สุจิตต์ วงษ์เทศ : ปีชวด เริ่มเข้าแล้ว ปลายพฤศจิกายน 2562

(ซ้าย) คันฉ่องโลหะยุคราชวงศ์ถัง ค.ศ.618-905 (พ.ศ.1161-1448) สัตว์รอบวงในได้แก่สัตว์ประจำทิศทั้ง 4 คือ มังกร, หงส์, เสือ และเต่า ถัดออกมาคือสิบสองนักษัตร และวงนอกเป็นสัตว์ 28 ตัว (ขวา) หนูซ่อนตัวอยู่ในหมู่ดอกไม้ ศิลปะสมัยราชวงศ์ถัง ค.ศ.618-907 (ภาพและคำบรรยายจากหนังสือ สิบสองนักษัตร โดย ส. พลายน้อย สำนักพิมพ์ศิลปวัฒนธรรม พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ.2547)

ปีชวด เริ่มตั้งแต่วันพุธที่ 27 พฤศจิกายน 2562

ชวด เป็นชื่อปีนักษัตร มีสัตว์สัญลักษณ์เป็นหนู โดยบ้านเมืองในอุษาคเนย์รับนักษัตรทั้ง 12 จากจีน [ปีนักษัตรไม่มีในอินเดีย] ส่วนไทยได้มรดกจากขอมกัมพูชา เพราะชื่อปีชวด, ฉลู, ขาล ฯลฯ เป็นภาษาในตระกูลมอญ-เขมร

ปีนักษัตรเปลี่ยนทุกปี [อย่างเป็นทางการ] ตอนขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 คือ เดือนอ้าย [หรือหลังลอยกระทง 15 วัน] ตามปฏิทินจันทรคติ [แบบไทย]

[อันที่จริงช่วงเปลี่ยนผ่านไม่กำหนดตายตัววันใดวันหนึ่ง แต่เป็นที่รู้กันว่าตั้งแต่หลังกลางเดือน 12 ก็เริ่มเข้าสู่ปีนักษัตรใหม่]

Advertisement

ลอยกระทง ขึ้น 15 ค่ำ กลางเดือน 12 นับเป็นช่วงสิ้นฤดูกาลเก่า หรือ สิ้นปีเก่า หลังจากนั้นเป็นช่วงขึ้นฤดูกาลใหม่ หรือ ขึ้นปีใหม่ [ปีเก่า, ปีใหม่ เป็นประเพณีใหม่รับจากตะวันตก]

ปีใหม่แบบดั้งเดิมของช่วงเวลาที่จะมาถึง ได้แก่ ปีชวด [หนู] เริ่มตั้งแต่วันที่ 27 พฤศจิกายน 2562 ไปจนถึงวันที่ 15 พฤศจิกายน 2563 [ดูจากปฏิทินพุทธศักราช 2562 และ 2563 ของมูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย]

โดยทั่วไปเข้าใจไขว้เขวและคลาดเคลื่อน [ตั้งแต่เมื่อไร? เพราะอะไร? ไม่รู้] ว่าสงกรานต์เป็นปีใหม่ไทย และปีนักษัตรเป็นของไทย แล้วปนกันว่าสงกรานต์เปลี่ยนปีนักษัตร

Advertisement

แต่หลักฐานประวัติศาสตร์ไม่ใช่อย่างนั้น

ปีนักษัตร เปลี่ยนช่วงสิ้นสุดลอยกระทง ตรงกับขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 ตามประเพณีทางจันทรคติ รับจากจีน [ไม่อินเดีย] จีนเปลี่ยนปีนักษัตรตอนตรุษจีน ซึ่งเป็นฤดูกาลขึ้นปีใหม่จีน

ปีศักราช เปลี่ยนช่วงสิ้นสุดสงกรานต์ ตรงกับเดือน 5 ตามประเพณีทางสุริยคติ รับจากอินเดีย [ไม่จีน]

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image