| ที่มา | คอลัมน์ โลกสองวัย มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | บางกอกเกี้ยน |
| เผยแพร่ |
สัปดาห์นี้ ตั้งแต่วันพฤหัสบดีที่ 16-วันอาทิตย์ที่ 19 มีนาคม มีงาน “สบายใจไหว้พระดี สะสมบุญปี 60” หนังสือพิมพ์ข่าวสดจัดเป็นปีที่ 3
รอบสองปีที่ผ่านมา น้องหนูและท่านที่เคยไปงานนี้มาแล้วทราบดีว่าเป็นงานที่มีโอกาสกราบไหว้พระดีจากทั่วประเทศ ที่ห้างเดอะมอลล์ บางกะปิ
ปีนี้ อัญเชิญพระพุทธรูปบูชาจากพระอารามหลวงในกรุงเทพมหานคร และวัดศูนย์รวมแห่งศรัทธาจากหลายจังหวัด เป็นพระพุทธรูปประจำวันเกิดครบ 9 ปาง ให้น้องหนูได้กราบไหว้และศึกษาธรรม
ขอนำเสนอ พระประจำวันอาทิตย์ ปางถวายเนตร อัญเชิญองค์จำลองจากวัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร ซึ่งองค์จริงประดิษฐานในเก๋งจีน บริเวณสัตตมหาสถาน สมมุติเป็นอนิมิสเจดีย์ที่ประทับยืน ทอดพระเนตรต้นศรีมหาโพธิ์
พระพุทธรูปปางถวายเนตร เป็นพระพุทธรูปอิริยาบถยืน ลืมพระเนตรจ้องไปข้างหน้า พระหัตถ์ทั้งสองประสานด้านหน้า พระหัตถ์ขวาซ้อนบนพระหัตถ์ซ้าย
พระพุทธรูปปางนี้เป็นอิริยาบถในสัปดาห์ที่สองที่ทรงตรัสรู้ เป็นปางพระพุทธเจ้าทอดพระเนตรไปยังต้นศรีมหาโพธิ์ โดยไม่กะพริบตา หมายถึงทรงพิจารณาทบทวนความทรงจำต่อเหตุการณ์ที่ผ่านมาโดยลำดับ ทั้งความหมุนเวียนผันแปรอันเกิดตามอำนาจของสังขาร หมายถึงการปรุงแต่ง จนสิ้นสุดแห่งการปรุงแต่ง
ความหมายที่แท้จริงของการกราบไหว้พระพุทธรูปปางนี้ หมายถึงสัจธรรมอันบริสุทธิ์ คือพระอริยสัจ 4
เมื่อพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ในสัปดาห์แรก ทรงประทับปางสมาธิ พิจารณาทบทวน “ปฏิจจสมุปบาท” ตลอดเวลา ทั้งโดยอนุโลมและปฏิโลม ตั้งแต่ต้นทางจนปลายทาง และจากปลายทางกลับไปสู่ต้นทาง เพื่อเห็นสภาพเป็นจริงของสังสารวัฏ
พระพุทธรูปประจำวันจันทร์ คือปางห้ามสมุทร หรือปางห้ามญาติ อัญเชิญมาจากวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรวิหาร (วัดโพธิ์) กรุงเทพฯ
พระพุทธรูปปางนี้เป็นพระพุทธรูปประทับยืน ยกพระหัตถ์ขวาขึ้นเสมออกข้างเดียว หรือยกพระหัตถ์ทั้งสองข้างเสมออก หันฝ่ามือออก เรียกว่า ปางห้ามญาติ หรือปางห้ามสมุทร
พระพุทธรูปปางนี้มาจากพระพุทธประวัติฝ่ายเถรวาท เล่าถึงความขัดแย้งระหว่างพระญาติทั้งสองฝ่าย คือฝ่ายพระบิดาและพระมารดา เรื่องการแย่งชิงน้ำจากแม่น้ำโรทิณี ซึ่งกั้นเขตแดนของทั้งสองฝ่ายถึงขั้นยกทัพมาจะรบพุ่งกัน
พระพุทธเจ้าจึงเข้าห้ามปรามทั้งสองฝ่าย และเทศนาเล่าเรื่องของความขัดแย้งที่เกิดวิวาทเพียงแค่ความไม่เข้าใจกัน และการไม่พิจารณาเหตุผลให้รอบคอบจนทำให้เกิดการตายขึ้นทั้งสองฝ่าย
พระพุทธเจ้าทรงเน้นให้เห็นเรื่องคุณสมบัติความโง่เขลาของสัตว์โลกและนักปราชญ์ว่า คนโง่เขลายังไม่ทันรู้เรื่องแจ่มแจ้ง ฟังคนอื่นโจษจันก็พากันตื่นตระหนก พวกเขาเชื่อคนง่าย ส่วนคนเล่าใดเป็นนักปราชญ์ เพียบพร้อมด้วยศีลและปัญญา ยินดีในความสงบ เว้นห่างไกลจากการทำชั่ว คนเหล่านั้นหาเชื่อคนอื่นง่ายไม่
สัญลักษณ์ของพระพุทธรูปปางนี้คือ การหยุดยั้งวิวาท ขัดแย้ง อันนำไปสู่การทำลายล้าง โดยขาดสติปัญญาในการไตร่ตรองปัญหาให้รอบคอบ
พระพุทธรูปประจำวันอังคาร เป็นพระพุทธรูปปางไสยาสน์ หรือ “พระนอน” อัญเชิญมาจากวัดโพธิ์ สำหรับองค์จริงประดิษฐานในพระวิหาร พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างขึ้นเมื่อครั้งทรงปฏิสังขรณ์วัด เป็นพระพุทธรูปที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลก เมื่อครั้งประธานาธิบดีบารัค โอบามา และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศฮิลลารี คลินตัน มาเมืองไทยยังเดินทางมาสักการะ
พระพุทธรูปปางนี้สร้างเป็นพระพุทธรูปขนาดใหญ่ ประทับนอนหันพระเศียรไปทางทิศใต้ คือการแสดงธรรมของพระพุทธเจ้าต่อสุรินทราหูหรือชาวโลกไม่ให้หลงใหลในความยิ่งใหญ่ของตัวตนอันเป็นเรื่องไร้สาระ
