เป็นธรรมดาที่ชีวิต ไม่ว่าจะในมิติของร่างกายหรือจิตใจ จะมีเรื่องที่ให้ผลดี กับให้ผลร้ายเกิดขึ้น สลับกันไป
ในส่วนของร่างกาย ความคล่องแคล่ว ไม่เจ็บปวดเป็นผลดี ขณะที่การติดขัด ป่วยไข้เป็นผลร้าย เป็นเรื่องปกติที่จะต้องเกิดขึ้นสลับกันไปมา เมื่อคล่องแคล่วเสื่อมไปย่อมเกิดติดขัด เมื่อป่วยไข้หายไปย่อมคืนสู่ปกติสุข
เช่นเดียวกับด้านจิตใจ เรื่องราวที่เกิดขึ้นย่อมมีบางเรื่องที่สร้างความรู้สึกไม่เป็นภาระ หรือช่วยรับภาระที่เคยแบกไว้ ทำให้โปร่งเบา แต่ย่อมมีบางเรื่องเกิดมาเพื่อเพิ่มภาระให้ หรือซ้ำเติมให้ปัญหาที่จะกำลังแก้เกิดความยุ่งเหยิงขึ้นไปอีก
สภาวะอันเป็นปกติของการเกิดสิ่งที่ดี หรือเรื่องที่ร้ายนี้ เมื่อชีวิตดำเนินอยู่ย่อมหลีกเลี่ยงไม่ได้
เป็นเรื่องที่หนีไม่พ้นว่าจะต้องเวียนกันมา “กระทบ”
ความต่างของคนที่ “ไม่เข้าใจชีวิต” กับที่ “เข้าใจโลก” อยู่ที่การวางจิตกับเรื่องราวที่เกิดขึ้น
ถ้า “ไม่เข้าใจ” ก็จะปล่อยใจให้ไหลตามเรื่องราวที่เกิดขึ้น และมากระทบนั้น
เรื่องไหนที่เป็นผลดีต่อร่างกายและจิตใจก็จะเกิดความรู้สึกยินดีปรีดาที่ได้สัมผัส “กระทบ” เกิดความพอใจ มีความสุข
แต่เรื่องไหนที่กระทบแล้วเกิดความอึดอัดคับข้อง เป็นภาระจะก่อความรู้สึกเป็นเดือดเป็นแค้น เดือดร้อน
ที่ขยายผลต่อไปคือ เรื่องที่เป็นสุขจะสร้างความปรารถนาที่จะรักษาไว้ให้อย่ากับตัวเองตลอดไป หากทางที่จะไม่ให้สูญเสียไป
ส่วนเรื่องที่ทำให้เกิดความเดือดร้อนก็จะรับมือด้วยการผลักไสไล่ส่ง ด้วยโกรธเคือง
ชีวิตที่ “ไม่เข้าใจชีวิต” ว่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นทุกเรื่องเป็นเรื่องที่ต้องเกิดตามเหตุที่มาประกอบกันให้เกิด ไม่ใช่เกิดตามที่เราอยากจะให้เกิด
เช่นเดียวกับทุกเรื่องที่เกิดขึ้น จะสูญหายไป หรือขยายใหญ่ขึ้น ไม่ใช่เรื่องที่จะเป็นไปตามที่เราปรารถนา
“ไม่เข้าใจ” ก็จะดิ้นไปตามสิ่งที่เกิดขึ้น หรือเรื่องราวที่มากระทบ
สิ่งที่มา “กระทบ” ก่อให้เกิดการ “กระเทือน” ต่อความเป็นอยู่
แต่ “จิตที่เข้าใจโลก” จะเป็นอีกแบบหนึ่ง คืออยู่กับความรู้ว่า “ทุกสิ่ง ทุกเรื่องที่เกิดขึ้น” นั้น “เป็นเช่นนั้นเอง” ตามเหตุปัจจัยที่มาประกอบกัน
จิตที่รู้ความเป็นปกตินี้ ถูก “กระทบ” จากสิ่ง และเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้นเช่นกัน แต่เพราะเห็น “ความเป็นปกติ” จึงไม่ “กระเทือน” จากแรงกระทบนั้น
รับมือที่มากระทบด้วยการมองเห็นความเป็นธรรมดา วางจิตจัดการไปตามที่เหมาะที่ควร
“ความสุข” อยู่ที่ความสงบ ความไม่สะเทือนจากสิ่งกระทบ
ไม่เพลิดไปกับความสุขที่ต้องอาศัยสิ่งที่มากระทบเป็นแรงกระตุ้น
ไม่ปวดร้าวกับภาระ หรือแรงกดดันจากสิ่งที่มากระทบ ด้วยรู้ว่าแค่รับมือไปตามเหตุเป็นเรื่องๆ เป็นอย่างๆ ไป
การฝึกให้จิตมั่นคง หนักแน่นอยู่กับความเป็นปกติของสิ่งที่มากระทบ ไม่ถูกแรงปรารถนาของตัวเองบีบคั้น ผลักดันให้ไหวเอนไปตามสิ่งที่มากระทบ
เป็นภารกิจของมนุษยชาติ ที่จะต้องทำให้เกิดขึ้น
