| ที่มา | คอลัมน์ For a Song ท่องโลกผ่านเพลง มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | ศุภาศิริ สุพรรณเภสัช |
“เฟซออฟ” ของนักร้องไทย ที่กระชากวัยไปหลายสิบปี บวกเข้ากับข่าวรางวัลออสการ์ปีนี้ ทำให้นึกย้อนไปถึง “เฟซออน” โดย Max Factor ซึ่งสร้างดาราให้ฮอลลีวู้ดมาร่วมร้อยปี
หน้าดาราฮอลลีวู้ดบัญญัติความงามในรูปแบบใหม่ให้กับคนดูหนังทั้งโลก รวมทั้งคนงามในบ้านเราด้วย
ไม่น่าเชื่อแต่ก็ต้องเชื่อ
เมื่อไม่กี่สัปดาห์ที่แล้วคุยถึงเพลง “นางฟ้าจำแลง” สู่กันฟัง พร้อมเรื่องราวบางส่วนของนางสาวไทยตั้งแต่ครั้งยังเป็น “นางสาวสยาม” เมื่อ พ.ศ.2477 “ปีเดียวกับที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลทรงขึ้นครองราชย์” สองปีหลังจากเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นประชาธิปไตย
ในปีนั้น ทั้ง “คุณกันยา เทียนสว่าง” ผู้ครองตำแหน่งนางสาวสยามคนแรก และบรรดาหญิงงามเข้าประกวดคนอื่นๆ ล้วนเดินบนเวทีในชุดซิ่นกรอมเท้าและห่มสะไบเฉียง
แสดงว่ายังมีความเป็นไทยอยู่มาก
แต่ถ้าสังเกตให้ดี จะเห็นว่าเสื้อผ้า-หน้า-ผม เริ่มที่จะไป “ตามฝรั่ง” มากแล้ว
แม้แต่มงกุฎนางสาวสยามก็เป็นมงกุฎแบบฝรั่ง
ฝรั่งที่คนสยามแต่งตัวตาม ไม่ใช่ฝรั่งพื้นๆ ที่เห็นทั่วๆ ไป เพราะเรายังไม่ค่อยเห็นฝรั่งจริงๆ สักกี่มากน้อย ฝรั่งพวกเดียวที่เราเห็นชัดๆ คือฝรั่งฮอลลีวู้ด หรือดาราหนังฝรั่งนั่นเอง
ที่เป็นฝรั่งฮอลลีวู้ดเพราะอเมริกาครองตลาดภาพยนตร์มาแสนนาน นับแต่ภาพยนตร์ยุโรปซบเซาตามสภาพของประเทศไป หลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
กว่าจะมีการประกวดนางสาวสยาม คนสยามก็ดูภาพยนตร์มาหลายปีแล้ว
เริ่มดูหนังเงียบตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ห้า มาแพร่หลายมากขึ้นในรัชกาลที่หก
เมื่อมาถึงรัชกาลที่เจ็ด คนสยามก็เริ่มได้ดูภาพยนตร์เสียงในฟิล์ม
ปีแล้วปีเล่า ความสวย ความหล่อ ของฝรั่งอย่างที่เราเห็นในภาพยนตร์เริ่มถูกซึมซับเข้ามาในใจ แม้จะต่างผิว ต่างพันธุ์ แต่เราก็เริ่มอยากงามอย่างฝรั่ง
ก่อนหน้านั้น แฟชั่นมาจากในรั้วในวัง แต่เมื่ออิทธิพลของภาพยนตร์แผ่ขยายเข้ามา ทุกอย่างก็เปลี่ยนไป
ไม่ใช่สยามเท่านั้น ที่ศิโรราบให้ฮอลลีวู้ดเป็นผู้นำความงาม แต่คนทั้งเอเชียและส่วนอื่นๆ ของโลก ก็เป็นเหมือนกันกับเรา
หากในครั้งกระโน้น ฮอลลีวู้ดเป็นผู้นำความงาม
แล้วใครล่ะ ที่เป็นผู้นำฮอลลีวู้ด
ใครกันล่ะ ที่ “จำแลง” หนุ่มสาวอเมริกันให้กลายเป็น “ดารา”
บุคคลที่ว่าเป็นชายชาวโปแลนด์เชื้อสายยิว ผู้มีนามว่า
Max Factor
ชื่อของเครื่องสำอางที่คุ้นหูผู้หญิงมานาน
ในยุคร่วมร้อยปีที่แล้ว ไม่ว่าใคร หากผ่านการปรุงแต่งจากฝีมือของมิสเตอร์ แม็กซ์ แฟคเตอร์ แล้ว รับประกันได้ว่า หากเป็นชายก็ต้องหล่อล้ำเลิศ หากเป็นหญิงก็ต้อง…
“งามดังเทพธิดาลาวัณย์…”
เหมือนเพลงของสุนทราภรณ์
หรือเหมือนเพลง Hooray for Hollywood ที่มีเนื้อร้องบอกว่า “But if you think that you can be an actor / See Mister Factor / He’d make a monkey look good / With a half an hour / You’ll look like Tyrone Power / Hooray for Hollywood!”
ถึงหน้าตาจะดูพื้นๆ หากคิดว่าตัวเองพอเป็นดาราไหว ลองไปหามิสเตอร์ (แม็กซ์) แฟคเตอร์ เหอะ แกเก่งขนาดทำให้ลิงดูดีได้เลยล่ะ แค่ครึ่งชั่วโมง ยูก็จะออกมาหน้าตาเหมือน “ไทโรน พาเวอร์”
คุณไทโรนที่ว่า คือพระเอกสุดหล่อของฮอลลีวู้ดในสมัยนั้น เป็นหนุ่มที่สาวๆ รุ่นคุณทวดเคยกรี๊ดกันมา ไม่ต่างกับที่คุณเหลน-คุณโหลนกรี๊ดดาราในสมัยนี้ เล่นเอาหนุ่มๆ รุ่นคุณทวดพยายามทำผมและวางมาดให้เหมือนคุณไทโรนกันเป็นแถว
เรื่องราวของเพลง Hooray for Hollywood หรือ “ไชโยให้ฮอลลีวู้ด” เคยเล่าให้ฟังตรงนี้ เมื่อหลายปีมาแล้ว
แต่สำหรับมิสเตอร์แม็กซ์ แฟคเตอร์ นั้น คงเป็นเพราะเก่งขนาดทำให้ลิงหล่อได้นี่เอง นักประวัติศาสตร์การภาพยนตร์จึงขนานนามเขาว่าเป็น “บิดาแห่งการแต่งหน้ายุคใหม่” บ้าง “บุรุษผู้เปลี่ยนโฉมหน้าโลก” บ้าง เรื่องปั้นดินให้เป็นดาวนี่คุณแม็กซ์ทำมาก่อนใครๆ ในโลกบันเทิง
คุณแม็กซ์ แฟคเตอร์ ไปเกี่ยวข้องกับฮอลลลีวู้ด เพราะเขาบังเอิญตัดสินใจปิดกิจการร้านตัดผมที่เมืองเซ็นหลุยส์ แล้วโยกย้ายครอบครัวไปเปิดร้านเสริมสวยอยู่ในเมืองลอสแองเจลิส รัฐแคลิฟอร์เนีย ใน ค.ศ.1909 หรือกว่าร้อยปีมาแล้ว
ในครั้งนั้นฮอลลีวู้ดซึ่งเป็นมณฑลหนึ่งของลอสแองเจลิสยังไม่ใช่ “เมืองหลวงแห่งโลกภาพยนตร์” หากเป็นแค่แถบถิ่นไร้ราคา ที่พวกสร้างหนังเลือกใช้เพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย
ที่เป็นอย่างนี้เพราะในเมืองกันดารห่างไกลความเจริญอย่างฮอลลีวู้ด ที่ดินก็ราคาถูก แรงงานก็ถูก แถมยังมีแสงแดดเจิดจ้าพอให้ถ่ายหนังได้เกือบทุกวี่ทุกวัน
ครั้งนั้นวงการภาพยนตร์ยังเพิ่งเตาะแตะ เพิ่งสอนเดิน
ไม่ว่าจะเป็นผู้สร้าง ผู้แสดง ผู้กำกับ ช่างเทคนิค ฯลฯ ตลอดไปจนเครื่องมือเครื่องใช้ในการถ่ายทำ ล้วนกำลังอยู่ในขั้นทดลอง
ลองผิด ลองถูก
ผิดมากกว่าถูก
แม้แต่ที่ถูกก็ยังต้องปรับปรุง เปลี่ยนแปลงไม่เว้นแต่ละวัน
ทำไปเรียนไป เพราะภาพยนตร์เพิ่งถือกำเนิดมาได้ไม่นาน จะไปเรียนจากใครกันเล่า ในเมื่อไม่มีใครสามารถเป็นครูให้ใคร ก็ต้องเรียนรู้จากประสบการณ์ที่ได้ไปวันต่อวัน
เรื่องการแต่งหน้านักแสดงก็เช่นเดียวกัน
สัปดาห์หน้าไปเที่ยวฮอลลีวู้ดที่คุณแม็กซ์ แฟคเตอร์ เรียกว่าเป็นเมืองผี มีแต่สัมภเวสีร่อนเร่ไปทั่ว ดูซิว่าทำไมเขาจึงเรียกเช่นนั้น
ฟัง HOORAY FOR HOLLYWOOD พร้อมดูหนังตัวอย่างต่างยุคได้ที่
ประวัติสั้นๆ ของการแต่งหน้าปี ค.ศ.1900 ถึง 1969
