| ผู้เขียน | เขบ็ดหัวโต |
|---|
คอลัมน์ย่ำไปในดงเพลง : พิภพมัจจุราช
ความต่างของสองโลก
เห็นไม่กี่วันก่อน มีคนจุดประเด็นเรื่องพญามัจจุราชขึ้นมา
แล้วมีปฏิกิริยาจากสังคมตามมามากมาย (ส่วนใหญ่ก็คือบอกว่าไม่เห็นด้วย ไม่เหมาะสม หรือไม่ควรพูดนั่นแหละ)
แล้วก็นึกถึงเพลงนี้ขึ้นมาได้
สำหรับมนุษย์ร่วมยุคร่วมสมัย baby boomer จะหาใครที่ไม่รู้จักภาพยนตร์ชุดนี้ หรือว่าเพลงนี้ เห็นจะไม่มี
เพราะถึงจะเป็นช่วงที่การแพร่ภาพของโทรทัศน์ไทยยังไม่ครอบคลุมพื้นที่ทั้ง 100% ของประเทศ
มีสถานีโทรทัศน์แค่ 2 ช่อง คือช่อง 4 บางขุนพรหม กับ ททบ.5 ก่อนจะกลายเป็น 4 ช่อง คือเพิ่มช่อง 3 กับช่อง 7 ในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน
และจำนวนเครื่องรับโทรทัศน์ยังไม่แพร่หลายขนาดบ้านหนึ่งมีหลายเครื่อง แต่เป็นเครื่องหนึ่งดูกันหลายบ้าน
ความโด่งดังของพิภพมัจจุราชก็ยังไม่มีข้อสงสัย
ภาพยนตร์ชุดทางโทรทัศน์เรื่องนี้เริ่มออกอากาศเมื่อปี 2511
และกว่าจะเลิกสร้างก็ปาเข้าไปประมาณปี 2517-18
ยืนยงชนิดที่ผู้แสดงลาโลกไปพบพญามัจจุราชระหว่างที่ออกอากาศอย่างน้อย 3 ท่าน
คือ คุณสิงห์ มิลินทราศรัย ที่แสดงเป็นพญามัจจุราชคนแรก และ คุณวิชิต ไวงาน ที่รับบทพญามัจจุราชคนที่สอง (ส่วนพญามัจจุราชคนสุดท้ายคือ คุณพิศาล อัครเศรณี ที่สมัยนั้นยังหนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยว)
กับ คุณอดินันท์ สิงห์หิรัญ ที่แสดงเป็นสุวาณ
และขออนุญาตบันทึกให้ครบไว้ด้วยว่า ผู้รับบทเป็นสุวรรณในภาพยนตร์ชุดนี้คือ คุณจรัญ พันธุ์ชื่น
ส่วนผู้รับบทเป็นยมทูต ที่ต้องตามไปเกี่ยววิญญาณคนตายลงมาจากโลกมนุษย์
คือ คุณเทียว ธารา
ภาพยนตร์ชุดนี้ผลิตโดยรัชฟิล์ม บริษัทประกอบกิจการโทรทัศน์ที่ พ.อ.พยุง พึ่งศิลป์ (ต่อมาเปลี่ยนนามสกุลเป็นฉันทศาสตร์โกศล) ก่อตั้งขึ้น
จากผู้ค้าและนำเข้าอุปกรณ์โทรทัศน์ มาสู่ผู้นำเข้าภาพยนตร์ชุดจากต่างประเทศ
และพัฒนาขึ้นมาอีกขั้นเป็นผู้ผลิตรายการและภาพยนตร์เอง
ผลงานเด่นในยุคต้นของรัชฟิล์มที่ติดหูติดตาคน นอกจากพิภพมัจจุราช แล้วก็มีชุมทางชีวิต และหุ่นไล่กา
ความประณีตของรัชฟิล์มนอกจากตัวเนื้อหาแล้ว ยังครอบคลุมมาถึงเพลงประกอบด้วย
เชื่อความคนร่วมสมัยจำนวนไม่น้อย ยังร้องเพลงประกอบภาพยนตร์ชุดทั้ง 3 เรื่องที่ยกมาคลอไปได้
โดยเฉพาะพิภพมัจจุราชกับหุ่นไล่กา ซึ่งก้าวขึ้นไปเป็นเพลงอมตะ
ดังข้ามรุ่นข้ามยุคไปเรียบร้อย
ทั้งเพลงพิภพมัจจุราชและหุ่นไล่กา เป็นผลงานประพันธ์ของ ครูมนัส ปิติสานต์ ซึ่งเคยเล่าเอาไว้เองว่า
วันหนึ่งขณะที่นั่งเหงาๆ อยู่ใต้ต้นไทรหน้าช่อง 5
พ.อ.พยุงก็เดินมาหา พร้อมกับบอกว่าให้ช่วยแต่งเพลงประกอบภาพยนตร์ให้ที ชื่อพิภพมัจจุราช ขอให้ได้งานภายในสัปดาห์
แต่ไม่ได้บอกอะไรอีก เว้นให้สตางค์มา 6,000 บาท ซึ่งถือว่ามากโขในยุคนั้น
ครูมนัสเล่าว่า พอได้เงินมา ก็ฉวยไวโอลินที่อยู่ข้างตัว เดินออกไปเรียกแท็กซี่หน้าสถานี ให้ไปส่งพระปฐมเจดีย์ นครปฐม ก่อนให้รอรับกลับ
แล้วเพลงพิภพมัจจุราชก็เสร็จออกมาบนระเบียงพระปฐมเจดีย์บ่ายวันนั้น
เมื่อถึงวันส่งงาน ยังได้สตางค์เพิ่มอีก 5,000 บาท
ซึ่งก็สมควร เมื่อคิดถึงความเป็นอมตะของเพลงที่ยืนยงมาถึงทุกวันนี้
ส่วนนักร้องที่ทำให้เพลงนี้ครื้นเครงขึ้นมา มี คุณวิเชียร ภู่โชติ
คุณสุวรรณ พลอยประดิษฐ์ และ คุณโกวิท (ไม่ทราบนามสกุล) ที่เป็นมือกีตาร์
ร้องเสียงประสาน
วนกลับมาว่าทำไมถึงสะกิดใจกับเพลงนี้
ไม่ใช่แค่ประเด็นว่ายึดโยงกับพญามัจจุราชที่มีคนจุดขึ้นมาอย่างเดียว
แต่ยังเพราะว่าประเด็นที่ยกขึ้นมานั้นมันผิดฝาผิดตัว ผิดยุคผิดสมัย
และที่สำคัญคือผิดโลกด้วย
คือถ้าเชื่อว่ามัจจุราชมีจริง กระบวนการตัดสินบุญบาป-ถูกผิด มีจริง
นั่นก็เป็นเรื่องของอีกโลกหนึ่ง ของอีกมาตรฐานหนึ่งซึ่งมนุษย์ขี้เหม็นอย่างเราๆ ท่านๆ เข้าไปยุ่งไม่ได้
และมันจะยิ่งยุ่งกันไปใหญ่ ถ้าไปเอามาตรฐานของโลกสมมุติมาใช้ในโลกจริง
โดยเฉพาะประเด็นที่มนุษย์ด้วยการจะเป็นผู้ตัดสินชี้ขาดความถูกผิด และการให้รางวัล-การลงโทษผู้อื่น
เอาแค่จะชี้ว่าใครเป็น “คนดี” ที่จะได้ไปสวรรค์ หรือใครเป็น “คนชั่ว” ที่จะต้องลงนรกโลกันต์น่ะซี้
ก็ต้องมีมาตรฐาน-หลักการที่ทั้งสังคม หรือคนส่วนใหญ่ยอมรับ
ใช้มาตรฐานส่วนตัว (ที่แน่นอนว่าต้องมีอคติของมนุษย์ขี้เหม็นติดอยู่ด้วย) ของตัวเองเข้าจับเมื่อไหร่
ก็บรรลัยเมื่อนั้น
ยิ่งสมมุติกันให้มีอำนาจมากเท่าไหร่ อำนาจนี้ก็จะส่งผลทั้งในทางบวกและลบ (ส่วนใหญ่มักจะเป็นอย่างหลัง) มากขึ้นเท่านั้น
เผลอไปเลือกข้าง ไปชี้ถูกผิดตามความเชื่อความชอบส่วนตัวหนไหน
ก็เห็นเกิดอภิมหาโกลาหลขึ้นทุกครั้งไป
ก็คนนี่ครับ ไม่ใช่พญามัจจุราช
จะได้ชั่งตวงวัดอะไรเป๊ะจนมนุษย์ขี้เหม็นเถียงไม่ได้
พิภพมัจจุราชใครถึงฆาตดับชีวี
สุวรรณตรวจดูบัญชี
ใครทำดีให้ไปสวรรค์
ทำชั่ว (พญายมว่าไง)
ส่งไปนรกโลกันต์นะสิ
ต้นงิ้วกระทะทองแดง
เอาหอกแหลมแทงทุกวัน ทุกวัน
พญายม. สุวาณ. สุวรรณ
สามแรงแข็งขันทำดี ทำดี
…
พิภพมัจจุราช
โดย : เขบ็ดหัวโต
