| ที่มา | คอลัมน์ จิปาถะ มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | ส.พลายน้อย |
วรรณกรรมปรัมปราที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นเรื่องที่ยิ่งใหญ่ของอินเดียมีอยู่ 2 เรื่อง คือ “รามายณะ” ที่ฤษีวาลมีกิเป็นผู้แต่ง และเรื่อง “มหาภารตยุทธ” ที่ฤษีวยาสเป็นผู้แต่ง แต่ละเรื่องมีอายุมากกว่า 3,000 ปีมาแล้ว และที่สำคัญก็คือ บุคคลสำคัญในรามายณะได้มาพบกับน้องคนหนึ่งในมหาภารตยุทธ
ใน “มหาภารตยุทธ” มีวีรบุรุษคนหนึ่งชื่อ “ภีมะ” เป็นบุตรของพระนางกุนตี ที่เกิดกับพระปวัน เทพแห่งลม “พระปวัน” (Pawan) หรือพระวายุนี้มีฤทธิ์มาก เคยเป่ายอดเขาพระสุเมรุหักปลิวไปตกในมหาสมุทร และต่อมาได้กลายเป็นเกาะลงกาของทศกัณฐ์ ส่วนหนุมานก็เป็นบุตรของพระปวันเช่นเดียวกัน จึงมีชื่อว่า ปวันบุตร (Pawan Putra) และ วายุบุตร (Vayu Putra) ฉะนั้น หนุมานกับภีมะจึงเป็นพี่น้องร่วมบิดาเดียวกัน ภีมะเกิดภายหลังจึงเป็นน้องของหนุมาน
ตามเรื่องว่านางเทราปตี (เป็นพระราชธิดาของท้าวทรุบท ราชาแห่งปัญจาละ และเป็นชายาของเจ้าปาณฑพทั้งห้า) ให้ภีมะมาค้นหาดอกไม้วิเศษ ภีมะเข้าไปในป่าได้พบวานรชรานอนขวางทางอยู่ ภีมะเป็นคนถือตัวว่าไม่เคยอ่อนน้อมให้ใคร จึงออกปากไล่วานรให้หลีกทางไป ส่วนวานรนั้นก็อยากรู้ว่าคนที่บังอาจมาขับไล่นั้นเป็นใคร ภีมะซึ่งได้ชื่อว่าเป็นคนแข็งแรง เป็นนักเลงคนหนึ่ง จึงคุยโตว่าตนเป็นวีรบุรุษของพวกปาณฑพ แล้วทำวางปึ่งไม่อยากตอบคำถาม เร่งให้วานรหลีกทางไปโดยเร็ว ฝ่ายวานรก็ทำโอดโอยครวญครางว่าไม่สบาย ขยับเขยื้อนไม่ไหว ขอให้ภีมะเดินข้ามไปก็แล้วกัน
ตรงนี้ต้องขอชมภีมะ แม้จะเป็นคนถือดีก็จริง แต่ก็เป็นคนมีสัมมาคารวะ มีมารยาทดีคนหนึ่ง ถึงแม้จะได้รับอนุญาตเช่นนั้นแล้วก็ตาม เขาก็ไม่ยอมทำตามคำแนะนำ เขาบอกกับวานรชราว่า
“ข้าพเจ้าจะทำเช่นนั้นไม่ได้ เพราะพี่ชายของข้าพเจ้าคือหนุมาน ก็เป็นวานรอย่างเดียวกับท่าน จึงต้องให้ความเคารพด้วย และอย่าว่าแต่จะข้ามร่างของท่านไปเลย เพียงแต่เดินผ่านไปทางศีรษะก็ไม่ควร”
เรื่องนี้ถ้าอ่านไปเรื่อยๆ ก็ไม่เห็นความสำคัญ แต่ถ้าหยุดคิดสักนิดก็จะเห็นว่าภีมะเป็นคนที่น่ารัก อาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งเล่าให้ฟังว่า เคยถูกนักศึกษาเดินชนแล้วก็เดินต่อไป โดยไม่กล่าวคำขอโทษ นึกถึงครั้งผู้เขียนเป็นนักเรียน ใครเดินผ่านครูต้องก้มศีรษะ เดินค้อมตัวแสดงความเคารพ เรื่องของภีมะน่าสนใจจะขอเล่าต่อไปตอนหน้า เพราะเขาก็ได้รับความเคารพบูชาเช่นเดียวกับหนุมาน
