ผ่านมามากกว่า 1 ปีครึ่ง พบทองแดง-สารหนูเกินมาตรฐาน ชาวบ้านห้ามใช้น้ำ-ห้ามกินสัตว์น้ำ 950 ม. เหตุรถแร่จากลาวตกลงห้วย ริมถนนมิตรภาพ จ.อุดรธานี ผู้ว่าฯลั่นเจ้าของรถต้องรับผิดชอบ นานเกินไปแล้วนี้เรื่องต้องจบ ตัวแทนขอเวลาถึงสิ้นมีนาคมนี้ ส่วนค่าใช้จ่ายรัฐเฝ้าระวัง ค่าเยียวยาชาวบ้าน จะตอบเป็นเอกสาร
เมื่อเวลา 10.30 น. วันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2562 นายวัฒนา พุฒิชาติ ผู้ว่าราชการ จ.อุดรธานี พร้อมนายปราโมทย์ ธัญญพืช รอง ผวจ.อุดรธานี นายสุชาติ ทอนมณี นายอำเภอกุมวาปี นายมนต์สังข์ ภู่ศิริวัฒน์ ทสจ.อุดรธานี ผู้แทนสิ่งแวดล้อมภาค 9 , สาธารณสุข , ประมง ลงติดตามแก้ไขปัญหา รถขนแร่ทองแดงจาก สปป.ลาว ตกห้วยสาขาห้วยสามพาด ริมถนนมิตรภาพ บ.นาดี ต.ผาสุก อ.กุมภวาปี ตั้งแต่คืนวันที่ 5 สิงหาคม 2560 ยังเก็บกู้แร่ออกไม่หมด ทำให้ยังไม่ยกเลิกคำสั่งห้ามใช้น้ำ และบริโภคพืช และสัตว์น้ำมากว่า 1 ปี 6 เดือนแล้ว
มีนายทองใบ วุฒา นายก อบต.ผาสุก และนายนิยม จตุเทน กำนัน ต.ผาสุก นำนายวัฒนา พุฒิชาติ ผู้ว่าราชการ จ.อุดรธานี พร้อมคณะ ลงดูจุดเกิดเหตุในลำห้วยติดกับถนนมิตรภาพ อุดรธานี-ขอนแก่น แล้วเดินตามลำห้วยไปถึงฝายน้ำล้น ระยะทาง 300 เมตร ตลอดทางมีน้ำขังอยู่เป็นระยะ บริเวณจุดเกิดอุบัติเหตุ จุดห่างมาอีก 150 เมตร และบริเวณฝายน้ำล้น ยังคงพบซากของกระสอบทราย และผ้าใยสังเคราะห์ ที่นำมาใช้ในการเก็บกู้แร่ในครั้งแรก ที่ยังไม่ได้เก็บออกจากพื้นที่ ขณะมีนายวุฒินันท์ วารุกะ ตัวแทน บ.เอส เค ที ทราน จก. ผู้รับขนส่งแร่ เดินทางตามมา
เจ้าหน้าที่หลายหน่วยงานได้ชี้แจงว่า หลังเกิดเหตุมีคำสั่งให้ผู้ประกอบการขนส่ง เก็บกู้สินแร่ออกจากลำห้วยทันที ช่วงนั้นลำห้วยน้ำไหลแรงเป็นอุปสรรค ไม่สามารถเก็บกู้สินแร่ออกหมด การตรวจวัดพบมีค่าทองแดง และสารหนูสูงเกินมาตรฐาน จึงมีประกาศห้ามประชาชนใช้น้ำ และห้ามน้ำพืชผัก รวมทั้งสัตย์น้ำในห้วยมาบริโภค และมีคำสั่งให้ผู้ประกอบการเก็บกู้ระยะทางรวม 950 เมตร คือจากจุดเกิดเหตุไปจนถึงลำห้วยสามพาด ผู้ประกอบการเข้าดำเนินการเก็บกู้ แต่ก็ยังตรวจพบทองแดงและสารหนู มีคำสั่งให้เสนอแผนเก็บกู้อีกครั้ง แต่ยังไม่ดำเนินการ
เจ้าหน้าที่รายงานด้วยว่า การตรวจพิสูจน์พบทองแดง และสารหนูที่มากับแร่ สูงเกินค่ามาตรฐาน ที่ตะกอนดินสองข้าง และใต้ลำห้วย ต้องเก็บกู้นำไปทำลาย เพราะยังพบในปลา และหอยต่างๆ ซึ่งเป็นสัตว์ที่กินอาหารผิวดิน แต่ในน้ำลดระดับการปนเปื้อนลดลง จนมีค่าไม่เกินมาตรฐาน นอกจากนี้ในการตรวจแรงงาน ที่ลงไปทำงานเก็บกู้แร่ สามารถติดตามตรวจได้เพียงบางส่วน 20 ราย พบมีปริมาณสารหนูสูง 2 ราย แต่สรุปไม่ได้ว่าเกิดการทำงานที่นี่ อาจจะปนเปื้อนมาก่อนแล้ว ขณะชาวบ้านในพื้นที่ยังกังวนใจ และขาดโอกาสใช้ลำห้วยหาอยู่หากิน
นายวัฒนา ผู้ว่าราชการ จ.อุดรธานี ได้สอบถามและร่วมหารือเบื้องต้น บริเวณฝายน้ำล้นกลางหมู่บ้าน และมาหารือต่อที่ห้องประชุม อบต.ผาสุก มีข้อสรุปว่า 1.ให้ผู้ประกอบการทำการสูบน้ำออกจากลำห้วย เพื่อตากลำห้วยให้แห้งได้ทันที แต่จะต้องมีวัสดุ หรือใยสังเคราะห์กรองน้ำ , 2.ให้เริ่มขุดลอกตะกอนดิน 1 มีนาคมนี้ ให้เสร็จสิ้นในวันที่ 30 มีนาคมนี้ พร้อมเก็บขนไปทำลายให้ถูกต้อง , 3.ตรวจสุขภาพคนงานก่อนและหลัง เข้าทำงานเก็บกู้สินแร่ตกค้าง , 4.จัดหาวัสดุอุปกรณ์ป้องกันให้ผู้ใช้แรงงาน และ 5.ให้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายเบื้องต้น ที่ทางราชการใช้ตรวจไปแล้ว และเยียวยาประชาชนได้รับผลกระทบ
นายวุฒินันท์ วารุกะ ตัวแทน บ.เอส เค ที ทราน จก. กล่าวขอรับการสนับสนุน อุปกรณ์การตรวจสารจากทางราชการ เมื่อดำเนินการเก็บกู้ไปทุกๆ 100 เมตร เมื่อผ่านจะได้เดินหน้าต่อ ไม่ผ่านจะย้อนกลับมาทำใหม่ ไม่ต้องรอให้เก็บกู้เสร็จทั้งหมอค่อยมาตรวจ , ขอรับการสนับสนุนการประชาสัมพันธ์ จัดหาอุปกรณ์และแรงงานในพื้นที่ก่อน โดยบริษัทฯจะเป็นผู้ออกค่าใช้จ่าย ตามข้อตกลงอีกครั้ง ส่วนเรื่องค่าใช้จ่ายหน่วยราชการ และเยี่ยวยาชาวบ้าน จะแจ้งให้ผู้บริหารตอบมาเป็นทางการ
นายวัฒนา พุฒิชาติ ผู้ว่าราชการ จ.อุดรธานี กล่าวว่า เวลาล่วงเลยมานานมากแล้ว รถบรรทุกแร่เป็นผู้กระทำต้องรีบแก้ วันนี้มาพูดคุยกันต่อหน้าทุกฝ่าย มีขั้นตอนการปฏิบัติที่ยอมรับกันแล้ว ก็ขอให้ประสานกันให้ดี ไม่ให้สะดุดในขั้นตอนใด อย่างการสูบน้ำก็ต้องพร้อม มาเก็บเอาปลา-หอย-ดิน-โคลน หรือการจะนำเครื่องมือมาตรวจ เมื่อการทำงานเก็บกู้คืบหน้าไป จะต้องทำให้จบในแล้งนี้ นอกจากนี้การทำงานต้องเปิดเผย สามารถตรวจสอบขั้นตอนต่างๆได้ โดยเฉพาะดินโคลนที่เก็บกู้ จะเอาไปเก็บที่ไหนก่อนเอาไปทำลาย จะไม่มาอีกจนกว่าจะเสร็จ จะมาตรวจงานตอนเสร็จอีกครั้งเดียว
