สุจิตต์ วงษ์เทศ : กุญแจเท้าของศรีธนญชัย

ตีตรวนนักศึกษาขึ้นศาลทหาร เพราะความคิดต่างทางการเมือง

แต่มีทางการอำนาจนิยมพยายามอธิบายแก้ต่างว่าไม่ได้ตีตรวน นั่นเป็นกุญแจเท้า

“กุญแจเท้า ไม่ใช่โซ่ตรวน” ต้องหวนคิดถึงศรีธนญชัย ผู้ได้รับยกย่องเป็นจอมกะล่อน

ศรีธนญชัย มีในเว็บไซต์ของกระทรวงวัฒนธรรม จะยกมาโดยสรุป ดังนี้

Advertisement

ภาคกลางและภาคใต้รู้จักกันในชื่อ “ศรีธนญชัย” ส่วนภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือรู้จักกันในชื่อ “เชียงเมี่ยง”

เป็นเรื่องราวชีวิตของชายผู้หนึ่งซึ่งใช้ปฏิภาณไหวพริบเอาตัวรอดหรือแก้ไขปัญหาต่างๆ ให้ผ่านพ้นไปได้โดยลำดับ ตั้งแต่วัยเด็กจนสิ้นอายุขัย

วรรณกรรมเรื่องนี้แสดงให้เห็นภูมิปัญญาและพลังทางปัญญาในการสร้างสรรค์ อันกอปรด้วยศิลปะของการถ่ายทอดเรื่องราวที่ทำให้เกิดอารมณ์ขัน โดยแสดงความเจ้าปัญญาของตัวเอกในลักษณะที่คาดไม่ถึง หรือพลิกความคาดหมายได้อย่างออกรส

และแสดงพลังทางภาษาด้วยการนำเอาถ้อยคำสำนวนมาเล่นคำเล่นความหมายได้ตามความต้องการ

ซึ่งนอกจากจะใช้ความเถรตรงแล้ว ยังใช้กลวิธีอื่นๆ อีก เช่น การใช้กลอุบายการใช้จิตวิทยา และการหาเหตุผลโดยการเชื่อมโยงสิ่งต่างๆ ที่ปกติไม่ค่อยมีใครนำมาสัมพันธ์กัน

[เว็บไซต์มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม สำนักมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม]

ในไทยมีนิทาน “สองศรี” รู้กันทั่วไปว่าหมายถึงศรีปราชญ์ กับศรีธนญชัย

ศรีปราชญ์ เป็นนิทานแสดงลักษณะของคนตรงไปตรงมา ผู้รักความเสมอภาค “อย่าว่าเราเจ้าข้า อยู่พื้นดินเดียว”

ศรีธนญชัย เป็นนิทานแสดงลักษณะของคนฉลาดแกมโกง หรือกะล่อน

สังคมที่ยกย่องแล้วทำตามศรีธนญชัย มีอันตรายอย่างยิ่ง

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image