ในที่สุดก็ก้าวเข้าสู่เดือนธันวาคม พุทธศักราช 2564
31 วันสุดท้ายของปี ห้วงเวลาที่ชวนให้ย้อนความทรงจำตลอด 1 ปีที่ผันผ่าน พร้อมๆ กับการมองไปข้างหน้าสู่วันพรุ่งนี้ในปฏิทิน 2565
ท่ามกลางสถานการณ์โลกปัจจุบัน หนึ่งในของขวัญที่ผู้คนปรารถนา คงเป็นสุขภาพดีๆ พร้อมสู้ไวรัสร้ายที่ขยันกลายพันธุ์
ในขณะเดียวกัน สาระที่เป็นคลังข้อมูลให้ชีวิตก้าวเดินอย่างมั่นคง ย่อมเป็นของขวัญกล่องใหญ่ที่ควรค่าแก่การมอบให้บุคคลอันเป็นที่รัก เป็นของขวัญในนามหน่วยงานหรือองค์กรในวาระปีใหม่ เป็นความรู้ (สึก) ดีๆ ที่มอบให้อย่างจริงใจ
‘สำนักพิมพ์มติชน’ นำเสนอแคมเปญพิเศษ ‘Book For Gift มอบของขวัญด้วยหนังสือ’ พร้อมแพคเกจที่จัดขึ้นโดยเฉพาะ ส่งต่อสิ่งดีๆ อย่างไม่สิ้นสุด ตั้งแต่วันนี้ถึง 31 มกราคม 2565
‘พระแก้วมรกต’เพราะ‘ความจริง’คือพรอันศักดิ์สิทธิ์
ถือเป็นพระพุทธรูปสำคัญของสยามประเทศมาแต่ครั้งโบราณกาล สำหรับพระแก้วมรกต ประดิษฐาน ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระบรมมหาราชวัง เป็นที่สักการบูชาของผู้คนทั้งแผ่นดิน ไม่เพียงความศักดิ์สิทธิ์ในฐานะศูนย์รวมแห่งความศรัทธา ทว่า ประวัติความเป็นมาอันยาวนาน ซับซ้อน และชวนให้ตื่นตะลึงคืออีกหนึ่งความ
น่าสนใจที่ต้องชวนให้ซึมซับข้อเท็จจริงผ่านหน้ากระดาษที่ละลานตาไปด้วยเอกสารโบราณในฐานะหลักฐานประวัติศาสตร์ อีกทั้งตำนาน เรื่องเล่าเคล้าปริศนา ไม่ว่าจะเป็น ตำนานเก่าแก่ที่สุดเกี่ยวกับ
พระแก้วมรกตรจนา โดยพระรัตนปัญญาเถระ เล่าเรื่องราวการสร้าง “พระแก้วอมรโกฏ” สื่อความหมายถึง ‘แก้วที่เทวดาสร้าง’, คำทำนายสถานที่ประดิษฐานในอนาคตของพระแก้วมรกต และการเดินทางของพระแก้วมรกตจากอินเดียสู่บ้านเมืองต่างๆ ตามคำทำนาย เป็นต้น
หนังสือเล่มนี้จะนำพาผู้อ่านสำรวจความเป็นมาของพระแก้วมรกตที่สะท้อนพัฒนาการและความเปลี่ยนแปลงทั้งเรื่องราว และความหมาย ภายใต้บรรณาธิการชื่อ สุจิตต์ วงษ์เทศ ผู้ก่อตั้งนิตยสารศิลปวัฒนธรรม พร้อมด้วยบทความจาก พิเศษ เจียจันทร์พงษ์ ผู้ทรงคุณวุฒิ กรมศิลปากร และ ศาสตราจารย์ ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์อาจารย์ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ซึ่งจะช่วยเปิดมุมมองพร้อมอธิบายเรื่องราวมากมายเกี่ยวกับพระแก้วมรกตให้รอบด้านยิ่งขึ้น
ทุกหน้ากระดาษ พร้อมเปิดเผยเรื่องจริงอันเป็นความศักดิ์สิทธิ์ที่แท้ ตั้งแต่เหตุการณ์ ฟ้าผ่าเจดีย์วัดแห่งหนึ่งในเมืองเชียงราย เมื่อราว 600 ปีมาแล้ว ฟ้าผ่าพบพระแก้วมรกตซ่อนในเจดีย์ (ปัจจุบันชื่อ วัดพระแก้ว เชียงราย) ต่อมาเจ้าเมืองต่างๆ เชิญไปประดิษฐานเพื่อขอความอุดมสมบูรณ์ เช่น เมืองลำปาง, เมืองเชียงใหม่, เมืองหลวงพระบาง, เมืองเวียงจันทน์ จนกระทั่งกรุงธนบุรี
รัชกาลที่ 4 ทรงมีพระราชนิพนธ์เล่าไว้ตอนหนึ่ง ความว่า
‘พระแก้วมรกตองค์นี้อยู่ในพระสถูปใหญ่เก่าองค์หนึ่ง ณ เมืองเชียงราย ครั้นพระสถูปเจดีย์นั้นต้องอสนีบาตพังลงมาแล้ว ชาวเมืองเชียงรายได้เห็นเป็นองค์พระพุทธรูปปิดทองคำทึบทั่วทั้งองค์ ก็สำคัญว่าพระพุทธรูปศิลาสามัญ จึงเชิญไปไว้ในวิหารที่ไว้พระพุทธรูปในวัดแห่งหนึ่ง แต่นั้นไป 2 เดือน 3 เดือน ปูนที่ลงรักปิดทองหุ้มทั่วพระองค์นั้น กะเทาะออกที่ปลายพระนาสิก เจ้าอธิการในอารามนั้นได้เห็นเป็นแก้วสีเขียวงาม จึงแกะต่อออกไปทั้งพระองค์ คนทั้งปวงจึงได้เห็น และทราบว่าเป็นพระพุทธรูปแก้วแท่งทึบทั้งแท่งบริสุทธิ์ดีไม่บุบสลาย คนชาวเชียงรายและเมืองลาวอื่นๆ ก็ตื่นกันไปบูชานมัสการมากมาย’
สมัยกรุงธนบุรี พระเจ้าตากสินโปรดให้เจ้าพระยาจักรี ยกทัพตีเวียงจันทน์แล้วอัญเชิญพระแก้วมรกตลงไปกรุงธนบุรี ประดิษฐานที่วัดแจ้ง หรือวัดอรุณราชวราราม เมื่อ พ.ศ.2322 โปรดให้มีงานสมโภช 7 วัน 7 คืน บริเวณสองฟากแม่น้ำเจ้าพระยา หน้าวัดแจ้ง กับวัดโพธิ์ เนื่องด้วยเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ในพืชพันธุ์ธัญญาหาร มีฟ้าฝนตกต้องตามฤดูกาลในราชอาณาจักร
เหมาะอย่างยิ่งแก่การมอบให้กันในวันเริ่มต้นปีใหม่อย่างมีสิริมงคล
‘เล่มนี้มีเมฆมาก’ ปีหน้า(มอง)ฟ้าใหม่ เห็นสัจธรรม เข้าใจชีวิต
“All about Clouds เล่มนี้มีเมฆมาก” ผลงาน ดร.บัญชา ธนบุญสมบัติ ผู้ก่อตั้งชมรมคนรักมวลเมฆ หลอมรวมความเป็นวิทยาศาสตร์แน่นๆ กับศิลปะงามๆ ที่ธรรมชาติจับพู่กันรังสรรค์ มาผนวกรวมไว้ด้วยกันอย่างลงตัว ควรคู่แก่การมอบความสดใสของฟากฟ้าให้แก่กันในวันปีใหม่ ชวนให้เริ่มต้นศักราชหน้าด้วยการแหงนมองท้องฟ้า หากเคยคิดว่าเมฆทั้งหลายเป็นเพียงก้อนสีขาวดูอ่อนนุ่มไม่แตกต่าง หนังสือเล่มนี้จะเปลี่ยนมุมมองของคุณไปตลอดกาล เพราะแท้จริงแล้วนั้น หมู่มวลเมฆล้วนแตกต่าง หลากหลาย ซ้ำยังมีทั้งชื่อเรียก และสกุล
แม้จำยาก เพราะมาจากภาษาละติน ทว่ายิ่งกลายเป็นเสน่ห์ที่ชวนให้ทำความรู้จักถึงที่มาจากรากศัพท์โบราณอันลึกซึ้งด้วยความหมาย นอกจากจับต้องได้ในแง่มุมวิทยาศาสตร์ ยังมีเรื่องราวย้อนหลังไปไกลแสนไกล เชื่อมโยงตำนานเทพปกรณัมยุคโบราณ มาจนถึงบันทึกหลักฐานที่กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญอันนำมาซึ่งการศึกษาวิเคราะห์เพื่อหาคำอธิบายอย่างเป็นรูปธรรม เช่น “อาทิตย์ 5 ดวง และอาทิตย์ 7 ดวง” เรื่องเล่าของชาวกรีกโรมัน นั่นคือ อาทิตย์ทรงกลด ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ถูกบันทึกไว้ตั้งแต่สมัยโบราณ โดยใน ค.ศ.1629-1630 ถือเป็นส่วนสำคัญต่อความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ เกี่ยวกับปรากฏการณ์ในบรรยากาศ
นอกจากนี้ ยังมีเรื่องราวชวนฟังให้เคลิ้ม เกี่ยวข้องกับเทพปกรณัมกรีก-โรมันที่ธรรมชาติระบายสีสันให้มนุษย์ผูกโยงเข้ากับปรากฏการณ์บนท้องฟ้า อาทิ ‘แถบโค้งสนธยาและสายคาดเอวของวีนัส’ หรือหากแหงนหน้าสังเกตท้องฟ้าในยามเช้าตรู่ อาจได้พบเห็นแสงสีชมพูจางๆ ช่วงก่อนดวงอาทิตย์จะขึ้น หรือช่วงใกล้ย่ำสนธยา ก่อนตะวันจะลับฟ้า เรียกว่า “Belt of Venus” หรือสายคาดเอวของวีนัส อีกเรื่องน่ารักที่ฟังเบาๆ เกี่ยวข้องกับความช่างสังเกตของผู้คนในโลกตะวันตกที่แหงนมองฟ้าแล้วคาดการณ์ราวนักอุตุนิยมวิทยาได้ว่า ฝนจะตก ฟ้าจะร้อง โลกจะแล้ง!
เรื่องมีอยู่ว่า หากมองเห็นท้องฟ้าลายปลาแมคเคอเรล อีกไม่ช้า สภาพอากาศบริเวณนั้นจะเปลี่ยนแปลง ลายปลาที่ว่านี้ คือการเปรียบเทียบลายของเมฆบนท้องฟ้าที่มีลักษณะคล้ายลายปลาแมคเคอเรล ซึ่งมีชื่อเรียกเมฆลักษณะเป็นคลื่นลอนๆ เช่นนั้นว่า “เมฆอันดูเลตัส” (undulates)
“เมฆเป็นอะไรที่ง่าย ใครก็ถ่ายภาพได้ ดูง่าย ไม่เสียตังค์ ถ้าใครอยากดูเมฆ ให้เริ่มจากง่ายๆ ก่อน แล้วเติมข้อมูลความรู้เข้าไป คนชอบดูเมฆ มีจุดเริ่มต้นต่างกัน บางคนอาจเริ่มจากความชอบรุ้งกินน้ำ บางคนชอบพระอาทิตย์ทรงกลด บางคนชอบเมฆสีรุ้งอย่างบนปกหนังสือเล่มนี้ ทุกคนที่เห็นเมฆสีรุ้งครั้งแรก ต่างตรึงใจมาก เหมือนถูกสะกด” ดร.บัญชา เจ้าของผลงานการันตี และเล่าด้วยว่า หลายคนให้ท้องฟ้าช่วยบำบัดจิตใจ เมื่อนั่งมองฟ้าเป็นเวลานาน พบก้อนเมฆที่ “มาแล้วก็ไป” เปรียบเหมือนความทุกข์และสุข ที่เมื่อประสบพบเจอ ไม่นานก็ต้องจากไป
เหมือนเรื่องราวมากมายในชีวิตมนุษย์ ที่ไม่ว่าดีหรือร้ายก็ต้องผ่านพ้นไปสักวันหนึ่ง
‘The Great Remake สู่โลกใหม่’ สร้างคน อ่านอนาคต รับมือวิกฤต
พ็อคเก็ตบุ๊กชิ้นเยี่ยมของ ดร.สันติธาร เสถียรไทย CEO หนุ่มไฟแรง ว่าด้วยเรื่องของอนาคตอันใกล้ที่ธุรกิจและเทคโนโลยีจะเปลี่ยนไปอย่างไร หลังภาวะวิกฤตโรคระบาด พร้อมเป็นของขวัญให้ผู้ที่อยากเริ่มต้นใหม่ กับโลกใหม่ และวันใหม่ๆ ธีมหลักในเล่มกล่าวถึงโลกที่เปลี่ยนไปโดยจะมี ‘เทรนด์ใหม่ๆ’ ถูกกระตุ้นอย่างมหาศาล ในช่วงเวลาที่โลกรีเซตใหม่หลังโควิด-19 ซึ่งหลายประเทศต้องประสบกับสถานะความเป็นอยู่ที่แตกต่างกัน
ท่ามกลางการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 เหมือนคลื่นลูกใหญ่ มนุษย์อยู่กับที่ แต่โลกหมุนเร็วขึ้น เพราะคลื่นลูกใหญ่ในหลายๆ เทรนด์มีการเชื่อมต่อ และตอบโต้ซึ่งกันและกัน ทำให้ซับซ้อน และเดาทางได้ยาก
ผลงานชิ้นนี้จะพาไปอ่านอนาคตที่เร่งเข้ามา ชวนให้ทำความรู้จักกับ 3 พี่น้องผู้ปฏิวัติโลกการเงิน ได้แก่ พี่คนโต คือระบบการเงินรูปแบบเดิม มีความอนุรักษนิยม ระมัดระวังความเสี่ยงอยู่ตลอด ปัญหาที่ตามมาคือ หลายคนเข้าไม่ถึง เพราะมีขั้นตอนที่ยุ่งยาก ทำให้เกิดหนี้กระจุกตัวสูงมาก เพราะคนที่ไปไม่ถึงการเงินก็จะไม่สามารถกู้สินเชื่อได้ แต่คนที่ไปถึงก็จะกู้กันเยอะ พี่คนรอง ชอบคุยกับลูกค้า เคลื่อนไหวเร็ว กล้าเปลี่ยนทิศทาง ไม่กลัวความเสี่ยง กล้าทำสิ่งใหม่ๆ สร้างบันไดเลื่อนให้ระบบการเงินคล่องตัวมากขึ้นผ่าน E-Payment น้องคนสุดท้อง กลุ่มประเภทคริปโทเคอร์เรนซี (Cryptocurrency) ซึ่งมักไปอยู่กับกลุ่มที่อยากปฏิวัติระบบการเงิน เชื่อว่าในอนาคตอาจจะมีการผสมผสานกันทั้งสามรูปแบบ ไม่ได้สุดโต่งไปทางใดทางหนึ่ง ธนาคารกลางที่เก่าแก่ก็มีการดิจิทัลกันมากขึ้น และในส่วนของการเงินประเภทคริปโท ก็ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
4 บทหลักในเล่ม เข้มข้น ทว่า อ่านสนุก เข้าใจง่าย เปรียบเทียบให้เห็นภาพได้อย่างแจ่มชัด ไม่ว่าจะเป็น หัวข้อ ‘แมงเม่าปฏิวัติ รอยร้าว-เหลื่อมล้ำในยุคหลังโควิด’, ‘เตรียมรับมืออาฟเตอร์ช็อก’, ‘3 กระบวนท่า นโยบายการเงินยุคโควิด’, ‘ดิสรัปชั่นคือเสียงที่เราไม่ได้ยิน’, ‘3 ไม้บรรทัดที่อยู่ผิดยุค’, ‘เมื่อความรู้หมดอายุ’, ‘เด็กเลี้ยงแกะดำ รักแตกต่างเพื่อสร้างสรรค์’ เป็นต้น
ดร.สันติธารยังแนะวิธีก้าวเข้าสู่โลกใบใหม่ซึ่งจำเป็นต้องมี 4 ทักษะ นั่นคือเรื่องของดิจิทัล ใช้แอพพลิเคชั่นซื้อขายออนไลน์ (E-Commerce) หรือแอพพลิเคชั่นธุรกรรมออนไลน์ เพราะมีการเติบโตอย่างก้าวกระโดด ทักษะที่ 2 คือ การคิดเชิงวิพากษ์ แก้ปัญหาที่ซับซ้อนได้อย่างชาญฉลาด ทักษะที่ 3 คือ การปรับมายาคติ
แนวคิด ให้สามารถเรียนรู้เทคโนโลยีได้ตลอดชีวิต พรุ่งนี้เราจะทำได้ดีกว่าวันนี้ ใช้ความล้มเหลวเรียนรู้อนาคต และทักษะสุดท้ายคือภาวะความเป็นผู้นำ เมื่อมนุษย์เราอยู่เป็นสังคม ก็ต้องช่วยกันให้รอด และก้าวสู่โลกใบใหม่ไปด้วยกัน
เป็นคัมภีร์ลุ่มลึกที่ชวนมอบเป็นของขวัญให้รู้ทันความเปลี่ยนแปลงรับปีใหม่ในวันที่โลกไม่เหมือนเดิม
พรรณราย เรือนอินทร์
