| ที่มา | คอลัมน์ จิปาถะ |
|---|---|
| ผู้เขียน | ส.พลายน้อย |
ขออนุญาตเล่าเรื่องนางสีดาที่ไม่มีในรามเกียรติ์ไทยอีกสักนิด เพื่อแสดงว่านางสีดาก็ได้รับความยกย่องอยู่ไม่น้อย และบางท่านอาจไม่ทราบ
ตุลสีทาส ผู้แต่งเรื่องรามจริตมานัส ตามที่กล่าวมาข้างต้นกล่าวว่า พระศิวะมีความภักดีต่อพระรามและนางสีดามาก ดังปรากฏว่าครั้งหนึ่งพระนางสตี มเหสีของพระศิวะมีความสงสัยว่า หากพระรามอวตารมาจากพระวิษณุจริงๆ แล้ว เหตุไฉนจึงเสียพระทัยเมื่อนางสีดาหายไป ซึ่งเป็นอาการของมนุษย์ธรรมดา พระศิวะไม่ทรงอธิบายแต่ตรัสให้พระสติไปพิสูจน์หาความจริงด้วยตนเอง
เมื่อพระศิวะตรัสเช่นนั้น พระสตีจึงแปลงร่างเป็นนางสีดาเดินไปข้างหน้าพระราม ขณะที่พระรามกำลังตามหานางสีดาอยู่ในป่า การกระทำของพระสตีเป็นการกระทำที่ผิด เพราะนางสีดาชายาพระรามไม่เคยปฏิบัติเช่นนั้น ตามประเพณีจะต้องเดินตามหลังพระรามเสมอ ถือเป็นมารยาทอย่างหนึ่งของภรรยาที่จะปฏิบัติต่อสามี ฉะนั้นเมื่อพระรามเห็นพระสตีแปลงเป็นนางสีดาเดินนำหน้าไปเช่นนั้น จึงทราบได้ทันทีว่าไม่ใช่นางสีดา ได้ตรัสถามว่า
“ไฉนพระนางจึงเสด็จมาตามลำพังในป่านี้ แล้วพระศิวะประทับอยู่ ณ ที่ใด จึงไม่เสด็จมาด้วย”
เมื่อพระสตีได้สดับคำถามแบบรู้ทันเช่นนั้นก็มีความละอายพระทัย นอกจากนั้นพระรามยังได้แสดงอภินิหารให้พระนางสตีเห็นพระศิวะ, พระพรหม, พระวิษณุ และเทพบุตร เทพธิดากำลังแสดงคารวะต่อพระรามและนางสีดา สิ่งเหล่านี้ปรากฏอยู่รอบด้าน ไม่ว่าพระสตีจะมองไปทางไหนก็เห็นเหมือนกันหมด จนพระสตีต้องหลับพระเนตรครั้นลืมพระเนตรอีกครั้งหนึ่ง ก็ไม่เห็นภาพเหล่านั้น
พระสตีกลับไปเฝ้าพระศิวะหลังจะทูลเรื่องที่เกิดขึ้นให้ทรงทราบ แต่ปรากฏว่าพระศิวะเข้าฌานรู้เรื่องตลอดหมดแล้ว พระสตีจึงไม่ต้องเล่าซ้ำอีก พระศิวะมีความเห็นว่าการที่พระสตีแปลงเป็นนางสีดาลงมานั้นเป็นการลบหลู่ หากยังคงรับเป็นชายาของพระองค์ต่อไป ทางแห่งความภักดีของพระองค์ก็จะถูกทำลาย ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง หลังจากนั้นพระศิวะก็ทรงนั่งสมาธิปลีกวิเวกอยู่ตามลำพัง ไม่ได้เกี่ยวข้องกับพระสตีอีกเลย
ที่นำเรื่องปลีกย่อยข้างต้นมาเล่า ก็เพราะเห็นว่าเป็นเรื่องที่ไม่แพร่หลายแม้จะดูเป็นเรื่องเล็กน้อยก็จริง แต่แสดงให้เห็นว่าพระรามกับนางสีดาเป็นเทพสำคัญที่ได้รับการเคารพทั้งฝ่ายเทพและฝ่ายมนุษย์ นอกจากเรื่องดังกล่าวแล้วเข้าใจว่าจะมีเรื่องอื่นๆ อีก ซึ่งไม่สามารถหามาอ่านได้ในขณะนี้ แต่ทราบว่ามีเขียนกันหลายถิ่นหลายที่ ถึงกระนั้นก็จะพยายามค้นหามาเล่าต่อไป
