| ที่มา | คอลัมน์ ประสานักดูนก |
|---|---|
| ผู้เขียน | น.สพ.ไชยยันต์ เกษรดอกบัว |
| เผยแพร่ |
ขอเขียนถึง “นกคอโกเมน” หรือ “Firethroat” ชื่ออังกฤษที่ตั้งตามหลักรูปพรรณนามของ 1 ใน 100 นกไทยในตำนานอีกสักครานะครับ ในฐานะที่เป็นนกเด่นนกดังของไทย ที่นับเป็นนกเทพ หายาก และสถานภาพเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อีกด้วย แถมรูปโฉมโนมพรรณ เด่นสง่าไม่แพ้นกสวยสีจัดจ้านชนิดใดๆ ในโลกนี้เลยทีเดียว
แค่สีส้มสดดั่งเปลวไฟของขนคอ ก็คงทำให้นักดูนกหลายคนสะท้านใจ ต่อมอยากเห็นกระตุกต้องบินไปส่องชมหนุ่มคอโกเมนกันมาแล้ว
เมื่อต้นปีกลาย มาปีนี้หนุ่มน้อยคอโกเมน ที่อายุอานามแค่ 2 ปีเมื่อปีกลาย ก็อพยพกลับมาอาศัยในดงกกดงอ้อ ริมแม่น้ำคำ ศูนย์อนุรักษ์ธรรมชาติน้ำคำ อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย อีกครั้งเป็นปีที่ 2
ที่เราทราบว่าเป็นนกตัวเดิม เพราะนักวิจัยจับหนุ่มคอโกเมนตัวนี้สวมห่วงขาไว้แล้ว จึงแน่นอนว่าเป็นนกตัวเดิม
ประโยชน์อีกประการของการใส่ห่วงขาวิจัยให้นก ทำให้เราเรียนรู้เรื่องวิถีชีวิตของนกเทพหายากในบ้านเราว่า นกเดินทางกลับมาบ้านในฤดูหนาว ณ ที่เดิมเป๊ะ ไม่ผิดเป้าเลย .. มหัศจรรย์ไหมครับ ความจำอันวิเศษของนกเกาะคอนนักร้องตัวเล็กแค่ 14 ซม. บินไปถึงภาคกลางของประเทศจีนแล้วบินกลับมาไทย ในจังหวัดเชียงราย จนถึงวันนี้ก็ 2 รอบแล้ว ไม่มีเพี้ยนผิดเส้นทางเลย นับว่าเก่งกว่าเหยี่ยวอพยพตัวใหญ่กว่าเป็นไหนๆ
คราวนี้คอโกเมนของเรา เติบโตเป็นนกเต็มวัย อายุ 3 ปีแล้วแต่ผลัดขนเป็นชุดขนนอกฤดูผสมพันธุ์ ยังไม่มีขนสีโกเมนสะท้านใจ
เดือนนี้แหละครับที่นกคอโกเมนจะผลัดอีกครั้ง เพื่อเตรียมแต่งตัวรอรับฤดูผสมพันธุ์ในอีก 2 เดือนข้างหน้า ขนสีส้มจะเริ่มปรากฏให้นกโดดเด่นขึ้นมาเพียงแค่ปราดเดียว เชื่อได้ว่า คงไม่มีนักดูนกคนไหน ไม่สะดุดตานกตัวนี้ ต้องหันกลับมาส่องดูนานๆ อย่างแน่นอน
ณ เวลานี้ นักดูนกหลายคนกำลังตั้งตารอคอยว่าเมื่อไหร่เจ้าคอโกเมนจะผลัดขนเข้าสู่ชุดขนฤดูผสมพันธุ์ ซึ่งจะทำให้นกงามขึ้นอีกมาก แม้จะเป็นนกตัวเดิม ตัวเดียวกันแต่สีสันที่สัมผัสได้ด้วยสายตานั้น กลับเป็นปัจจัยสำคัญที่กระตุ้นให้มนุษย์สนใจมากกว่าสีทึมทึบจืดชืดของชุดขนนอกฤดูผสมพันธุ์ นกก็เช่นกัน สีสันจึงเป็นหมายสำหรับนก ช่วยตัดสินใจเลือกคู่ผสมพันธุ์ที่สีสันสดใสจัดจ้าน ขนสีส้มแสดของนกคอโกเมนจึงมีประโยชน์ตรงนี้นั่นเอง เพราะยิ่งเด่น ยิ่งเตะตา หนุ่มนกก็มีโอกาสมากกว่านกตัวอื่นๆ ที่จะได้คู่เพื่อถ่ายทอดพันธุกรรมของตนไปสู่รุ่นต่อไป
ไม่ต่างจากสุภาษิตที่ว่าไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง จริงไหมครับ
ข้อมูลเพิ่มเติมที่ http://www.birdsofthailand.org/bird/firethroat
