| ที่มา | มติชนรายวัน คอลัมน์ For a Song ท่องโลกผ่านเพลง |
|---|---|
| ผู้เขียน | ศุภาศิริ สุพรรณเภสัช |
lion tamer หรือ ไลอ้อน
เทเมอร์ คือคนที่สามารถทำให้สิงโตเชื่องได้ หากไม่เคยเห็นของจริง ก็คงเคยเห็นในภาพหรือจากภาพยนตร์ ส่วนใหญ่จะเป็นผู้ชายท่าทางทะมัดทะแมง กำลังสะบัดแซ่ในมือเควี้ยวคว้าว เผชิญหน้าอยู่กับสิงโตที่คำรามโชว์เขี้ยวชวนหวาดหวั่น
ทั้งหมดนี้เป็นส่วนหนึ่งของละครสัตว์ในสมัยก่อน และเป็นการแสดงที่คนดูชอบมากที่สุด เพราะการได้เห็นมนุษย์ธรรมดา โชว์พาว แสดงอำนาจเหนือสัตว์ที่เป็นเจ้าป่า ชวนให้ทึ่งในมนุษย์ด้วยกันเอง ว่ายิ่งใหญ่เหนือสัตว์ในโลกทั้งมวล
เพราะอย่างนี้เมื่อมีคนบอกว่าเผด็จการกับประชาชนนั้นเปรียบเสมือน The lion and the lion tamer ก็มีบางคนคิดล่วงหน้าไปว่า เผด็จการเป็นสิงโตทรงพลัง แต่ประชาชนเป็นเพียงคนธรรมดาเหมือนอีตาไลอ้อน เทเมอร์
เฮ้อ-ประชาชนที่ไหนจะหาญกล้าพยายามให้เผด็จการเชื่อง
คิดผิดก็คิดใหม่ได้เนาะ
เขาว่าประชาชนที่เห็นแหยๆ น่ะ เอาจริงเข้าคือสิงห์ ส่วนเผด็จการเป็นแค่ไลอ้อน เทเมอร์ ทำท่าเก่งกล้า แต่ในใจก็แหยงเสมอ จึงต้องมีทั้งแซ่ ทั้งปืน (เหน็บไว้ข้างเอว) อีกทั้งเก้าอี้เอาไว้ยันเมื่อจวนตัว แต่เอาจริงๆ เจอสิงห์อารมณ์เสียเข้ามักไม่ได้ผล ไลอ้อน เทเมอร์ในอดีตจึงตายมั่ง เจ็บมั่ง พิการมั่ง ไม่ค่อยมีใครผ่านอาชีพนี้ไปได้โดยปราศจากแผล จะมากจะน้อยก็ขึ้นอยู่กับโชคชะตาของแต่ละคน
ไลอ้อน เทเมอร์แต่ละคนมีวิธีการไม่ค่อยต่างกันนัก มีทั้งเข้าไปตีสนิทกับสัตว์ร้ายให้เกิดความคุ้นเคย บ้างพยายามผสมผสานความเมตตา บ้างใช้วิธีโหดล้วนๆ ให้สัตว์เจ็บปวดจนเชื่อง พูดง่ายๆ คือให้กลัวจนหงอจนฝ่อสิงห์แทบจะกลายเป็นหมา
แต่ทั้งหมดนี้ก็ไม่ได้หมายความว่าสิงห์จะสิ้นลายจนไม่อาจกลับมาทำร้ายคนได้ ไลอ้อน เทเมอร์ทุกรุ่นทุกคนจึงมีความเห็นเหมือนกันว่า ไว้ใจสัตว์หน้าขนไม่ได้ Never let your guard down คือต้องตั้งการ์ดหรือระวังตัวไว้เสมอ ไม่ว่าสัตว์ในอาณัติจะเชื่องหรือดูสยบหมอบราบคาบแก้วสักเท่าไร
สำคัญที่สุดคือต้องให้สิงห์อิ่มเสมอ อย่าให้หิวเป็นอันขาด หิวแล้วโหด ไลอ้อน เทเมอร์และพวกละครสัตว์จึงต้องพยายามให้สัตว์ทั้งหลายได้รับอาหารเพียงพออยู่เสมอ ไม่ต่างจากวิธีที่เผด็จการต้องพยายามทำเศรษฐกิจให้ดีเข้าไว้ ให้ประชาชนอิ่มท้อง มีกินมีใช้ หาไม่จะเกิดอาการหิวแล้วโหด ตาลายเห็นไลอ้อน เทเมอร์เป็นหมู หมดความกลัวแซ่หรือปืน จะแพ้หรือชนะในตอนจบก็ไม่หวั่น ขอให้ได้ตะปบ ขยี้ ฉีก กัด ทำลายให้หายคั่งแค้น
ไลอ้อน เทเมอร์ไม่ต้องการให้สัตว์ร้ายคลุ้มคลั่งหรือล้มตาย เพราะท้ายสุดตัวไลอ้อน เทเมอร์ก็จะไม่มีเครื่องมือหากิน พอกันกับเผด็จการก็ต้องมีขอบเขตจำกัดในอันที่จะกำจัดประชาชน หากยื่นความตายแบบ unlimited ตัวเผด็จการก็จะสิ้นเครื่องมือหากินเหมือนกัน
ประเทศ-รัฐ-จักรวรรดิล้วนอยู่ได้ด้วยประชาชน ไม่ว่าจะเป็นการปกครองแบบใดๆ ในโลก หากมีแต่ท่านผู้นำวิเวกอยู่บนแผ่นดินอันว่างเปล่าไร้ประชาชนตำแหน่งทั้งหลายก็ไร้ค่า
ในการแสดงละครสัตว์ สิงสาราสัตว์ต้องตื่นตัว แสดงให้คนชมถูกใจ แต่สำหรับเผด็จการ หากประชาชนเชื่องสยบ เงียบสงบ ผู้นำก็สบายใจ
ยิ่งหลับได้ยิ่งดี จะหลับทับสิทธิหรือหลับสนิทตาปิด ไม่ตาสว่าง ไม่เป็น ผู้ตื่น ยิ่งปลอดภัยกับเผด็จการมากเท่านั้น
เหมือนที่คนซูลูสบายอกสบายใจในคืนที่สิงห์หลับ แบบเดียวกับที่เราได้ยินจากเพลง The Lion Sleeps Tonight
เพลงสำเนียงแปลกประหลาด ฟังหนเดียวก็วนเวียนอยู่ในสมองไม่เลิกรา ราวกับร้อยเรียงทำนองไว้บนใบกังหันลม เสียงประสาน อะวิมบะเว…อะวิมบะเว… ราวเสียงย่ำของกลองระทึกอยู่ในแบ๊กกราวด์ เสียงกรี๊ดโหยหวนชวนสยองราวเสียงผีไพร แต่เนื้อร้องปลอบประโลม คือแม่กล่อมลูกน้อยให้นอนเป็นสุขอย่างปราศจากความหวาดกลัว สรุปความสั้นๆ ได้ว่า
ในป่าใหญ่ ทั่วหมู่บ้านสุขสงบ เพราะสิงโตหลบหลับอยู่ใกล้ๆ สิงโตหลับคืนนี้ จงเงียบเสียเถิดคนดี ลูกรักอย่าได้หวาดหวั่น
ยกป่าชัฏมาทั้งพนา พาความระทึกของดงดิบมาทั้งพงไพร ใส่เข้าไว้ในเพลงเพลงเดียว เจ้าประคุณเอ๋ย หากบอกว่า The Lion Sleeps Tonight มีผู้แต่งเป็นชนเผ่าซูลู ย่อมไม่มีใครแปลกใจ
เพลงที่มีชื่อเรียกเล่นว่า วิมโมเว หรือ วิมบาเว หรือ อะวิมบาเว ตามเสียงร้องในแบ๊กกราวด์นี้ มีชื่อจริงเป็นภาษาซูลูว่า Mbube ซึ่งแปลว่า สิงโต
คุณโซโลมอน ลินดา/Solomon Linda ผู้ประพันธ์เพลงสิงโตเมื่อ เกือบๆ 100 ปีมาแล้วเป็นนักร้องและนักแต่งเพลงชาวซูลู แต่งานประจำจริงๆ คือเป็นนักการหรือภารโรงและพนักงานบรรจุหีบห่ออยู่ที่บริษัทแผ่นเสียง Gallo ในเมืองโจฮันเนสเบิร์ก อันเป็นเมืองใหญ่และร่ำรวยที่สุดของประเทศแอฟริกาใต้
เล่าต่อไปจะยืดยาวเกินเนื้อที่ ขอยกยอดไปสัปดาห์หน้า คุณผู้อ่านชวนมิตรสหายมาร้อง The Lion Sleeps Tonight ประสานเสียงแบบ Sub-Saharan Africa หรือแอฟริกาใต้สะฮาราไปพลางก่อน ไม่ว่าคุณจะเป็นสิงโตหลับ สิงโตคำราม สิงโตหงอย หรือเป็นไลอ้อน เทเมอร์ก็ประสานเสียงกันได้น่า-นะ นะ
THE LION SLEEPS TONIGHT จาก The Tokens https://youtu.be/_LBmUwi6mEo
จาก The Hippo and Dog Video พร้อมเนื้อร้อง
Timon & Pumbaa – The Lion Sleeps Tonight
https://youtu.be/hPXrdoWyGc0
