เมื่อวันที่ 13 มีนาคม นายณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร ผู้ว่าราชการ จ.พะเยา เปิดเผยว่า วันนี้ร่วมกับนายสิทธิ์ วงศ์ม่าน นายอำเภอปง-พะเยา และ พล.ต.เศรษฐพล เกตุเต็ม ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 34 ร่วมกันเข้าตรวจสภาพพื้นที่น้ำตกน้ำคะ หรือขุนน้ำคะ ซึ่งเป็นต้นกำเนินของแม่น้ำยม อยู่ในพื้นที่หมู่ 6 ต.ผาช้างน้อย อ.ปง จ.พะเยา ห่างจากตัวจังหวัดกว่า 10 กม. และทางจังหวัดได้ใช้ต้นน้ำแห่งนี้ในพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ และพิธีทำน้ำอภิเษกของพะเยา ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทั้งนี้ น้ำตกน้ำคะ หรือน้ำคะ มีต้นกำเนิดมาจากภูเขาสองภู คือภูลังกาและภูเทวดา (ฟินจาเบาะ) เป็นยอดดอยที่มีความสูง 1,720 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง สูงที่สุดในเทือกเขาสันปันน้ำ ไทย-ลาว ทิศเหนือ มีพื้นที่ 7,800 ไร่
นายณรงค์ศักดิ์กล่าวว่า ตามข้อมูลที่ผ่านมา เนื่องในพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 และเพื่อเข้าร่วมในพระราชพิธีเสด็จออกมหาสมาคม พระพรชัยมงคลเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 พะเยาได้กำหนดสถานที่ประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำศักดิ์สิทธิ์ ในพระราชพิธีพระบรมราชาภิเษก สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร จำนวน 2 แห่ง คือ น้ำตกน้ำคะหรือขุนน้ำคะ ต.ผาช้างน้อย อ.ปง และที่หาดสองแควขุนน้ำแม่ปืม ต.บ้านเหล่า อ.แม่ใจ-พะเยา และขุนน้ำแม่ปืมเป็นต้นกำเนิดของกว๊านพะเยาที่ไหลผ่านแม่น้ำอิงเชื่อมไปยังแม่น้ำโขง จ.เชียงราย
นายสิทธิ์กล่าวว่า น้ำตกน้ำคะ หรือขุนน้ำคะ ชาวปงแต่ละหมู่บ้านถือเป็นบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ เหมาะใช้สำหรับประกอบพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ และชาวปงได้ประกอบพิธีบวงสรวงทุกปี เพราะเป็นต้นกำเนินของแม่น้ำยม ที่ผ่านมาเคยนำน้ำตกน้ำคะไปใช้ประกอบพิธีกรรมที่สำคัญ อาทิ ประกอบพิธีพลีกรรมตักน้ำและเสกน้ำพระพุทธมนต์ศักดิ์สิทธิ์ เพื่อทูลเกล้าฯถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวง ร.9 และนำไปประกอบพิธีทำน้ำอภิเษกในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูรในหลวง ร.10
