือน 12 นับเป็นช่วงสิ้นฤดูกาลเก่า หรือ สิ้นปีเก่า หลังจากนั้นเป็นช่วงขึ้นฤดูกาลใหม่ หรือ ขึ้นปีใหม่ [ปีเก่า, ปีใหม่ เป็นประเพณีใหม่รับจากตะวันตก]
ปีใหม่แบบดั้งเดิมของช่วงเวลาที่จะมาถึง ได้แก่ ปีชวด [หนู] เริ่มตั้งแต่วันที่ 27 พฤศจิกายน 2562 ไปจนถึงวันที่ 15 พฤศจิกายน 2563 [ดูจากปฏิทินพุทธศักราช 2562 และ 2563 ของมูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย]
โดยทั่วไปเข้าใจไขว้เขวและคลาดเคลื่อน [ตั้งแต่เมื่อไร? เพราะอะไร? ไม่รู้] ว่าสงกรานต์เป็นปีใหม่ไทย และปีนักษัตรเป็นของไทย แล้วปนกันว่าสงกรานต์เปลี่ยนปีนักษัตร
แต่หลักฐานประวัติศาสตร์ไม่ใช่อย่างนั้น
ปีนักษัตร เปลี่ยนช่วงสิ้นสุดลอยกระทง ตรงกับขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 ตามประเพณีทางจันทรคติ รับจากจีน [ไม่อินเดีย] จีนเปลี่ยนปีนักษัตรตอนตรุษจีน ซึ่งเป็นฤดูกาลขึ้นปีใหม่จีน
ปีศักราช เปลี่ยนช่วงสิ้นสุดสงกรานต์ ตรงกับเดือน 5 ตามประเพณีทางสุริยคติ รับจากอินเดีย [ไม่จีน]