ชายผู้มองเห็นว่าโลกกลม
หากไล่เรียงชื่อนักคิดผู้ทรงอิทธิพลต่อโลกมากที่สุด
อริสโตเติล (Aristotle) นักปรัชญาชาวกรีกน่าจะติดในอันดับต้นๆ เพราะทฤษฎีของเขาได้รับความเชื่อถืออย่างยาวนานเกือบ 2,000 ปี
2,000 ปียาวนานแค่ไหน ?
หากเริ่มนับตั้งแต่สมัยพ่อขุนรามคำแหงขึ้นครองราชย์ ในอาณาจักรสุโขทัยจนถึงทุกวันนี้ กินเวลาเพียง 700 กว่าปีเท่านั้น
อิทธิพลทางความคิดของอริสโตเติลนั้นยิ่งใหญ่มาก และกล่าวได้ว่ายิ่งใหญ่เกินไปด้วยซ้ำ เพราะแนวคิดหลายอย่างของเขาแม้ว่าจะผิด แต่ก็ไม่มีใครคิดแย้ง หรือถึงจะมีก็ไม่มีใครกล้าพูดออกมา
อริสโตเติลเป็นใคร ทำไมความคิดของเขาจึงมีอิทธิพลต่อโลกได้ถึงขนาดนี้?
คำตอบต้องย้อนเวลากลับไปเมื่อ 2,400 ปีก่อนครับ ในสมัยนั้นกรีกเป็นดินแดนที่เจริญรุ่งเรืองและไปด้วยนักคิด
หนึ่งในนักคิดคนสำคัญของยุคนั้นคือ เพลโต (Plato)
เพลโตเป็นนักปรัชญาผู้มีชื่อเสียง แนวคิดหลายอย่างของเขา ทั้งเรื่องการเมืองการปกครองและกฎหมายนั้นส่งผลต่อประเทศในโลกตะวันตกอย่างยิ่ง นอกจากนี้ เพลโตยังเชื่อเรื่องจิตวิญญาณและความจริงอันสมบูรณ์แบบที่อยู่นอกเหนือจากโลกของสสารด้วย
เพลโตได้ก่อตั้งโรงเรียน Academy ขึ้นในเมืองเอเธนส์เพื่อสอนเรื่องปรัชญาและให้ลูกศิษย์รู้จักคิดใคร่ครวญจนสามารถโต้แย้ง สงสัย ในสิ่งต่างๆ ได้ (คำว่า อคาเดมี ทุกวันนี้มีที่มาจากชื่อโรงเรียนของเพลโตนั่นเอง) ท่ามกลางลูกศิษย์ลูกหามากมาย ศิษย์คนหนึ่งผู้มีนามว่า อริสโตเติลนั้นมีความโดดเด่นและเก่งกาจมาก โดยอริสโตเติลฝากตัวเป็นศิษย์เพลโตตั้งแต่อายุ 17 ปี
แล้วร่ำเรียนกับเพลโตอยู่นานถึง 20 ปี เมื่อเพลโตก็เสียชีวิต อริสโตเติลจึงออกจากสำนักและย้ายออกจากเอเธนส์ไป จากนั้นไม่นานนัก กษัตริย์ฟิลิปที่สอง (Philip II of Macedon) ได้เชิญตัวอริสโตเติลให้ไปสอนโอรสของตน โดยโอรสองค์ที่ว่านี้ ต่อมาได้กลายเป็นกษัตริย์ผู้มีพระนามว่า พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช
ต่อมา อริสโตเติลกลับมาเมืองเอเธนส์เพื่อเปิดสำนักของตนเอง ชื่อไลเซียม (Lyceum) ตามรอยของเพลโต
อริสโตเติลนั้นแม้จะเป็นศิษย์เอกของเพลโตก็จริง แต่เป็นศิษย์ที่มีความสนใจกว้างขวาง หลากหลายและมีความคิดแตกต่างจากเพลโตมากมาย โรงเรียนของเพลโตนั้นน่าจะดีจริง เพราะสอนให้ศิษย์คิดเป็น เห็นต่างและไปได้ไกลกว่าอาจารย์
ภาพเขียนนี้มีชื่อว่าโรงเรียนแห่งเอเธนส์ เขียนโดย ศิลปินชื่อ ราฟาเอล (Raphael) ชายสองคนที่อยู่ตรงกลางภาพคือ เพลโตและอริสโตเติลโดยเพลโตคือคนซ้ายที่ชี้นิ้วขึ้นไปบนท้องฟ้าสื่อความหมายว่าเขามีความเชื่อในจิตวิญญาณและความสมบูรณ์แบบที่อยู่เหนือโลกใบนี้ ส่วนอริสโตเติลวางมือออกไปข้างหน้าเหมือนกับจะบอกว่า ความรู้ควรจะได้จากโลกใบนี้ผ่านการสังเกต
ข้อสรุปอันยิ่งใหญ่และกล้าหาญหนึ่งที่อริสโตเติลได้จากการสังเกตปรากฏการณ์ธรรมชาตินั่นคือ โลกของเราเป็นทรงกลม
โปรดติดตามต่ออาทิตย์หน้า
