| ที่มา | คอลัมน์ For a Song ท่องโลกผ่านเพลง มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | ศุภาศิริ สุพรรณเภสัช |
แผ่นดินไหวที่คุมาโมโตะ ที่เกาะคิวชู ทำให้คนทั้งโลกใจหายไปด้วยอีกแล้ว
เดือนเมษาเมื่อ 5 ปีที่แล้วนี้เอง ที่ญี่ปุ่นต้องเผชิญแผ่นดินไหว คลื่นสึนามิ และแบกรับภัยภิบัติที่โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะไปพร้อมๆ กัน
แกนโลกขยับในคราวนั้น ทำให้หลายคนก็ขยับใกล้ธรรมะเข้าไปราวกับโดนกระแสสึนามิผลัก
มีคนบอกว่าเข้าวัดมาเจ็ดปียังไม่ได้ผลเท่านี้
โครมเดียวก็รู้แจ้งเห็นจริงแล้วว่าใดๆ ในโลกล้วนอนิจจัง
ของง่ายๆ แค่นี้แหละ ที่เคยอ่าน-เคยฟังมาร้อยๆ หน ฟังแล้วก็ลืมๆ ไม่เข้าเนื้อเหมือนเวลาเห็นของจริง
แต่ท่ามกลางความใจหาย ในครั้งนั้นยังเขียนถึงว่าผู้คนทั้งโลกต้องโค้งคำนับชาวญี่ปุ่นด้วยความนับถือในความอดทน และความมีระเบียบวินัย ทำให้นึกถึงส่วนหนึ่งของพระราชนิพนธ์ของล้นเกล้าฯรัชกาลที่ 6 ที่ว่า
“…จะนับถือพงศ์พันธุ์…”
อ้อ–เป็นอย่างนี้เอง อย่างที่ชาติอื่นๆ รู้สึกต่อญี่ปุ่นนี่เอง ทั้งนับถือและยกย่อง
ไม่ใช่ดีแต่พูด
หรือ
พูดจริงทำจริง
นี่ไม่พูดเลย แต่ทำให้ดูแบบกระจะแจ้ง
ราวกับว่า ความเอารัดเอาเปรียบ อันเป็นวิสัยธรรมดาของมนุษย์ ถูกระเบียบวินัยที่สั่งสอนและสั่งสมกันมา “รีด” จนราบเรียบ บางเฉียบ สามารถเหน็บใส่ไว้ใต้โอบิ เนียน ไร้ร่องรอย จนไม่มีแพลมมาให้เห็น
แล้วพวกที่ความเห็นแก่ตัว-ความเอารัดเอาเปรียบ กว้างใหญ่หยั่งก๊ะเต็นท์ละครสัตว์ จะทำยังไงล่ะ
แค่จะปลดเต็นท์ลงยังยาก ลงมาแล้วจะม้วน จะพับอย่างไรก็ยังใหญ่โต เบ้อเร่อเบ้อร่า แบกไปไหนคนก็เห็นแต่ไกล ฟ้องให้โลกรู้ก่อนจะเห็นตัวเสียด้วยซ้ำ
พลอยดีใจที่สยามไม่ได้อยู่ใน “วงแหวนแห่งไฟ” หรือ “วงแหวนอัคคีแปซิฟิก” ที่เรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า The (Pacific) Ring of Fire อย่างหลายๆ ประเทศ (เช่น ญี่ปุ่น บราซิล แคนาดา อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ นิวซีแลนด์ ชิลี ฯลฯ)
กลัวจะมีเหตุการณ์ให้ชาวโลกได้สัมผัสความไร้วินัย ความเห็นแก่ตัว และความเอารัดเอาเปรียบของตัวเรา ผ่านข่าวรอบโลก ผ่านเฟซบุ๊ซ-ยูทูบ-ไอถุย-ไลน์กระจุย ฯลฯ เพราะแค่นิสัยแย่ก็ไม่ได้หมายว่าต้องไร้ยางอาย
แต่ประเทศจะอยู่ในวงแหวนอัคคีหรือไม่ ก็ไม่ได้หมายความว่าจะหลีกพ้นความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ด้วยเราล้วนอยู่ในโลกใบเดียวกัน ส่วนจะมากจะน้อยก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง มิหนำซ้ำเรายังต้องเผชิญความผันผวนของสิ่งแวดล้อมอันเนื่องจากภาวะโลกร้อนซึ่งเกิดขึ้นเพราะฝีมือของมนุษย์เอง
ในท่ามกลางโกลาหลแห่งหายนะ กี่คนจะมีความความสงบนิ่ง เด็ดเดี่ยวได้เท่ากับเด็กหญิงห้าขวบชาวญี่ปุ่นที่คนแชร์ภาพกันไปทั้งโลกเมื่อครั้งนั้น
โอ-โอ๋ เหลนพระอาทิตย์ ตัวจ้อยเพียงเท่านี้ ยังไม่งอแงฟูมฟาย กลับเดินหอบกระเป๋า เชิดหน้า ไร้คราบน้ำตาใดๆ ไปยืนต่อแถวรับอาหาร โดยไม่ไยดีที่ใครจะลัดคิวให้
เลี้ยงกันมายังไงหนอ
เด็กยังขนาดนั้น เมื่อผู้ใหญ่อย่างเจ้าหน้าที่ญี่ปุ่นเข้าไปทำหน้าที่ ณ เตาปฏิกรณ์ ก็ไปด้วยความมุ่งมั่น นิ่งสงบ และเด็ดเดี่ยว
ทุกคนรู้ถึงอันตรายที่รออยู่ ว่าอาจมอดไหม้ในวงแหวนแห่งอัคคี หรือรับผลร้ายที่จะตามมาภายหลัง
แต่ก็เป็นหน้าที่ และทุกคนรู้หน้าที่
ไม่มีการตีฆ้องร้องป่าว ไม่มีคำเยินยอ ไม่มีฉากเรียกน้ำตา
ไม่ต้องประกาศว่าทำเพื่อชาติ พระจักรพรรดิ และประชาชน
เพราะเป็นเรื่องธรรมดา
ไม่ใช่เรื่องพิเศษ ที่ต้องเชียร์ให้ทำ หรือต้องโฆษณาเตือนใจกันทุกวี่ทุกวัน
คนที่อยู่ในแผ่นดินที่ความดีไม่ใช่เรื่องธรรมดา เห็นแล้วรู้สึกเหงาๆ บะ-ทำดีเงียบๆ ได้ยังไง อยากจะหาแตรฟันฟาร์มาช่วยเป่าให้ฟู่ฟ่า
แต่กลัวจะได้ยินไปถึงญี่ปุ่น
พวกลูกพระอาทิตย์เขาจะสงสัยว่า “ไตจิน” นี่บ้าหรือเปล่า
เรื่องราวของวงแหวนอัคคี ทำให้อดคิดถึงเพลงชื่อ Ring of Fire ของคุณปู่ Johnny Cash ไม่ได้
ใครที่เป็นแฟน (หรือไม่เป็นแฟน) เพลงลูกทุ่งอเมริกัน คงเคยได้ยินคุณปู่จอห์นนี่ แคช ร้อง Ring of Fire มาแล้วตั้งแต่ต้นยุคหกศูนย์
ครั้งนั้น Ring of Fire ขึ้นอันดับหนึ่งในชาร์ตของลูกทุ่งอยู่หลายสัปดาห์ ก่อนจะกลายเป็นเพลงยอดนิยมในประเทศอื่นๆ รวมทั้งในบ้านเรา
คุณ June Carter ภรรยาของคุณจอห์นนี่แต่งเพลงนี้ร่วมกับญาติห่างๆ คือคุณ Merle Kilgore
คนในวงการลูกทุ่งอเมริกันในสมัยนั้น ออกจะน่าสนใจอยู่ เมื่อสืบสาวราวเรื่องขึ้นไป หากไม่เป็นญาติ ก็เป็นคนบ้านใกล้กัน หมู่บ้านเดียวกัน เหมือนๆ กับชวนกันมาร้องรำทำเพลง ไม่ต่างอะไรกับแถวบ้านเรา
คุณจูนเกิดมาในตระกูลคาร์เธอร์ ซึ่งถือกันว่าเป็น “โคตรลูกทุ่ง” ของสหรัฐ ปู่ย่าตาทวด ลุงป้าน้าอา รวมทั้งเขย-สะใภ้ ทั้งเล่นดนตรี แต่งเพลง และร้องเพลง รวมๆ แล้วโด่งดังกันมาร่วมร้อยปี
ทุกวันนี้ก็ Ring of Fire ถูกจัดเป็นหนึ่งในร้อยของเพลงลูกทุ่งในรอบร้อยปีที่ผ่านมา นับเป็นเกียรติสูงส่งที่สุดอย่างหนึ่งในวงการ
เนื้อเพลง Ring of Fire ไม่ได้หมายถึงวงแหวนไฟอันเป็นบริเวณที่จะเกิดแผ่นดินไหวรุนแรง แต่หมายถึงไฟรัก
พลังเสียงของคุณจอห์นนี่จึงทำให้เห็นภาพคนกำลังทุรนทุรายด้วยไฟรัก ได้ดีกว่าเสียงใคร
ไฟรัก ไฟปรารถนาที่ลุกโชติช่วง ฉุดเจ้าตัวให้ถลำไถลในวงแหวนแห่งไฟนั้น จนมอดไหม้
แต่ก็เต็มใจโดดเข้าไป
โทษใครไม่ได้เลย
เข้า YouTube ไปฟัง Ring of Fire จากเสียงของ Johnny Cash ได้ที่
ฟังและดูเนื้อได้ที่
