| ที่มา | เริงโลกด้วยจิตรื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | จันทร์รอน [email protected] |
| เผยแพร่ |
ทุกเรื่องราว ไม่ว่าดีว่าร้าย ล้วนแล้วแต่เกิดจากเหตุต่างๆ มาประกอบกันขึ้นให้เป็นไปเช่นนั้น เช่นนี้ไม่มีอะไรที่เกิดขึ้นโดยไม่มีปัจจัยต่างๆ มารวมตัวกันทุกเรื่องที่เกิดขึ้นคือ “ผล” ที่เกิดจาก “เหตุ”
ผู้มีประสบการณ์ทั้งหลายจึงชี้แนะ หรือบอกกล่าวเหมือนๆ กันว่า อยากได้ผลอย่างไรให้จัดการที่เหตุเพื่อให้เอื้อต่อการเกิดขึ้นของผลเช่นนั้น
ในทุกวงการล้วนยึดถือหลักการแห่งสัจธรรมนี้
นักธุรกิจเมื่อต้องการประสบความสำเร็จในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง สิ่งที่พวกเขาทำคือการวางแผนธุรกิจ ซึ่งหัวใจคือการประเมินว่าปัจจัยที่จะนำสู่ความสำเร็จนั้นประกอบขึ้นจากอะไรบ้าง แล้วจากนั้นนำแต่ละปัจจัยดังกล่าวมาหาทางจัดการให้มีคุณสมบัติที่เพื่อต่อความสำเร็จที่ต้องการให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้
ทุกสิ่งทุกอย่างดำเนินไปเช่นนี้
ความมุ่งมั่น ในทุกความสำเร็จก็คือมีความมานะพยายามที่จะสร้างปัจจัยต่างๆ ที่มาประกอบให้เป็นความสำเร็จนั้นอย่างเต็มที่ไม่ย่อท้อ
ทำเหตุให้เหมาะสมที่จะเกิดผลตามที่ปรารถนา
อย่างไรก็ตาม แม้จะพยายามจัดการอย่างเข้าใจในเหตุที่นำไปสู่ผลมากที่สุด แต่ใช่ว่าทุกอย่างจะเป็นผลตามที่จัดการอย่างที่นึกว่าดีแล้ว
บางเรื่อง จะว่าไปส่วนใหญ่ไม่เป็นไปตามนั้น สำเร็จมากบ้างน้อยบ้าง หรือกระทั่งล้มเหลวไม่เป็นตามที่ทต้องการให้เป็นทั้งที่มั่นใจว่าจัดการอย่างดีที่สุดแล้ว
ที่เป็นเช่นนี้เพราะในความเป็นจริงก็คือ
ทุกเรื่องราวที่เกิดขึ้นล้วนประกอบด้วยปัจจัย 2 ประเภท คือทื่จัดการ ควบคุมได้ กับปัจจัยที่ควบคุม จัดการไม่ได้
ที่จัดการ และควบคุมไม่ได้นั้นไม่ต้องพูดถึง มักแปรเปลี่ยนไปเหนือการคาดเดาอยู่แล้ว
แต่กระทั่งที่คิดว่าควบคุม จัดการได้เมื่อลงไปในรายละเอี่ยดยังพบว่ามีตัวแปรมากมายที่พร้อมจะไม่เป็นไปตามที่คาดหมาย
ยังมีการจัดการที่ผิดพลาด คลาดเคลื่อนจากที่ควรจะเป็น
นี่คือความยุ่งยากซับซ้อนของสิ่งที่เกิดขึ้น ยิ่งเป็นเรื่องใหญ่ เรื่องที่ปัจจัยองค์ประกอบมาก ยิ่งกำหนดความแน่นอนได้ยาก
เพราะเป็นเช่นนี้เอง จึงทำให้มนุษย์เราผิดหวังเสียมากกว่าสมหวัง
สิ่งต่างๆ ในชีวิตมักบังคับให้เป็นไปอย่างที่ใจอยากให้เป็นไม่ได้
แต่ว่ามนุษย์เรานั้น ถูกหล่อหลอมให้มีความสุขกับความสมหวัง อะไรที่เป็นไปดังหวัง หรือได้มากกว่าที่หวัง เป็นความสุข ที่ไม่เป็นอย่างที่หวังก็เศร้า หากเกิดในทางตรงกันข้ามก็ทุกข์ตรม
เมื่อเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับชีวิตมนุษย์เป็นไปดังนี้ ทำให้ผู้รู้ทั้งหลายสรุปไปในทางเดียวกันว่า “ชีวิตของคนส่วนใหญ่นั้นหนีไม่พ้นจากความสุขไปได้”
แท้ที่จริง เป็นเรื่องแค่ “ชีวิตไม่สมหวัง” หรือรู้สึกล้มเหลวเมื่อการจัดการควบคุมเรื่องราวต่างๆ ไม่เป็นไปอย่างที่คิดที่หวังไว้
ท่านผู้รู้แนะนำว่า การจัดการเรื่องนี้จะว่ายากก็ยาก จะว่าง่ายก็ง่าย
ที่ยากเพราะยังติดใจที่จะไปเพ่งเป้าหมายไว้ที่ผล
ผลซึ่งมีความไม่แน่นอนสูง และควบคุมให้เป็นไปไม่ได้ทั้งหมด
เพื่อความสุข ความทุกข์ถูกกำหนดด้วยผลที่มีธรรมชาติเป็นเช่นนั้น คือ ควบคุมไม่ได้ทั้งหมด
ความเสี่ยงที่จะไม่สมหวัง อันเป็นความทุกข์ก็มีอยู่ตลอดเวลา
นั่นคือสภาวะที่ทำให้ชีวิตมนุษย์มีความสุขได้ยาก ยากเพราะไปฝากความสุขไว้กับผลที่ทำให้สมหวัง
แต่หากมีความเข้าใจถึงเรื่องปัจจัยที่มาเป็นองค์ประกอบของเรื่องราวต่างๆ จะเปิดใจรับได้เต็มที่กับความรู้ที่ว่ามีอะไรต่ออะไรมากมาย ซึ่งเป็นปัจจัยของความสำเร็จที่ไม่มีใครควบคุมได้อย่างสมบูรณ์
จากนั้นมาเพ่งในการจัดการเหตุที่ควบคุมได้ จัดการได้ ให้ถูกต้องที่สุดเท่าที่จะทำได้
พอใจกับการจัดการที่จัดการได้ให้ดีที่สุด ฝากความหวังไว้กับการจัดการเหตุที่จัดการได้ให้ดีที่สุด โดยไม่ไปฝากความหวังไว้กับผลสำเร็จ
ความสุขจะเกิดง่ายขึ้น เพราะส่วนใหญ่อยู่กับสิ่งที่ควบคุมจัดการได้
แต่ชีวิตที่ไม่อยู่กับความฝัน ไม่ต้องมีความหวังนั้น เป็นเรื่องที่คนส่วนใหญ่ยากจะยอมรับได้
และเพราะเหตุนี้ คนส่วนใหญ่จึงเลือกอยู่อย่างสุขยาก มากกว่าสุขง่าย
