| ที่มา | คอลัมน์ จิปาถะ |
|---|---|
| ผู้เขียน | ส.พลายน้อย |
ได้เล่าเรื่องหนุมานตามทรรศนะของอินเดียและของไทยมาพอให้ทราบว่าเรื่องหนุมานเข้ามาเกี่ยวข้องกับความเชื่อขนบประเพณีของมนุษย์มาพอสมควรแล้ว จะได้เล่าถึงหนุมานตามเรื่องรามายณะฉบับต่างๆ ว่า มีพฤติกรรมที่ไม่เหมือนกันอย่างไรบ้าง ซึ่งผู้เขียนเห็นว่าเป็นเรื่องสนุก เพราะทำให้ทราบถึงเหตุแห่งความเชื่อมากขึ้น
ในอินเดียนอกจากจะมีรามายณะหลายเล่มที่เล่าเรื่องต่างกันแล้ว เรื่องของหนุมานก็ไม่เหมือนกัน ต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น ยิ่งเป็นเรื่องที่แพร่กระจายไปตามประเทศต่างๆ ด้วยแล้ว ก็ยิ่งมีความแปลกพิศดารไปตามทัศนะของประเทศนั้นๆ เหตุที่เป็นเช่นนี้ เข้าใจว่าน่าจะเป็นเพราะแต่ละประเทศไม่ได้แปลถ่ายจากต้นฉบับรามายณะโดยตรง แต่ได้จากการบอกเล่า ซึ่งก็คงไม่ตรงกันไปหมดทุกคน คงจะหายหกตกหล่นไปบ้าง คนที่รับฟังต่อเติมขึ้นอีกบ้าง ซึ่งจะนำมาเล่าเปรียบเทียบต่อไป
กล่าวเฉพาะ “หนุมาน” ซึ่งเป็นตัวเอกของเรื่อง ก็มีพฤติกรรมที่น่าสนใจ มีเกร็ดเบ็ดเตล็ดแทรกอยู่มาก มีลักษณะพิเศษที่สำคัญคือ ได้รับการยกย่องให้เป็นเทพเจ้า เป็นที่เคารพบูชาของคนเป็นอันมาก และเพื่อให้เห็นความต่างกันได้ง่ายขึ้นก็ควรทราบเรื่องหนุมานในเรื่องรามเกียรติ์ของไทยอย่างย่อๆเสียก่อน จะได้เปรียบเทียบกับหนุมานของชาติต่างๆ ได้ง่ายขึ้น ต้นเหตุที่จะเกิดหนุมานมีดังต่อไปนี้
เมื่อหลายพันปีมาแล้ว มีพระราชาองค์หนึ่งชื่อ ท้าวโคดมครองเมืองสาเกต ไม่มีราชโอรสเป็นรัชทายาท จึงสละราชสมบัติออกบวชเป็นดาบส บำเพ็ญพรตอยู่นานถึงสองพันปี จนหนวดยาวลงมาปรกทรวงอก นกกระจาบป่าคู่หนึ่งมาพบเข้าจึงช่วยกันทำรังให้นางนกวางไข่ แล้วนกกระจาบตัวผู้ก็บินไปหาเหยื่อในป่าหิมพานต์ ไปเห็นสระแห่งหนึ่งเต็มไปด้วยดอกบัว ก็โผจิกเกสรบัวกินอย่างเอร็ดอร่อย เกสรทั้งหอมและอ่อนก็กินเพลินไป จนลืมตัวว่าพลบค่ำสิ้นแสงตะวันแล้ว กลีบบัวก็หุบห่อเข้าที่ตามธรรมชาติ นกกระจอกก็ออกมาไม่ได้
ครั้นรุ่งเช้าพระอาทิตย์ขึ้น ดอกบัวขยายกลีบนกกระจาบก็รีบบินกลับรัง พอไปถึงก็ถูกนกเมียต่อว่า นกผัวก็เล่าเหตุที่เกิดขึ้นให้ฟัง นกเมียไม่เชื่อหาว่าไปนอนกกนางนกตัวอื่น นกผัวต้องสาบานว่า ถ้าตัวนอกใจจริงก็ขอให้บาปของพระดาบสที่เรามาทำรังอาศัยอยู่นี้มาตกแก่ตัว
พระโคดมฟังภาษานกออก ไม่เข้าใจว่านกกระจาบมาว่าตนเป็นคนมีบาปได้อย่างไร จึงย้อนถามว่า “กูบำเพ็ญพรตมานับพันปี จะมีบาปได้อย่างไร”
นกกระจาบก็บอกว่า “มีซิ บาปที่ว่าก็คือบาปที่ไม่มีโอรสธิดาแล้วหนีมาบวช เป็นเหตุให้ไม่มีใครปกครองบ้านเมืองนั่นแหละ”
เหตุใดการไม่มีบุตรธิดาจึงเป็นบาป จะได้ทราบต่อไป
