ย่ำไปในดงเพลง : เพลงของพวกดีแต่พูด และหมูปากแข็ง

คนอเมริกันจำนวนหนึ่ง (เข้าใจว่าจะเป็นคนรุ่นราวคราวเดียวกันนี่แหละ-555) ตั้งข้อสังเกตว่า ค.ศ.1974 (พ.ศ.2517) เป็นหนึ่งในปีแปลกประหลาดและสับสนวุ่นวายยิ่งของสังคมอเมริกัน

ในขณะที่ข่าว “วอเตอร์เกต” (ข่าวเปิดโปงการกระทำผิดกฎหมายของประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน และผู้ใกล้ชิด ที่เข้าไปจารกรรมข้อมูลของพรรคเดโมแครต) กินพื้นที่พาดหัวของหนังสือพิมพ์มาเกือบทั้งปี

ยังมีเหตุจลาจลในบอสตัน และเหตุทหารกราดยิงนักศึกษาเสียชีวิต 4 คน ในมหาวิทยาลัยเคนท์ มลรัฐโอไฮโอ (อันเป็นที่มาของเพลง Ohio ของวง CSN&Y ที่เคยพูดถึงกันไปแล้ว)

ความปั่นป่วน เหตุสะเทือนใจเหล่านี้เป็นวัตถุดิบชั้นดีของนักแต่งเพลงชั้นยอด

Advertisement

Stevie Wonder ยอดนักดนตรีตาบอดก็เป็นหนึ่งในนั้น

ด้วยความอึดอัดคับแค้นต่อสถานการณ์การเมือง Wonder เขียนเพลง You Haven’t Done Nothing ออกมา

พุ่งเป้าไปที่ตัวประธานาธิบดีนิกสันโดยตรง

Advertisement

ยามภาษาทั้งหลายบอกว่า You Haven’t Done Nothing นั้นไม่ถูกหลักไวยากรณ์

เพราะถ้าจะให้ได้ความหมายตรงข้ามกับ You have done something. ก็จะต้องใช้ประโยคว่า You haven’t done anything.

แต่ Wonder ยืนยันที่จะใช้ nothing เพราะลงตัวกับทำนองและโน้ตที่เขียนไว้มากกว่า

ประเด็นนี้ถือว่ายกประโยชน์ให้กวีไป

You Haven’t Done Nothing ของ Wonder ถูกตีความไปได้ 2 ทาง

ทางแรกแปลว่า “ดีแต่พูด” ที่เจ้าของเพลงเองระบุว่า

“ใครๆ ก็สัญญาจะให้นู่นให้นี่กับคุณได้ทุกอย่าง แต่พอถึงที่สุดก็ไม่มีอะไรเลย

“ผมไม่เคยลงคะแนนเสียงให้ใคร จนกว่าเขาจะพิสูจน์ตัวเองให้ผมเห็นก่อน

“ปัญหาของประชาชนก็คือ จะมีประธานาธิบดีหรือใครต่อใครมาเที่ยวสัญญาว่าเขาจะพยายามทำนู่นทำนี่ให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้

“คุณถูกหลวงลวงให้อยู่กับความฝันลมๆ แล้งๆ ปีแล้วปีเล่า

“ผมน่ะโคตรเบื่อกับเรื่องตอแหลพวกนี้”

ทางที่สองแปลว่า “หมูปากแข็ง”

เพราะก่อนและระหว่างที่ Wonder แต่งเพลงนี้ การเปิดโปงคดีวอเตอร์เกตโดย Bob Woodward-Carl Bernstein สองนักข่าวหนุ่ม (ขณะนั้น) ของ Washington Post เป็นไปอย่างเข้มข้น

(ถ้าขี้เกียจอ่านเพราะเรื่องยาวและซับซ้อน จะเอาแบบดราม่าด้วย ก็ลองหาหนัง All the President’s Men ที่นำแสดงโดย Robert Redford-Dustin Hoffman มาดู-รับรองว่าทั้งสนุกเข้มข้น ได้สาระครับ)

ระหว่างที่ถูกปอกเปลือกว่าคนรอบตัวเข้าไปพัวพันกับการกระทำผิดกฎหมาย และการปกปิดอาชญากรรม

ประธานาธิบดีนิกสันก็แถลงย้ำตลอด ว่าตัวเขาไม่รู้ไม่เห็นกับเรื่องดังกล่าวด้วย

ก่อนที่จะจำนนกับหลักฐานในท้ายที่สุด และชิงลาออกจากตำแหน่งประธานาธิบดีก่อนกระบวนการถอดถอนของรัฐสภาจะเริ่มต้นขึ้น

นิกสันลาออกจากตำแหน่งในวันที่ 9 สิงหาคม 1974

แค่สองวันหลังจากที่แผ่นซิงเกิ้ล You Haven’t Done Nothing วางตลาด

นักวิจารณ์ดนตรีจำนวนไม่น้อยจึงระบุว่า Wonder ซ่อนความหมายสองชั้นเอาไว้ในเพลงนี้

คือนอกจาก “ด่า” ว่าโกหกแบบดีแต่พูดแล้ว

ยังด่าอ้อมๆ ว่าเป็น โกหกแบบหมูปากแข็งอีกด้วย

เพราะรู้อยู่ว่าเนื้อเพลงที่แต่งออกมานั้น “แรงส์” Wonder จึงให้สัมภาษณ์ในภายหลังจากที่เพลงวางตลาดแล้วว่า

“วิธีดีที่สุดถ้าคุณอยากสื่อเนื้อหาที่แน่นหนัก ก็คือต้องทำหีบห่อภายนอกให้ดูสวยงาม

“มันจะช่วยให้เกิดความสมดุล ระหว่างเนื้อเพลงที่หนักหน่วง กับทำนองที่ผ่อนคลาย

“เพราะอย่างไรก็ดี คนฟังก็ยังอยากฟังเพลงเพราะหรือเพลงสนุก

“ดังนั้น ถ้าคุณทำทำนองหรือจังหวะให้กระชากใจคนฟัง แทนที่จะทำเพลงออกมาให้เหมือนตำราเรียน คนก็จะเปิดฟังเพลงของคุณ

“และระหว่างที่เขาเต้นหรือส่ายไปตามจังหวะ เขาก็จะซึมซาบเนื้อไปด้วย

“และผมหวังว่าพวกเขาอาจจะกลับมาย้อนคิดถึงมันบ้าง”

แต่จะด้วยเนื้อหาตรงใจ เพราะสะท้อนความอึดอัดของคนจำนวนไม่น้อยในสหรัฐก็ดี

ด้วยเพราะจังหวะของเพลงที่กระชึ่กระชั่กกระแทกใจก็ดี

หรือทั้งสองอย่างรวมกันก็ดี

You Haven’t Done Nothing ขึ้นอันดับหนึ่งของบิลบอร์ด และอันดับหนึ่งของชาร์ตเพลงริธึมแอนด์บลูส์

แถมยังข้ามไปติดชาร์ตฝั่งอังกฤษอยู่นาน 5 สัปดาห์

และเพลงนี้ Wonder ได้พี่น้อง The Jackson 5 มาร้องเสียงประสาน Doo da wop! ไปตลอดเพลง

ความเบื่อหน่ายของประชาชนต่อผู้มีอำนาจที่ดีแต่พูด คือทำอะไรไม่ได้ ทำอะไรไม่เป็น ห่วยแตกไร้ประสิทธิภาพในการทำงาน

หรือเป็นหมูปากแข็ง ทำอะไรผิดไม่เป็น หรือผิดแล้วก็พยายามปกปิดเอาไว้เหมือนโคลงโลกนิติที่ว่า

โทษท่านผู้อื่นเพี้ยง    เมล็ดงา
ปองติฉินนินทา         ห่อนเว้น
โทษตนเท่าภูผา       หนักยิ่ง
ป้องปิดคิดซ่อนเร้น  เรื่องร้ายหายสูญ

นั้นเป็นเรื่องสากล

เกิดขึ้นได้ในทุกสังคม และทุกเวลา

นิกสันไม่ใช่ผู้นำประเทศคนสุดท้ายที่เข้าข่ายนี้

ยังมีอีกหลายผู้นำที่ถูกเปิดโปง หรืออยู่ระหว่างการถูกเปิดโปงความไม่ถูกต้อง ความไม่ชอบมาพากล

ส่วนถูกเปิดออกมาแล้ว จะรอดไปได้หรือไม่ หรือจะต้องรับกรรมที่แปลว่าผลของการกระทำอย่างไร

อันที่จริงก็มีตัวอย่างให้เห็นอยู่เยอะแยะไป

แต่แปลกที่บางคนหรือหลายคนก็ไม่เคยเรียน

ไม่ยักจำ

https://www.youtube.com/watch?v=0uQCJ6PzRdA

เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่เพิ่มเพื่อน

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image