เมื่อเวลา 09.00 น. วันที่ 26 กรกฎาคม ว่าที่ร้อยตรีนิรันดร์ ดุจจานุทัศน์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา เป็นประธานเปิดโครงการใต้ร่มพระบารมี 360 ปี นครราชสีมา ที่ห้องประชุมสุวัจน์ ลิปตพัลลภ 2 อาคาร 31 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา (มร.นม.) โดยมีนายไชยนันท์ แสงทอง วัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา นายธีระ แก้วประจันทร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์และจารีตประเพณี ผู้แทนสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร ผศ.พิทักษ์ชัย จัตุชัย อาจารย์ด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดี มร.นม. นายสมเดช ลีลามโนธรรม หัวหน้าอุทยานประวัติศาสตร์พิมาย ดร.ทนงศักดิ์ หาญวงษ์ นักวิชาการอิสระ ผู้เชี่ยวชาญด้านโบราณคดี ร่วมเวทีเสวนาทางวิชาการ “ ประวัติศาสตร์และโบราณคดี การสร้างเมืองนครราชสีมา ” ซึ่งมีผู้สนใจประวัติศาสตร์ความเป็นมาของเมืองโคราชในอดีต ประกอบด้วยผู้แทนส่วนราชการ บุคลากรทางการศึกษา นักศึกษาและประชาชน กว่า 200 คน ให้ความสนใจมารับฟังการบรรยายกันอย่างเนืองแน่น
นายธีระ ฯ ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ ฯ เปิดเผยว่า จังหวัดนครราชสีมา หรือที่เรียกกันทั่วไป “ เมืองโคราช ” เป็นจังหวัดที่มีความสำคัญลำดับต้นๆของประเทศไทยและมีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน พัฒนามาสู่การสร้างบ้านแบ่งเมือง จากหลักฐานโบราณคดีบ่งชี้เป็นถิ่นฐานของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์เริ่มอาศัยหนาแน่นเมื่อ 3,000 ปีและพบชุมชนระดับหมู่บ้านกระจายบริเวณต้นแม่น้ำมูลถึงแม่น้ำชีและบริเวณที่ราบสูงระหว่าลำตะคองกับลำเชียงไกร ซึ่งเป็นเขตที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่มีที่ลุ่มเหมาะแก่การเพาะปลูก ปรากฏหลักฐานเชื่อมโยงชุมชนโบราณ ที่มีชื่อเรียกตามสภาพภูมิศาสตร์ “ แอ่งโคราช ” ตั้งอยู่บนเนินดินมีคูน้ำคันดินล้อม บางแห่งล้อมรอบ 3 ชั้น มีการสร้างสะเก็บน้ำ คันกั้นน้ำและถนนหรือทางสัญจรเชื่อมระหว่างชุมชน
ผศ.พิทักษ์ชัย ฯ อาจารย์ด้านประวัติศาสตร์ ฯ มร.นม. กล่าวว่า จากการสืบค้นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นกฎหมายตราสามดวง ระบุนครราชสีมา ปรากฏชื่อในกฎมณเฑียรบาลและพระไอยการตำแหน่งนาทหารหัวเมือง สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ช่วง พ.ศ 1991-2031 โปรดให้ตั้งขึ้นในกฎมณเฑียรบาลระบุ “ เมืองนครราชสีมา ” เป็น 1ใน 8 เมืองพญานาคที่ถือน้ำพระพัท ได้แก่ เมืองพิศนุโลก เมืองสัชนาไล เมืองศุโขทัย เมืองกำแพงเพชร เมืองนครศรีธรรมราช เมืองนครราชสีมา เมืองตนาวศรี เมืองทวาย ส่วนในนาทหารหัวเมืองในกฎหมายตราสามดวงกล่าวว่า “ ออกญากำแหงสงครามรามภักดีพิริยภาหะ เมืองนครราชสีมา เมืองโท นา 10000 ขึ้นประแดงจุลาเทพซ้าย ” บ่งบอกจังหวัดนครราชสีมา ได้รับการสถาปนาขึ้นเมื่อวันที่ 18 มีนาคม จุลศักราช 830 หรือ พ.ศ 2011 รวมอายุ 551 ปี มิใช่อายุ 360 ปี ตามที่เข้าใจกัน อย่างไรก็ตามหลักฐานที่ค้นพบครั้งนี้สามารถอ้างอิงอายุของนครราชสีมา หากมีหลักฐานอื่นๆ ที่น่าเชื่อนักวิชาการยินดีรับไว้พิจารณา เพื่อจัดเรียงประวัติศาสตร์ของนครราชสีมาให้สมบูรณ์ที่สุด
