| ผู้เขียน | นฤตย์ เสกธีระ |
|---|
อมตะสยาม
วันที่ 14 พฤษภาคม ชวนเชิญกันไปเข้าคูหากาบัตรเลือกตั้ง
ใครชอบ ส.ส.คนไหน ใครชอบพรรคการเมืองพรรคใด โปรดจำหมายเลขให้ขึ้นใจ แล้วไปใช้สิทธิกันทุกคน
สัปดาห์นี้ชวนฟังอมตะเพลงไทยที่ใช้ชื่อว่า “เพลงอมตะสยาม” ซึ่งเป็นบทเพลงที่ มูลนิธิอาจารย์สุกรี เจริญสุข รวบรวมและสร้างสรรค์
มีวงไทยซิมโฟนีออเคสตราเป็นผู้บรรเลง ควบคุมการบรรเลงโดย ดร.ธีรนัย จิระสิริกุล
บทเพลงแต่ละบทเพลงที่รวบรวมล้วนเป็นบทเพลงที่เป็นมรดกของชาติ
นับตั้งแต่บทเพลง “สรรเสริญถวายไชยมงคล รัชกาลที่ 5” เรียบเรียงเสียงประสานโดย พ.อ.ประทีป สุพรรณโรจน์
เป็นเพลงที่ประพันธ์และเรียบเรียงดนตรีโดย ไมเคิล ฟุสโก เชื่อว่าประพันธ์ขึ้นในปี พ.ศ.2439 ซึ่งช่วงนั้นเพลงสรรเสริญพระบารมีเพิ่งจะมีความชัดเจน เนื่องจากก่อนหน้านั้นบทเพลงสรรเสริญพระบารมีหรือเพลงเฉลิมพระเกียรติยังไม่มีทำนองเฉพาะ
เกริ่นแค่นี้ หลายคนคงอยากฟังกันแล้วใช่ไหมว่าเพลงสรรเสริญถวายไชยมงคลเป็นเช่นไร
ต้องหาโอกาสหาแผ่นเสียงมาฟัง
บทเพลงต่อไป คือ เพลงวอลซ์ปลื้มจิตร เรียบเรียงเสียงประสานโดย ดร.ปิยวัฒน์ หลุยลาภประเสริฐ
เป็นเพลงไทยสากลเพลงแรก ประพันธ์ทำนองโดย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
นี่เป็นเพลงไทยสากลเพลงแรก เชื่อว่าใครๆ ก็อยากฟังเช่นกัน
ต่อมา เป็นบทเพลง “เขมรไทรโยค” เรียบเรียงเสียงประสานโดย ดร.ธีรนัย
เป็นพระนิพนธ์ของ “สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยา
นริศรานุวัดติวงศ์” เมื่อ พ.ศ.2431 ครั้งเสด็จน้ำตกไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี
ถือเป็นบทเพลงไทยเพลงแรกที่บรรยายถึงทัศนียภาพของธรรมชาติที่พบ หรือที่ฝรั่งเรียกว่า Song Poem
เป็นเพลงแรกของการท่องเที่ยวโดยบรรยายธรรมชาติของไทย มีความน่าฟัง และเชื่อว่าหลายคนคงคุ้นหู
ยังมีบทเพลง “สายสมร” เรียบเรียงเสียงประสานโดย พ.อ.ดร.ประทีป ถือเป็นบทเพลงสยามที่มีหลักฐานเขียนเป็นโน้ตสากลเพลงแรก
ทำนองเพลงพื้นบ้านสยามที่ปรากฏในหนังสือจดหมายเหตุลาลูแบร์ เอกอัครราชทูตของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ประเทศฝรั่งเศส ที่เดินทางมาเจริญสัมพันธไมตรีกับสยาม และเข้าพักที่บ้านราชทูตเจ้าพระยาวิชาเยนทร์ จ.ลพบุรี
บทเพลงนี้มีประวัติต่อมาว่า “พระเจนดุริยางค์” นำทำนองเพลงสายสมรมาเรียบเรียงใหม่ เป็นเพลงบรรเลงโดยวงออเคสตรา เพื่อใช้ประกอบภาพยนตร์เรื่องพระเจ้าช้างเผือก
ตั้งชื่อใหม่ว่า “อโยธยา”
นอกจากนี้ เพลงสายสมร ยังได้รับการเรียบเรียงใหม่จาก ไมเคิล ฟุสโก นักดนตรีชาวอิตาเลียน สัญชาติอเมริกา หัวหน้าวงดนตรีทหารเรือ สมัยรัชกาลที่ 5 ด้วย
หลังจากเรียบเรียงได้ตั้งชื่อว่า “เพลงสรรเสริญพระนารายณ์”
ในชุดเพลงอมตะสยามยังมีบทเพลงชื่อ “สุดใจ” เรียบเรียงเสียงประสานโดย พ.อ.ดร.ประทีป
เพลงสุดใจเป็นเพลงเก่าแก่สมัยอยุธยา บันทึกโดย นิโกลาส์ แชร์แวส นักดนตรีชาวฝรั่งเศส ที่ติดตามคณะบาทหลวงเข้ามาเผยแผ่ศาสนาที่สยามในสมัยพระนารายณ์
อีกบทเพลงหนึ่ง คือ บทเพลง “คลื่นกระทบฝั่ง” เรียบเรียงเสียงประสานโดย พ.อ.ดร.ประทีป
เป็นบทเพลงพระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่ 7 เมื่อ พ.ศ.2474 ครั้งที่พระองค์เสด็จประทับที่พระราชวังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์
เพลงคลื่นกระทบฝั่งเป็นการจำลองภาพเสียงคลื่นของธรรมชาติ โดยใช้เสียงดนตรีแทนเสียงคลื่นจริง
เป็นพัฒนาการของเสียงเพลงไทยที่อาศัยธรรมชาติมาบรรยายด้วยเสียงเพลง
นอกจากนี้ยังมีบทเพลง “เชิดจีน” ของ “ครูมีแขก” (พระประดิษฐไพเราะ) บทเพลง “ลาวแพนออกซุ้ม” (ลาวเป่าแคน) บทเพลง “สิบสองภาษา กราวนอก กราวตะลุง ยี่แฮม” และอื่นๆ
เพลงแต่ละเพลงผ่านการเรียบเรียงเสียงจากผู้มากฝีมือ และมีการศึกษาค้นคว้า ภายใต้โครงการวิจัยดนตรีพื้นบ้าน รวมทั้งดนตรีไทยและดนตรีนานาชาติที่เข้ามาปะปนอยู่ในวัฒนธรรมดนตรีของสยามตั้งแต่โบราณ
มีมูลนิธิอาจารย์สุกรี เจริญสุข เป็นเจ้าของโครงการ ได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
ทุกบทเพลงมีคุณค่า ฟังแล้วได้อรรถรส ไพเราะ และมีข้อมูลที่อ่านแล้วรู้สึกทึ่ง
ทึ่งในความเป็นมาที่ยืนยันว่าบทเพลงเหล่านี้ได้ผ่านกาลเวลามานาน และยังดำรงอยู่ เพราะมีลูกหลานสืบทอด
สมกับที่เรียกว่า “เพลงอมตะสยาม”
ทุกบทเพลงสมควรได้รับการรวบรวมและถ่ายทอดให้คนรุ่นต่อๆ ไปได้สืบสาน
เป็นอีกหนึ่งความภาคภูมิใจของคนในชาติ
ภาคภูมิใจในผืนแผ่นดินที่เป็นสุวรรณภูมิ มีความหลากหลาย ใจกว้างต้อนรับทุกชนชาติ ผสมผสานวัฒนธรรม เพราะกลั่นคุณค่าจากความหลากหลายให้เป็นนวัตกรรม
นวัตกรรมในด้านต่างๆ เช่น ภาษา อาหาร รวมถึงด้านดนตรี
ดังเช่นเพลงอมตะสยาม ที่มีการรวบรวมและกำลังเผยแพร่ สร้างความรู้สึกภาคภูมิใจในความเป็นชาติไทย