| ที่มา | คอลัมน์โลกสองวัย มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | บางกอกเกี้ยน |
| เผยแพร่ |
ตามกำหนดการเทศกาลสงกรานต์ วันที่ 13 เป็นวันมหาสงกรานต์ หมายถึงการที่ดวงอาทิตย์เข้าสู่ราศีเมษอีกครั้งหนึ่ง หลังจากผ่านราศีอื่นครบ 12 ราศี หรือ 12 เดือน
เมื่อวานนี้ 14 เมษายน เรียกว่า วันเนา หมายถึงวันที่ดวงอาทิตย์เคลื่อนเข้าสู่ราศีเมษเรียบร้อยแล้ว
ส่วนวันนี้ 15 เมษายน วันสิ้นสุดของเทศกาลสงกรานต์ เป็นวันเถลิงศก หรือวันขึ้นศก คือวันเริ่มเปลี่ยนจุลศักราชใหม่
การกำหนดให้อยู่ในวันนี้เพื่อให้แน่ใจว่า ดวงอาทิตย์โคจรขาดจากราศีมีนเข้าไปอยู่ในราศีเมษแน่นอนแล้ว อย่างน้อย 1 องศา
ตามจันทรคตินิยมอย่างไทย ยังเป็นปีวอก สัปตศก จุลศักราช 1377 ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2559 ถึงวันที่ 15 เมษายน 2559 คือวันนี้ พรุ่งนี้ เป็นปีวอก อัฐศก 1378 ขึ้นจุลศักราชใหม่ ตั้งแต่วันที่ 16 เมษายน 2559 ถึงวันที่ 29 พฤศจิกายน 2559 ขึ้นปีระกา ยังเป็นอัฐศก จุลศักราช 1378 ตั้งแต่วันที่ 30 พฤศจิกายน 2559 ถึงวันที่ 15 เมษายน 2560
วันขึ้นปีใหม่ของแต่ละชนชาติ หรือแต่ละประเทศอาจไม่เหมือนกัน ส่วนใหญ่ขึ้นกับฤดูที่เริ่มการเกษตร ของชาวอุษาคเนย์มักเป็นห้วงสงกรานต์ ซึ่งประเทศไทยเคยใช้วันสงกรานต์เป็นวันขึ้นปีใหม่ ภายหลังเปลี่ยนเป็นวันที่ 1 เมษายน ต่อมา
จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ให้เปลี่ยนจากวันที่ 1 เมษายน เป็นวันที่ 1 มกราคม ตามนานาประเทศ
วันขึ้นปีใหม่ของไทย 1 เมษายน มีเพลงประจำดังที่เคยเสนอเนื้อเพลงท่อนแรก และสร้อย วันนี้ในอดีตนับเป็น
วันเถลิงศก เพลงปีใหม่วันที่ 1 เมษายน ชื่อเพลง “เถลิงศก”
มีเนื้อร้องเต็มดังนี้
วันที่หนึ่งเมษายน วันประถมปีใหม่ แสงตะวันเรืองรองใส สว่างแจ่มจ้า เสียงระฆัง เหง่งหง่างก้อง ร้องทักทายมา ไตรรงค์ร่า ระเริงปลิว พลิ้วพลิ้วเล่นลม
(สร้อย) ยิ้มเถิด ยิ้มเถิดนะยิ้ม (“ยิ้ม” คำหลังออกเสียงเป็น “หยิ่ม”) ยิ้มแย้มแจ่มใส สุขสำราญบานใจ ขอให้สวัสดี
มองทางไหน มีชีวิต จิตใจทั้งนั้นต้อนรับวันปีใหม่เริ่ม ประเดิมปฐม มาเถิดหนา พวกเรามา มาหย่อนอารมณ์
มาชื่นชม นิยมยินดี ขึ้นปีใหม่แล้ว (สร้อย)
สิ่งใดแล้ว ให้แล้วไป ไม่ต้องนำพา สิ่งผิดมา ให้อภัย
ให้ใจผ่องแผ้ว สิ่งร้าวราน ประสานใหม่ ให้หายเป็นแนว
สิ่งสอดแคล้ว มาสอดคล้อง ให้ต้องตามกัน (สร้อย)
มาชื่นชม แสดงยินดี ในวันปีใหม่ มาทำใจ ให้ชื่นบาน ร่วมสมานฉันท์ มาเล่นหัว ให้เบิกบาน สำราญใจครัน มารับขวัญปีใหม่ไทย อวยชัยไชโย (สร้อย)
ทุกวันนี้ไม่น่าจะมีใครได้ยินเพลงนี้ แต่บรรดา ส.ว.ทั้งหลายที่มีอายุเดินขึ้นสะพานพระราม 7 ไปกว่าครึ่งสะพาน น่าจะเคยได้ยินเมื่อยังเป็นเด็กเล็กอยู่ แม้ข้าพเจ้า (ผู้เขียน) ยังไม่เคยได้ยินตรงๆ เพียงแต่เคยได้ยินผู้ใหญ่เล่าและร้องให้ฟังในท่อนแรก และสร้อยเท่านั้น
อนึ่ง พรุ่งนี้ วันเสาร์ที่ 16 เมษายน คุณพี่ไพบูลย์ กับคุณพี่มณฑาทิพย์ โคนทรงแสน (พี่เปี๊ยก ม.ส. 4) เป็นประธานดำเนินการทอดผ้าป่าสามัคคี ณ วัดกิ่วพร้าว ตำบลจันจว้าใต้ อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เพื่อหาทุนก่อสร้างวิหารทรงล้านนาประดิษฐานพระเจ้าทันใจ
ขอเชิญพี่ เพื่อน น้อง ผู้เข้ารับการอบรมในหลักสูตรเดียวกับพี่เปี๊ยก และสาธุชนผู้มีจิตศรัทธาร่วมเป็นเจ้าภาพทอดผ้าป่าสามัคคี เพื่อนำทุนทรัพย์ไปก่อสร้างวิหารให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี เป็นที่สักการะบูชา และจรรโลงพระพุทธศาสนาสืบไป
โอนปัจจัยเข้าบัญชี ธนาคารกสิกรไทย สาขาบางกระบือ “โครงการสร้างพระเจดีย์ศรีสองเวียง” เลขที่บัญชี 007-2-78504-5 นายไพบูลย์ โคนทรงแสน
