วันที่ 8 มิถุนายน 2562 นายอนุรักษ์ โปร่งสุยา นายกองค์การบริหารส่วนตำบลออย อ.ปง จ.พะเยา ตัวแทนเกษตรกรกลุ่มผู้ปลูกยาเส้นพื้นเมือง ต.ออย เปิดเผยว่า จากการสำรวจขณะนี้พบว่ามีปริมาณยาเส้นพื้นเมืองอยู่ในมือเกษตรกรและผู้ประกอบการรายย่อยในพื้นที่ ประมาณ 250 ตัน จำนวนผลผลิตยาเส้นพื้นเมืองดังกล่าวไม่สามารถจำหน่ายได้ เพราะการขึ้นอัตราภาษีของกรมสรรพสามิต ที่จัดเก็บกรัมละ 0.1 บาท ดังกล่าว ด้านหนึ่งทำให้พ่อค้าในพ้นที่กดราคายาเส้นพื้นเมืองลงเพราะอ้างภาษีแพง นอกจากนี้ยังพบว่าบริษัทเอกชนรายใหญ่ เช่น แมวดำ ที่เคยรับซื้อยาเส้นพื้นเมืองของเกษตรกร ต.ออย ปีละ 20 คันรถ ปรากฏว่าในปี 2562 นี้ รับซื้อเพียง 3 คันรถเท่านั้น ถือว่าซื้อลดลงถึงร้อยละ 85
นายก อบต.ออย กล่าวต่อว่า ด้านพื้นที่การปลูกยาเส้นพื้นเมือง ปกติพื้นที่ปลูกจะมีประมาณ 5,000 ไร่ แต่ผลกระทบจากเรื่องอัตราภาษีสรรพสามิตทำให้เกษตรกรส่วนใหญ่ไม่กล้าปลูกยาเส้นพื้นเมืองอีก จากพื้นที่ปลูก 5,000 ไร่ ขณะนี้ลดลงเหลือเพียงประมาณ 2,000 ไร่ เท่านั้น ซึ่งหากแนวโน้มคงเป็นเช่นนี้ต่อไป ความเสี่ยงที่อาชีพปลูกยาเส้นพื้นเมืองจะสูญหายไปมีสูงมาก ดังนั้นหากรัฐบาลไม่เร่งให้ความช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนดังกล่าว ในอนาคตอาชีพปลูกยาเส้นพื้นเมืองที่ทำให้มีความยั่งยืนด้านอาชีพและรายได้ของชาว ต.ออย รวมถึงเกษตรกรอีกหลายจังหวัดอาจจะต้องหายไปจากสังคมไทย
